Παρά τις επιδιώξεις του Μσξίμου, όλο και στενότερα γίνονται τα περιθώρια για την κυβέρνηση για περαιτέρω μέτρα στήριξης και φοροελαφρύνσεις. Και αυτό, μετά και τις ανακοινώσεις από την Κομισιόν ότι παρατείνει μεν της ρήτρας γενικής διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας το 2023, αλλά με μέτρο για τις υπερχρεωμένες χώρες, όπως η Ελλάδα.
Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για τους επόμενους 12 μήνες προβλέπει κινήσεις σε δύο στάδια:
- Περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας φέτος, με επίκεντρο τη συνέχιση της επιδότησης της βενζίνης, μετά τον Ιούνιο, οπότε λήγει το fuel pass
- Νέες ελαφρύνσεις για το 2023, με βασικότερη την επέκταση της αναστολής εισφοράς αλληλεγγύης στον δημόσιο τομέα και στους συνταξιούχους. Με δεδομένο ότι η χρονιά θα είναι εκλογική, είναι προφανής η σημασία του μέτρου αυτού ή και άλλων, ενδεχομένως.
Ωστόσο, η εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τα κυβερνητικά μέτρα στήριξης.
Ο δημοσιονομικός χώρος για φέτος έχει εξαντληθεί
Για φέτος, ο δημοσιονομικός χώρος με τα σημερινά δεδομένα έχει εξαντληθεί, διαμηνύουν τα οικονομικά στελέχη της κυβέρνησης. Εκείνο που αναμένουν να τους δώσει νέα περιθώρι για παροχές στήριξης των εισοδημάτων είναι η ενδεχόμενη καλύτερη πορεία των φορολογικών εσόδων και του τουρισμού, ή –ακόμη καλύτερα– μείωση της τιμής του φυσικού αερίου.
Οι ενδείξεις, με βάση τα έσοδα του πρώτου τετραμήνου, που παρουσίασαν υπεραπόδοση 1,7 δισ. ευρώ, είναι μάλλον θετικές, αν και εμφανίστηκαν σημαντικές ρωγμές στα έσοδα από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης καυσίμων. Η πορεία των εσόδων του Μαΐου θα δώσει μια πιο καθαρή εικόνα, σε συνδυασμό και με την τουριστική κίνηση, προκειμένου να ληφθούν οι σχετικές αποφάσεις.
Κρίσιμος ο Ιούλιος
Σε δεύτερο στάδιο, τον Ιούλιο αναμένεται να προσδιοριστούν, με βάση την επίσημη πρόταση της Κομισιόν, οι δημοσιονομικοί στόχοι και άρα τα δημοσιονομικά περιθώρια που θα έχει το 2023 κάθε κράτος-μέλος και άρα και η Ελλάδα για δαπάνες στήριξης των νοικοκυριών, αλλά και μέτρα ελάφρυνσης.
Για τα υπερχρεωμένα κράτη, όπως η Ελλάδα, η Κομισιόν προϊδέασε ήδη ότι θα υπάρχει μια οροφή δαπανών, με βάση τη μεσοπρόθεσμη δυνητική αύξηση του ΑΕΠ, ένα μέγεθος που μένει να προσδιοριστεί.
«Η γενική ρήτρα διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας δεν παρατείνεται για να μπορέσουν τα κράτη-μέλη να ξοδέψουν περισσότερα», εξηγούν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου.Το αντίθετο, μάλιστα.
Το 2023 προβλέπεται δημοσιονομική σύσφιγξη
Συγκεκριμένα, τα κράτη-μέλη με χαμηλό χρέος θα κληθούν να εφαρμόσουν δημοσιονομικά ουδέτερη πολιτική, ενώ αυτά με μέτριο και υψηλό χρέος θα κληθούν να μπουν σε τροχιά για μείωσή του, με κατεύθυνση το 60% του ΑΕΠ.
«Είναι σαφώς περιοριστική η κατεύθυνση», σημειώνουν. «Η ανάπτυξη του 2022 πρέπει να χρησιμοποιηθεί για σύσφιγξη».
Η παράταση της ρήτρας γενικής διαφυγής για έναν ακόμη χρόνο, εξηγούν, προτάθηκε προκειμένου να υπάρχει η ευελιξία σε περίπτωση που τα πράγματα εξελιχθούν χειρότερα από τις προβλέψεις, να αντιδράσουν τα κράτη-μέλη. Δεδομένου ότι η νομισματική πολιτική θα γίνει αυστηρή, πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί η δημοσιονομική πολιτική σε μια τέτοια περίπτωση.
Τα πράγματα θα γίνουν πιο συγκεκριμένα τον Ιούλιο, όταν η Επιτροπή υποβάλει την πρότασή της, όπου θα διευκρινίζεται αν από την οροφή της «δυνητικής ανάπτυξης», που θα είναι και οροφή αύξησης δαπανών, θα εξαιρούνται οι προσωρινές δαπάνες που θα γίνονται για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης και οι επενδύσεις, ή κάποιες από αυτές.
