Δυσοίωνο διαγράφεται το μέλλον των οικονομιών, που αναμένεται να υποστούν κατά το μάλλον ή ήττον τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία σε μια περίοδο εύθραυστης ανάκαμψης από την ύφεση της πανδημίας.
Οι εκτιμήσεις των περισσότερων οικονομικών αναλυτών συγκλίνουν σε μια επιβράδυνση της ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας και της Ε.Ε., αλλά και σε μια διπλή ύφεση της οικονομίας της Ρωσίας με διψήφιο ποσοστό συρρίκνωσης του ΑΕΠ της.
Αμερική
Παραθέτοντας ένα μέσο όρο ανάμεσα σε 14 προβλέψεις οικονομολόγων και αναλυτών για τη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, το αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNBC καταλήγει στην εκτίμηση πως η αμερικανική οικονομία θα αναπτυχθεί φέτος κατά 3,2%.
Πρόκειται για ρυθμό 0,3% μικρότερο από την προηγούμενη εκτίμηση του Φεβρουαρίου, αλλά πάντως πάνω από τον μακροπρόθεσμο δυναμικό ανάπτυξης της αμερικανικής οικονομίας που εξακολουθεί να ανακάμπτει από την παραλλαγή «Ομικρον».
Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό των τιμών καταναλωτή, οι προβλέψεις συγκλίνουν σε ένα 4,3% για το τρέχον έτος, ποσοστό που είναι 0,7 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερο σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις του Φεβρουαρίου.
Οι περισσότεροι αναλυτές επισημαίνουν, πάντως, πως πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα αντιδράσει η αμερικανική οικονομία στο σοκ του πετρελαίου, όταν οι τιμές του μαύρου χρυσού κυμαίνονται πλέον από 120 έως 140 δολάρια το βαρέλι.
Προειδοποιώντας για τις επιπτώσεις του πολέμου και των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, η J.P. Morgan προέβλεψε προ ημερών ότι ο πλήρης αποκλεισμός των 4,3 εκατ. βαρελιών την ημέρα ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου θα επιφέρει «δραματικές συνέπειες τόσο στην αμερικανική όσο και στην ευρωπαϊκή οικονομία».
Η σημερινή κρίση διαφορετική από άλλες κρίσεις πετρελαίου
Μερίδα αναλυτών επισημαίνει πως αυτή η φορά είναι διαφορετική από άλλες κρίσεις πετρελαίου και ο καθοριστικός παράγοντας είναι ο τεράστιος όγκος πετρελαίου που παράγουν πλέον οι ΗΠΑ.
Οπως τονίζουν, η υπερδύναμη ουσιαστικά καλύπτει με την παραγωγή της τις εγχώριες ανάγκες και έτσι τα χρήματα μεταφέρονται από τους καταναλωτές στους παραγωγούς και όχι από την αμερικανική οικονομία σε άλλες χώρες.
Αυτό σημαίνει ότι η ιλιγγιώδης άνοδος του πετρελαίου θα πλήξει μεν τα αμερικανικά νοικοκυριά και ορισμένες περιοχές της χώρας, αλλά θα τονώσει τα κέρδη των αμερικανικών εταιρειών.
Ευρώπη
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ως προς το ότι οι συνέπειες θα είναι μεγαλύτερες για την Ευρώπη. Η Barclays υποβάθμισε την πρόβλεψή της για την ανάπτυξη της Ευρώπης φέτος στο 3,5% από την προηγούμενη εκτίμηση για 4,1%.
Οπως χαρακτηριστικά τόνισε ο επενδυτικός κολοσσός, «η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων και η άρνηση των επενδυτών να αναλάβουν ρίσκο στις χρηματαγορές αποτελούν τους κυρίως διαύλους μέσω των οποίων διοχετεύεται στις οικονομίες ο στασιμοπληθωρισμός και η Ευρώπη έχει τη μεγαλύτερη έκθεση».
Η J.P. Morgan αφαίρεσε σχεδόν μία πλήρη μονάδα από τον ρυθμό ανάπτυξης των ευρωπαϊκών οικονομιών, καθώς σήμερα προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ της Ε.Ε. κατά 3,2%.
Το 40% των ρωσικών εξαγωγών κατευθύνεται στις ευρωπαϊκές αγορές.
Γερμανία
Ιδιαιτέρως ισχυρό αναμένεται να είναι το πλήγμα για τη γερμανική οικονομία, δεδομένου ότι οι γερμανικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στη Ρωσία πολύ περισσότερο από τις επιχειρήσεις οποιασδήποτε άλλης ευρωπαϊκής χώρας.
Εξάγουν αγαθά αξίας άνω των 26 δισ. ευρώ με στοιχεία του περασμένου έτους, ενώ οι επενδύσεις τους στη Ρωσία ανέρχονται σε άλλα 25 δισ. ευρώ. Και όλα αυτά ισχύουν ενώ μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 οι γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη Ρωσία μειώθηκαν κατά το 1/3.
Οπως επισημαίνει σχετικό ρεπορτάζ των New York Times, οι στενοί αυτοί εμπορικοί δεσμοί ανάμεσα στις δύο χώρες αντανακλούν μερικώς τη θεωρία που υιοθέτησε η Δυτική Γερμανία μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ότι το εμπόριο θα αποτρέψει μια νέα διολίσθηση της Ευρώπης σε πόλεμο.
Τη σημασία της Ρωσίας για τις γερμανικές επιχειρήσεις προδίδει, άλλωστε, η απόφαση ορισμένων εξ αυτών να μη συνταχθούν με τη γενικότερη στάση της Δύσης και να παραμείνουν στη Ρωσία.
Η Metro, για παράδειγμα, εταιρεία χονδρεμπορίου τροφίμων με 93 καταστήματα στη Ρωσία, από την οποία άντλησε έσοδα 2,4 δισ. ευρώ το περασμένο έτος, αποφάσισε να συνεχίσει τη δραστηριότητά της στη χώρα και ανακοίνωσε ότι οι 10.000 υπάλληλοί της «δεν φέρουν καμία ευθύνη για τον πόλεμο στην Ουκρανία».
Το κυριότερο πλήγμα για τις ευρωπαϊκές οικονομίες θα προέλθει βέβαια από τον αποκλεισμό των ρωσικών υδρογονανθράκων και τη συνεπακόλουθη εκτόξευση των τιμών της ενέργειας, που ήδη επιταχύνει τον πληθωρισμό.
Ρωσία
Η Ρωσία, όμως, αναμένεται να υποστεί το χειρότερο πλήγμα από όλες τις οικονομίες. Η διακοπή των εμπορικών σχέσεων με την Ε.Ε. θα αποβεί εξαιρετικά επώδυνη για τη ρωσική οικονομία, καθώς το 40% των ρωσικών εξαγωγών καταλήγει στις ευρωπαϊκές αγορές και συνολικά η Ρωσία εξάγει περίπου το 11% του ΑΕΠ της σε χώρες της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την J.P. Morgan, η ρωσική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 12,5% καθώς θα δεχθεί καίριο πλήγμα από τις κυρώσεις, ενώ παράλληλα έχει χάσει την πρόσβαση στα συναλλαγματικά της διαθέσιμα ύψους 630 δισ. δολαρίων και έχει αποκοπεί από τον κόσμο.
Το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF) εκτιμά πως η συρρίκνωση της ρωσικής οικονομίας θα φθάσει στο 15% και θα είναι εν ολίγοις διπλάσια από την αντίστοιχη της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Ο οικονομολόγος του IIF εκτιμά, μάλιστα, πως «η Ρωσία δεν πρόκειται να είναι ίδια ποτέ ξανά».
Πηγές : CNBC, NEW YORK TIMES, LE MONDE
