Ένα από τα πιο κρίσιμα πεδία του «ψυχρού πολέμου» που βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας είναι αυτό της υψηλής τεχνολογίας: οι πρώτες απαγορεύσεις που επέβαλε η Ουάσινγκτον σε αμερικανικές εταιρείες αφορούσαν σε προϊόντα τεχνολογίας, όπως μικροτσίπ, ειδικά εξαρτήματα και software. Μάλιστα, φαίνεται ότι οι… εχθροπραξίες μπαίνουν σε νέα φάση με το έμπα του 2024. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του Bloomberg, ο Ολλανδικός κολοσσός στην κατασκευή μικροτσίπ, η ASML Holding NV ακύρωσε τις αποστολές ορισμένων μηχανημάτων της στην Κίνα κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, εβδομάδες πριν τεθούν σε ισχύ οι απαγορεύσεις εξαγωγών για τον εξοπλισμό παραγωγής τσιπ υψηλής τεχνολογίας.
Εμπόδια
Η ολλανδική εταιρεία είχε λάβει άδεια για την αποστολή τριών κορυφαίων μηχανημάτων λιθογραφίας βαθιάς υπεριώδους ακτινοβολίας σε κινεζικές εταιρείες μέχρι τον Ιανουάριο, όταν θα τεθούν πλήρως σε ισχύ οι νέοι ολλανδικοί περιορισμοί. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι προσέγγισαν την ASML για να της ζητήσουν να σταματήσει αμέσως τις αποστολές ορισμένων μηχανημάτων σε Κινέζους πελάτες.
Ο Μπάιντεν προσπαθεί να εμποδίσει το Πεκίνο να δημιουργήσει τη δική του προηγμένη βιομηχανία ημιαγωγών και οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους απαγορεύουν την εξαγωγή τέτοιας τεχνολογία. Η κινεζική Huawei παρήγαγε πέρυσι ένα smartphone για να ανταγωνιστεί το iPhone της Apple χρησιμοποιώντας κορυφαία τσιπ που κατασκευάστηκαν με μηχανήματα λιθογραφίας εμβύθισης της ASML.
Ανάκληση αδειών
Η ASML επιβεβαίωσε ότι η ολλανδική κυβέρνηση ανακάλεσε πρόσφατα εν μέρει τις άδειες για την αποστολή ορισμένων συστημάτων λιθογραφίας στην Κίνα, επηρεάζοντας έναν μικρό αριθμό πελατών εκεί. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, η εταιρεία ανέφερε ότι έχει πραγματοποιήσει πρόσφατες συζητήσεις με τις ΗΠΑ σχετικά με το πεδίο εφαρμογής και τον αντίκτυπο των κανονισμών ελέγχου των εξαγωγών, χωρίς να επεκταθεί περαιτέρω.
Οι κατασκευαστές τσιπ στην Κίνα σημείωσαν πτώση μετά την είδηση. Η Semiconductor Manufacturing International Corp., η εταιρεία ημιαγωγών που βοήθησε τη Huawei να παράγει τους επεξεργαστές 7 νανομέτρων για το νέο της smartphone, υποχώρησε έως και 3% στις συναλλαγές στο Χονγκ Κονγκ την Τρίτη. Η Hua Hong Semiconductor Ltd. υποχώρησε έως και 2,8%.
Αντιδράσεις
Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν είχε συζητήσεις με την ολλανδική κυβέρνηση για το θέμα στα τέλη του περασμένου έτους, ανέφεραν οι πηγές που μίλησαν στο Bloomberg, και οι Ολλανδοί αξιωματούχοι ζήτησαν από τις ΗΠΑ να επικοινωνήσουν απευθείας με την ASML σχετικά με τις αποστολές του εξοπλισμού, που θεωρείται ιδιαίτερα προηγμένος.
Οι αποστολές περιορισμένου αριθμού μηχανημάτων ακυρώθηκαν μετά το αίτημα των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αν και δεν ήταν άμεσα σαφές πόσες από τις συσκευές αφορούσαν, οι οποίες μπορεί να κοστίζουν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια η καθεμία. Εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ χαρακτήρισε την παρέμβαση των ΗΠΑ ως πράξη “ηγεμονίας” και κάλεσε την ολλανδική κυβέρνηση να “σεβαστεί το πνεύμα της σύμβασης και της παγκόσμιας τάξης, να διαφυλάξει τα αμοιβαία οφέλη των δύο χωρών“.
Πιέσεις
Οι πιέσεις των ΗΠΑ προς την εταιρεία με έδρα το Βελτχόφεν ξεκίνησαν το 2019, όταν η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ πίεσε την ολλανδική κυβέρνηση να απαγορεύσει τις πωλήσεις των κορυφαίων μηχανημάτων της ASML στην Κίνα. Η ASML είναι η μόνη εταιρεία που διαθέτει αυτή την τεχνολογία, η οποία χρησιμοποιείται για τη δημιουργία μικροτσί που τροφοδοτούν τα πάντα, από smartphones μέχρι εξελιγμένο στρατιωτικό εξοπλισμό.
Στη συνέχεια, πιεζόμενη από την κυβέρνηση Μπάιντεν, η ολλανδική κυβέρνηση αυστηροποίησε περαιτέρω τους ελέγχους των εξαγωγών στην Κίνα πέρυσι, περιορίζοντας τις μηχανές DUV, τη δεύτερη πιο προηγμένη σειρά προϊόντων που προσφέρει η εταιρεία από την 1η Ιανουαρίου. Από τότε η Κίνα σπεύδει να τα αποθηκεύσει. Μεταξύ Ιουλίου και Νοεμβρίου, οι εισαγωγές λιθογραφικών μηχανημάτων στην Κίνα αυξήθηκαν περισσότερο από πέντε φορές σε 3,7 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία των κινεζικών τελωνείων.
Προειδοποιήσεις
Η Κίνα αντιπροσώπευε σχεδόν το ήμισυ των πωλήσεων της ASML το τρίτο τρίμηνο – έναντι 24% το προηγούμενο τρίμηνο και 8% τους τρεις μήνες που έληξαν τον Μάρτιο – καθώς οι εταιρείες εκεί έσπευσαν να εισάγουν τα μηχανήματά της πριν τεθούν σε ισχύ οι έλεγχοι των εξαγωγών. Ο απερχόμενος διευθύνων σύμβουλος της ASML Πέτερ Γουένικ δήλωσε στους επενδυτές τον Οκτώβριο ότι οι νέοι περιορισμοί θα επηρεάσουν έως και το 15% των πωλήσεων της εταιρείας στην Κίνα.
Ο Γουένικ αντιτάχθηκε δημοσίως στους νέους περιορισμούς στην εξαγωγή των συγκεκριμένων μηχανημάτων και προειδοποίησε ότι μπορεί να ενθαρρύνουν την Κίνα να αναπτύξει ανταγωνιστική τεχνολογία. “Όσο περισσότερο τους ασκείτε πίεση, τόσο πιο πιθανό είναι να διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους” για την ανάπτυξη της στρατηγικής αυτής τεχνολογίας, δήλωσε πέρυσι σε συνέντευξή του στο Bloomberg.
