“Πώς έκαναν τόσα πολλά λάθη οι οικονομολόγοι για την ύφεση;” αναρωτιέται ο καθηγητής Tyler Cowen στο Bloomberg, σε μια ανάλυση που έχει υπότιτλο “Οι φόβοι για ύφεση εξασθενούν γρήγορα, αλλά η συζήτηση σχετικά με τα ελαττώματα των οικονομικών προβλέψεων μόλις αρχίζει”.Και δεν έχει άδικο:
- Πέρυσι τέτοια εποχή, το 85% των οικονομολόγων σε μια δημοσκόπηση προέβλεπε ύφεση το 2023 – και αυτό ήταν μια αισιόδοξη εκτίμηση σε σύγκριση με την 100% πιθανότητα ύφεσης που είχε προβλεφθεί δύο μήνες νωρίτερα.
- Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ Τζερόμ Πάουελ, βασιζόμενος στο έργο του ικανότατου επιτελείου του, εξέφρασε τον Μάρτιο τον φόβο ότι η μείωση του ρυθμού πληθωρισμού θα κόστιζε εκατομμύρια αμερικανικές θέσεις εργασίας.
Κι όμως έπεσαν έξω…
Τίποτα από όλα αυτά δεν έχει συμβεί. Τόσο ο πληθωρισμός όσο και η ανεργία κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και οι περισσότεροι οικονομολόγοι αναμένουν ότι οι ΗΠΑ θα αποφύγουν την ύφεση το 2024. Οι οικονομολόγοι δεν έχουν ακόμη καταλάβει γιατί τα πράγματα πήγαν τόσο καλά, αλλά είναι ήδη σαφές ότι πρέπει να γίνει λογαριασμός στις… εκτιμήσεις τους.
Η υπουργός Οικονομικών Janet Yellen, μάλιστα, την περασμένη εβδομάδα, τους κάρφωσε για τα καλά: “Τόσοι πολλοί οικονομολόγοι έλεγαν ότι δεν υπάρχει τρόπος να επανέλθει ο πληθωρισμός στο φυσιολογικό επίπεδο χωρίς αυτό να συνεπάγεται μια περίοδο υψηλής ανεργίας, [ή] μια ύφεση, είπε. Και πριν από ένα χρόνο, νομίζω ότι πολλοί οικονομολόγοι έλεγαν ότι η ύφεση ήταν αναπόφευκτη. Ποτέ δεν αισθάνθηκα ότι υπήρχε στέρεη διανοητική βάση για μια τέτοια πρόβλεψη”, πρόσθεσε με αρκετή δόση χολής…
Βέβαια η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών παραβλέπει το γεγονός ότι παλαιότερα και η δική της μακροοικονομική έρευνα προέβλεπε ότι αν υπάρξει σημαντική πτώση της συνολικής ζήτησης, η απασχόληση θα πρέπει επίσης να μειωθεί, προκαλώντας ύφεση – άποψη την οποία πιθανόν ασπάστηκαν οι οικονομολόγοι που… έπεσαν έξω τό 2023 (και τώρα τους μέμφεται)
Προβλέπουν ύφεση γιατί αυτό διδάσκουν οι ειδικοί…
Υπάρχει λόγος που τόσοι πολλοί οικονομολόγοι προέβλεπαν ύφεση – και δεν είναι επειδή είναι εκτός πραγματικότητας ή επειδή επαναλαμβάνουν σημεία συζήτησης από την προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ. Προέβλεψαν ύφεση επειδή αυτό διδάσκουν εδώ και δεκαετίες ειδικοί όπως η Yellen, ο Krugman, ο Romer και πολλοί άλλοι.
Το πρόβλημα για τους οικονομολόγους των γραφείων είναι ότι ο πραγματικός κόσμος δεν είναι τόσο… συνεπής με τα μοντέλα των θεωρητικών της οικονομίας που ακολουθούν. Η πικρή αλήθεια είναι ότι οι ασχολούμενοι με τη μακροοικονομία πολύ συχνά δεν ξέρουν τι συμβαίνει έξω από το γραφείο τους, και αυτό ισχύει για όλα τα διαφορετικά στυλ και γεύσεις των μακροοικονομικών.
