Οργή, απογοήτευση και παραίτηση: αυτά είναι μόνο μερικά από τα συναισθήματα που κυριαρχούν στο Κίεβο, αλλά και σε κομμάτι της Ευρώπης, μετά την ανακοίνωση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας από την ΕΕ για την εισβολή στην Ουκρανία.
Το «πυρηνικό» SWIFT
Παρότι οι κυρώσεις αυτές ήταν πιο σκληρές από κάθε άλλη φορά, υπάρχει αίσθηση ότι οι Βρυξέλλες δεν θέλησαν να χρησιμοποιήσουν «πυρηνικά όπλα», όπως η αποβολή της Ρωσίας από το παγκόσμιο σύστημα τραπεζικών εκκαθαρίσεων, γνωστό με τα αρχικά SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), κίνηση η οποία θα έθετε επί της ουσίας τη Ρωσία εκτός κάθε διατραπεζικής χρηματοπιστωτικής συναλλαγής παγκοσμίως.
Το SWIFT, το οποίο λειτουργεί από το 1977 και έχει έδρα το Βέλγιο, είναι ένα σύστημα το οποίο επιτρέπει με ταχύ και στανταρισμένο τρόπο τη μεταφορά ποσών από μία τράπεζα σε μία άλλη για διάφορες συναλλαγές, μεταξύ των οποίων είναι και οι πληρωμές για την αγορά προϊόντων ενεργείας, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο: μια χώρα αγοράζει και μέσω του SWIFT πληρώνεται η αντίστοιχη εταιρεία που πουλάει, πχ η ρωσική Gazprom.
Τεράστιες συνέπειες
Ο αποκλεισμός μιας χώρας από το SWIFT θα είχε τεράστιες συνέπειες στις οικονομικές σχέσεις της χώρας αυτής με τον υπόλοιπο κόσμο. Ωστόσο, θα σήμαινε ότι ούτε και οι τράπεζες άλλων χωρών θα μπορούσαν να έχουν συναλλαγές με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της αποβληθείσας από το σύστημα χώρας, που σημαίνει ότι, πχ, η Γερμανία δεν θα μπορούσε να πληρώσει τη Ρωσία για το φυσικό αέριο που προμηθεύεται από αυτή.
Με απλά λόγια, αποβολή από το SWIFT θα απέκλειε εντελώς τις ρωσικές τράπεζες από συναλλαγές με τράπεζες της Δύσης, αλλά και το αντίστροφο. Γεγονός που θα έδινε στη Μόσχα το δικαίωμα να ισχυριστεί ότι, αφού δεν πληρώνεται, μπορεί να σταματήσει την παροχή φυσικού αερίου στις δυτικές χώρες, κάτι που, όπως έχει αναφερθεί και από το economico.gr, θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την οικονομία τους.
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Ωστόσο, υπάρχει κι άλλος ένας λόγος -που επισημαίνουν οι Financial Times– που εκτός από την Ευρώπη, και οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν να κόψουν τη Ρωσία από το SWIFT. Κι αυτός δεν είναι άλλος από την κυριαρχία του δολαρίου σε σχεδόν όλες τις συναλλαγές. Με δεδομένο αυτό, η Ουάσινγκτον δεν θέλει να ενθαρρύνει τη δημιουργία παράλληλων συστημάτων από χώρες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία, που έχουν εκφράσει την διάθεσή τους να απογαλακτισθούν από το δολάριο.
Έτσι, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πιέσεις και σκέψεις προς την κατεύθυνση της αποκοπής της Ρωσίας από το SWIFT, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και κάποιοι στις ΗΠΑ είναι διστακτικοί. Δεδομένου ότι κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με τη χρήση «πυρηνικού όπλου» κανείς δεν θέλει να αναλάβει την ευθύνη για το fallout που -αναπόφευκτα- θα ακολουθήσει.
