Ο πόλεμος την Ουκρανία, η απουσία συμφωνίας για τα σιτηρά και ο πληθωρισμός έχουν προκαλέσει παγκόσμιο συναγερμό για άυξηση στην τιμή των ζυμαρικών.
Την ίδια στιγμή, πολλές χώρες εδώ και μήνες προσπαθούν να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, η κυβέρνηση της Ιταλίας συγκάλεσε σύσκεψη για την αντιμετώπιση της κρίσης τον Μάιο, καθώς οι τιμές των βασικών τροφίμων αυξήθηκαν περισσότερο από το διπλάσιο του εθνικού πληθωρισμού. Με την παγκόσμια παραγωγή σκληρού σιταριού να οδεύει προς χαμηλό 22 ετών, οι κατασκευαστές ζυμαρικών αναγκάστηκαν να στραφούν σε ασυνήθιστους προμηθευτές, όπως η Τουρκία, για το κύριο συστατικό τους.
Ακόμα, στο Τορόντο, το κόστος μιας σακούλας 20 κιλών με σιμιγδάλι αυξήθηκε κατά 24% μέσα σε λίγες εβδομάδες φτάνοντας. τον Ιούλιο, στα 26 δολάρια Καναδά. Μάλιστα, υπάρχει φόβος ότι οι τιμές θα αυξηθούν ακόμη περισσότερο τώρα που οι αγρότες είδαν τη σοδειά τους να καταστρέφεται από την ξηρασία. Οι λιανικές τιμές των ζυμαρικών αυξήθηκαν περίπου 12% φέτος στην Ευρώπη και 8% στις ΗΠΑ, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς Nielsen. Οι τιμές ενός άλλου βασικού τροφίμου, του ρυζιού, έχουν επίσης αυξηθεί μετά τους περιορισμούς των εξαγωγών στην Ινδία.
Το Διεθνές Συμβούλιο Σιτηρών προβλέπει ότι η παγκόσμια παραγωγή σκληρού σιταριού το 2023-24 θα είναι σε χαμηλό 22 ετών, ωθώντας τα παγκόσμια αποθέματα στο μικρότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Ξηρασία σε Καναδά και ΗΠΑ – Προβλήματα και στην Ευρώπη
Ο Καναδάς βίωσε μεγάλη ξηρασία αυτό το καλοκαίρι και ο αγρότης, Ντάρολντ Νίβα, ανέφερε: «Μέχρι τις 10 Ιουνίου, ένιωθα ότι ήμουν καλά, τώρα μάλλον θα έχουμε απώλειες στη σοδειά».
Επισημαίνεται ότι ο Καναδάς αντιπροσωπεύει περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου εμπορίου σκληρού σιταριού, αλλά η φετινή συγκομιδή φαίνεται να είναι η δεύτερη μικρότερη συγκομιδή της χώρας τα τελευταία 12 χρόνια. Οι Καναδοί αγρότες αναμένεται να παράγουν φέτος 4,3 εκατομμύρια μετρικούς τόνους σκληρού σιταριού, όπως ανέφερε η Στατιστική Υπηρεσία του Καναδά την Τρίτη.
Οι ΗΠΑ αναμένεται, επίσης, να έχουν μικρότερη σοδειά , ενώ η ξηρασία έχει μειώσει την παραγωγή στην Ισπανία και η κακοκαιρία έχει δημιουργήσει μικτή ποιότητα στην Ιταλία και στη Γαλλία. Η επιδείνωση των προμηθειών οδήγησε την τιμή αναφοράς των προθεσμιακών συμβολαίων Euronext σε υψηλό έξι μηνών στις αρχές Αυγούστου. Η άνοδος αυτή οδήγησε την Αλγερία να ακυρώσει έναν διαγωνισμό εισαγωγής σκληρού σιταριού στις αρχές Αυγούστου.
Εξαγωγέας σιτηρών και η Τουρκία
Στην Ιταλία, η οποία βασίζεται στις εισαγωγές για να συμπληρώσει τις εγχώριες καλλιέργειες, ορισμένες επιχειρήσεις στρέφονται σε νέες πηγές εφοδιασμού. Η Τουρκία έχει αναδειχθεί ως βασικός εξαγωγέας. Οι εκτιμήσεις της αγοράς τοποθετούν τις τουρκικές εξαγωγικές πωλήσεις σκληρού σιταριού, μέχρι στιγμής, γι’ αυτή τη χρονιά στους 300.000 τόνους, με τους περισσότερους να κατευθύνονται στην Ιταλία.
Μάλιστα, οι έμποροι δήλωσαν ότι η Τουρκία εκμεταλλεύεται την εξαιρετική συγκομιδή και τα υψηλά αποθέματα για να αντιστρέψει τον συνήθη ρόλο της ως εισαγωγέα. Οι εξαγωγές της αναμένεται ευρέως να φθάσουν τους 500.000 τόνους και ενδεχομένως το 1 εκατομμύριο, ανάλογα με τις κυβερνητικές εγκρίσεις εξαγωγών.
Ακόμα, οι τουρκικές εξαγωγές έχουν «παγώσει» τις τιμές του σκληρού σιταριού της Μεσογείου και της Βόρειας Αμερικής, αλλά αναμένεται να αυξηθούν, όταν η Τουρκία εξαντλήσει τα αποθέματά της σε ένα ή δύο μήνες, δήλωσε ο Φίλιπ Βέρλε, εταίρος στην ισπανική Northstar Brokerage.
Η βραχυπρόθεσμη ανακούφιση της προσφοράς ήρθε επίσης από τη Ρωσία, η οποία έχει στείλει πάνω από 100.000 τόνους στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τον Ιούλιο, σύμφωνα με τα στοιχεία εισαγωγών της Ε.Ε. Πάντως, η ιταλική Barilla που επεξεργάζεται ντόπια σκληρά σιτηρά σε διάφορες χώρες, δήλωσε ότι επί του παρόντος δεν βλέπει κρίσιμα προβλήματα εφοδιασμού.
Η εταιρεία συμβούλων Strategie Grains αναφέρει ότι οι κατασκευαστές ζυμαρικών θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουν περισσότερο μαλακό σιτάρι, όπου επιτρέπεται, και το εισόδημα των καταναλωτών είναι περιορισμένο. Το σκληρό σιτάρι παράγονται ζυμαρικά με την πολύτιμη al dente υφή, σε αντίθεση με το μαλακό σιτάρι. Στη Βόρεια Αφρική, το σκληρό σιτάρι χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή κουσκούς.
«Δεν πρόκειται να υπάρξει αρκετό σκληρό σιτάρι για να προμηθεύσει ολόκληρο τον κόσμο σε ένα κανονικό επίπεδο ζήτησης», δήλωσε η αναλύτρια της Strategie Grains, Σεβερίν Ομν-Μεζόν. Εν τω μεταξύ, ο Βιντσέντσο Μαρτινέλι, πρόεδρος του Τμήματος Σκληρού Σιταριού της ιταλικής ένωσης ελαιοτριβείων Italmopa, αναμένει με νευρικότητα την έκβαση της καναδικής συγκομιδής. «Χωρίς τον Καναδά, οι τιμές θα ανέβουν μόνο προς τα πάνω», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Καμία συμφωνία για τα σιτηρά
Αναφορικά με τη συμφωνία για τα σιτηρά, χωρίς κάποια εξέλιξη που θα επέτρεπε την άρση του αδιεξόδου στη συμφωνία για τις εξαγωγές των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας ολοκληρώθηκε η σημερινή συνάντηση του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν στο Σότσι.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επανέλαβε μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης με τον Ερντογάν ότι η Ρωσία θα είναι έτοιμη να επιστρέψει στη συμφωνία για τα σιτηρά όταν όλες οι επιμέρους συμφωνίες θα έχουν εκπληρωθεί, όπως μεταδίδει το Reuters.
Ο Πούτιν επανέλαβε ταυτόχρονα την προηγούμενη κριτική του κατά της Δύσης όσον αφορά τη συμφωνία. Η Μόσχα αποχώρησε από τη συμφωνία τον Ιούλιο, διαμαρτυρόμενη ότι δυσκολεύεται να εξάγει τα δικά της σιτηρά και λιπάσματα, παρά τις περί του αντιθέτου πρόνοιες της συμφωνίας.
Η συμφωνία η οποία επιτρέπει τις εξαγωγές σιτηρών από ουκρανικά λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα επιτεύχθηκε το 2022 με τη μεσολάβηση της Τουρκίας και των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε αισιόδοξος για τις προοπτικές της συμφωνίας, σημειώνοντας ότι ο ίδιος πιστεύει πως μπορεί να βρεθεί σύντομα λύση για την αναβίωση της συμφωνίας εξαγωγής σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας, με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ.
Ο Τούρκος πρόεδρος εξέφρασε την πεποίθηση του ότι με ένα νέο πακέτο προτάσεων για τη συμφωνία, το οποίο θα προετοιμαστεί από τα Ηνωμένα Έθνη, θα είναι εφικτό να καταλήξουμε σε αποτελέσματα.
Η Τουρκία είναι έτοιμη να κάνει από την πλευρά της ότι χρειάζεται για τη Ρωσία, την Ουκρανία και να έχει απευθείας διαπραγματεύσεις, πρόσθεσε ο Ερντογάν.
Ανέφερε ακόμα ότι η Άγκυρα είναι έτοιμη να κάνει ότι χρειάζεται για να φτάσει το σιτάρι σε φτωχές χώρες της Αφρικής, προσθέτοντας ότι Ρωσίας και Τουρκία συμφωνούνε σε αυτό.
