Τρίτη μεγαλύτερη οικονομική δύναμη στον κόσμο κατέστη το 2023 η Γερμανία εν μέσω… οριακής συρρίκνωσης, υποσκελίζοντας τη δυναμικότερη Ιαπωνία στην τέταρτη θέση, μια εξέλιξη αμιγώς τεχνική που οφείλεται κυρίως στη διολίσθηση του Ιαπωνικού Γιέν έναντι του Δολαρίου ΗΠΑ.
Σε Δολαριακούς όρους, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, το ονομαστικό Ιαπωνικό ΑΕΠ το 2023 διαμορφώθηκε σε 4,2 τρισ. Δολάρια ΗΠΑ, έναντι 4,5 τρισ. Δολαρίων για τη Γερμανία, της οποίας το ονομαστικό ΑΕΠ ωφελήθηκε από τον υψηλό πληθωρισμό της. Παρά ταύτα, σε πραγματικές τιμές – προσαρμοσμένες για να ληφθούν υπόψη ο πληθωρισμός και οι εποχικές διακυμάνσεις – η Ιαπωνική οικονομία αναπτύχθηκε με τον δι’ όλου ευκαταφρόνητο ρυθμό 1,9% το 2023, την ίδια στιγμή που το Γερμανικό ΑΕΠ σε πραγματικούς όρους συρρικνώθηκε κατά 0,3%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Βερολίνο.
Ως πανισχυρή εξαγωγική δύναμη, η Γερμανία πλήττεται από τη μείωση της εξωτερικής ζήτησης, καθώς οι πελάτες της στο εξωτερικό αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Επιπλέον, τη Γερμανική οικονομία επιβαρύνει το κόστος της ενέργειας για τον μεγάλο βιομηχανικό τομέα της, όπως και τα υψηλά παρεμβατικά επιτόκια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τραπέζης (ΕΚΤ) που έχουν στόχο τον περιορισμό του πληθωρισμού περί του 2%.
Κατά συνέπεια των ανωτέρω, είναι οφθαλμοφανές, ότι η “κατάκτηση” του τίτλου της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη από τη Γερμανία και η υποβίβαση της Ιαπωνίας στην τέταρτη αντίστοιχη θέση, είναι το αποτέλεσμα μιας τεχνικής συγκυρίας που δεν αντικατοπτρίζει τα πραγματικά γεγονότα και τις εντελώς διαφορετικές δυναμικές των δύο τεράστιων οικονομιών. Άλλωστε, σε μερικά χρόνια προβλέπεται πως θα είναι η Ινδία αυτή που θα “αναρριχηθεί” στην τρίτη θέση, καταφέρνοντας να ξεπεράσει τόσο τη Γερμανία, όσο και την Ιαπωνία, σε οικονομικό μέγεθος.
Παρά ταύτα, τα Ιαπωνικά ΜΜΕ σχολίασαν εκτενώς την απώλεια της τρίτης θέσης στην παγκόσμια οικονομία, θυμίζοντας πως πέρα από τον ιδιαίτερο αντίκτυπο της μείωσης της ισοτιμίας του γεν, υπάρχουν κι άλλοι αρνητικοί θεμελιώδεις παράγοντες, όπως το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα στο αρχιπέλαγος και η χρόνια αδυναμία ως προς την παραγωγικότητα.
“Αφού παραχώρησε στην Κίνα τη δεύτερη θέση πίσω από τις ΗΠΑ το 2010, τώρα η Ιαπωνία παραδίδει επίσης την τρίτη θέση”, ανέφερε σε δηκτικό τόνο η μεγάλη ιαπωνική οικονομική εφημερίδα Nikkei σε άρθρο της σύνταξής της το Σάββατο. “Η Ιαπωνία δεν έχει σημειώσει πρόοδο ως προς την αύξηση του αναπτυξιακού δυναμικού της. Αυτή η κατάσταση θα όφειλε να αποτελεί σήμα συναγερμού για να επιταχυνθούν οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχουν παραμεληθεί”, πρόσθεσε.
Όπως και η Γερμανία, η Ιαπωνία είναι μεγάλη βιομηχανική και εξαγωγική δύναμη, όμως δείχνει να έχει χάσει το δυναμισμό της, ενώ η εσωτερική κατανάλωση υπονομεύεται από τον πληθωρισμό και τη διολίσθηση του Γιέν.
Το τέταρτο τρίμηνο 2023, το Ιαπωνικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε εκ νέου (-0,1% σε πραγματικές τιμές) για δεύτερη συνεχόμενη φορά, έπειτα από την αξιόλογη υποχώρησή του κατά 0,8 στο αμέσως προηγούμενο τρίμηνο.
