Ένα χρόνο πριν από την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, κυκλοφόρησε η αυτοβιογραφία του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπένιαμιν Νετανιάχου, η οποία ανέλυε ένα σενάριο, το οποίο είχε εκπληκτικές ομοιότητες με τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην πιο αιματηρή ημέρα για το Ισραήλ.
«Η Χαμάς είχε σκοπό να αιφνιδιάσει το Ισραήλ ξεκινώντας την ταυτόχρονη διείσδυση εκατοντάδων τρομοκρατών στη χώρα», έγραφε ο Νετανιάχου αναφερόμενος σε ένα σχέδιο προ δεκαετίας της ένοπλης παλαιστινιακής οργάνωσης, το οποίο είχε οδηγήσει τις ισραηλινές δυνάμεις σε πόλεμο στη Γάζα το 2014 για να αποφευχθεί μια τέτοια επίθεση. «Είχαν σκοπό να εισέλθουν σε νηπιαγωγεία και σχολεία, να δολοφονήσουν Ισραηλινούς και να συλλάβουν δεκάδες ομήρους μεταφέροντάς τους στη Γάζα μέσα από σήραγγες. Αυτό θα συνιστούσε καταστροφή».
Η επίθεση που άλλαξε τα πάντα
Αλλά στις 7 Οκτωβρίου του περασμένου χρόνου, ένοπλοι της Χαμάς εκτέλεσαν το σχέδιό τους εξαπολύοντας επίθεση στο νότιο Ισραήλ με μια μόνο διαφορά: οι όμηροι μεταφέρθηκαν στη Γάζα μέσα από σήραγγες αλλά κατά μήκος ενός παραβιασμένου συνοριακού φράχτη. Οι Ισραηλινοί δεν έχουν συνέλθει ακόμη από τη δολοφονία 1.200 ανθρώπων, οι περισσότεροι από αυτούς άμαχοι, και τη σύλληψη περισσότερων από 240 ομήρων, ανάμεσά τους παιδιά και ηλικιωμένοι. Η επίθεση προκάλεσε την ισραηλινή στρατιωτική αντεπίθεση στην οποία 24.100 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί.
Συγκλονισμένοι από την αποτυχία στο θέμα της ασφάλειας, πολλοί Ισραηλινοί θέλουν την απομάκρυνση του Νετανιάχου. Δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε από το αμερόληπτο Ισραηλινό Ινστιτούτο Δημοκρατίας στις 2 Ιανουαρίου έδειξε ότι μόνο το 15% των Ισραηλινών θέλει να παραμείνει ο Νετανιάχου στην εξουσία όταν τελειώσει ο πόλεμος με τη Χαμάς, κάτι που συμβαδίζει με προηγούμενες δημοσκοπήσεις που έδειξαν ότι το ποσοστό της δημοτικότητάς του έχει καταβαραθρωθεί.
Απίθανη η αλλαγή
Αλλά ο ίδιος, ο οποίος επί σειρά ετών καλλιεργούσε την εικόνα του «Κυρίου Ασφάλεια», δεν δείχνει σημάδια επιθυμίας να αποχωρήσει. «Είναι ανυποχώρητος. Προφανώς έχει λάβει μια στρατηγική απόφαση να επιζήσει πολιτικά ακόμη και από αυτό. Νομίζω ότι είναι ένας δονκιχωτικός στόχος και αργά ή γρήγορα πιστεύω ότι οι ίδιοι οι συνάδελφοί του θα του πουν ότι έληξε ο χρόνος του», λέει ο πολιτικός αναλυτής Άμοτζ Άσα-Ελ.
Η πολιτική αλλαγή δείχνει απίθανη στο προσεχές μέλλον όσο μαίνεται η σύγκρουση στη Γάζα. Στο μεταξύ, ο Νετανιάχου έχει δεσμευτεί να συνεχίσει τον πόλεμο μέχρι να εξαλείψει πλήρως τη Χαμάς με τους επικεφαλής ασφαλείας του να προειδοποιούν ότι ο πόλεμος θα συνεχιστεί μέχρι το 2024. Υπάρχουν ωστόσο ενδείξεις εντός της κυβέρνησής του ότι κάποιοι συναγωνίζονται για αξιώματα.
Κόντρες και διαδηλώσεις
Πληροφορίες για κόντρες εντός του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας έχουν διαρρεύσει στον ισραηλινό Τύπο και ο ακροδεξιός υπουργός αρμόδιος για την αστυνομία, ο Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ, ο οποίος είναι σε μεγάλο βαθμό αποκομμένος από κάθε απόφαση σχετικά με τον πόλεμο, έχει καταφερθεί εναντίον του Μπένι Γκαντς, του κεντρώου πρώην υπουργού Άμυνας του Ισραήλ, ο οποίος εντάχθηκε στην κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης και στο πολεμικό συμβούλιο του Νετανιάχου.
Αντικυβερνητικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας πραγματοποιούνταν στο Ισραήλ σχεδόν για ένα χρόνο μέχρι την ημέρα της επίθεσης και τις τελευταίες εβδομάδες οι διαδηλωτές έχουν επιστρέψει στους δρόμους ζητώντας να διενεργηθούν εκλογές. Αλλά αυτές είναι σχετικά μικρής έκτασης σε σχέση με τις ογκώδεις διαδηλώσεις του 2023. «Ήρθε η ώρα να πάει σπίτι του. Αυτό θα έπρεπε να έχει συμβεί από τις 8 Οκτωβρίου και αν όχι, σίγουρα τώρα, έπειτα από 100 ημέρες», δήλωσε χθες η Νόα Γουάινπρες, διευθύντρια μάρκετινγκ.
Ο «Βασιλιάς Μπίμπι»
Ακόμη και ορισμένοι από τους πιο ένθερμους οπαδούς του Νετανιάχου φαίνεται να έχουν αποδεχτεί την αναπόφευκτη αποχώρηση του ηγέτη που εξακολουθούν να θαυμάζουν. «Νομίζω ότι θα κερδίσει τον πόλεμο και θα παραιτηθεί με αξιοπρέπεια», λέει ο Γιόσι Ζρόγια, μέλος του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου και ιδιοκτήτης εστιατορίου στην πόλη του κεντρικού Ισραήλ, τη Ράμλα, όπου ο Νετανιάχου έγινε δεκτός με επευφημίες ως «Βασιλιάς Μπίμπι» πριν από 15 μήνες στη διάρκεια μιας προεκλογικής εκδήλωσης όταν υποσχόταν ότι η ασφάλεια θα επιστρέψει στους δρόμους.
Την ίδια αίσθηση έχουν και άλλοι υποστηρικτές του που περιδιαβαίνουν στην αγορά της Ράμλα. «Ο Νετανιάχου είναι διάνοια. Δεν πρέπει να κατηγορείται αυτός για ό,τι συνέβη», λέει ο Ράφι Κίμτσι, ένας έμπορος διαμαντιών, επισκέπτης από τη γειτονική Χερτσλίγια. «Αλλά νομίζω ότι τελείωσε. Έληξε το πράγμα», εκτιμά. Προσβλέποντας στο να προσελκύσει τους ψηφοφόρους του Λικούντ ο Μπεν-Γκβιρ πιθανόν να σκέφτεται να διαχωρίσει τη θέση του και να παραιτηθεί από την κυβέρνηση, εκτιμά ο Άζα-Ελ, ένας ερευνητής ακαδημαϊκός στο Ινστιτούτο Σάλομ Χάρτμαν της Ιερουσαλήμ.
Ανεβαίνει ο Γκαντς
Στο μεταξύ ο Γκαντς έχει δει το ποσοστό της δημοτικότητάς του να απογειώνεται στις δημοσκοπήσεις, οι οποίες τον εμφανίζουν ως έναν υπεύθυνο άνθρωπο, δίπλα στον λαό. Πολυάριθμοι βετεράνοι του Λικούντ συναγωνίζονται εδώ και καιρό για να διαδεχτούν τον Νετανιάχου, περιλαμβανομένων του υπουργού Εξωτερικών Ίσραελ Κατζ και του βουλευτή Γιούλι Έντελσταϊν. Ο Γιόσι Κόεν, ο πρώην επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, και συχνός σχολιαστής σε ενημερωτικές εκπομπές, συζητιέται επίσης για πιθανός διάδοχος με κάποιες δημοσκοπήσεις να εμφανίζουν ένα κόμμα υπό την ηγεσία του να λαμβάνει περίπου 12 από τις 120 έδρες της Κνεσέτ.
«Τίποτα δεν αποκλείεται. Δεν έχω αποφασίσει ακόμη», δήλωσε ο Κόεν στην εκπομπή Uvda του Ν12 στις 4 Ιανουαρίου. Από την πλευρά του ο Άζα-Ελ προβλέπει ένα «πολιτικό σεισμό» όταν υποχωρήσουν οι εχθροπραξίες, πιθανόν με τη μορφή πρόωρων εκλογών. «Θα υπάρξουν πολλές και ογκώδεις διαδηλώσεις αν οι πολιτικοί επιχειρήσουν να μείνουν αμέτοχοι», προειδοποιεί ο ίδιος. Και το ερώτημα είναι πλέον αν ο Νετανιάχου, ο οποίος έχει χάσει δύο φορές την πρωθυπουργία, για να επιστρέψει μετά από λίγο ξανά νικητής θα μπορέσει να αποδείξει ότι μπορεί να βγάλει ξανά λαγό από το καπέλο του.
