Την ώρα που οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το Ισραήλ απέρριψε πρόταση της Χαμάς για την απελευθέρωση 50 ομήρων, με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση Παλαιστινίων, φαίνεται ότι οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή προκαλούν… ταραχή στις ΗΠΑ.
Μετά το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, φαίνεται ότι η ανησυχία, το άγχος και η οργή άρχισαν να εξαπλώνονται σε όλες τις γωνιές της κυβέρνησης Μπάιντεν, καθώς οι ισραηλινές δυνάμεις δεν δείχνουν σημάδια ότι θα σταματήσουν τις ανελέητες επιθέσεις τους στο εσωτερικό της Γάζας και ο αριθμός των νεκρών αμάχων στον πολιορκημένο θύλακα -που ήδη ανέρχεται σε χιλιάδες- συνεχίζει να ανεβαίνει, μαζί με τις πιέσεις προς τον Λευκό Οίκο από πολίτες και πολιτικούς για κινήσεις ώστε να υπάρξει εκεχειρία ή κατάπαυση του πυρός.
“Μεγάλη ηθική ανησυχία”
Ένα μήνα μετά την έναρξη του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς, ορισμένοι ανώτεροι αξιωματούχοι λένε κατ’ ιδίαν ότι υπάρχουν πτυχές των στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ που απλά δεν μπορούν να τις υπερασπιστούν- οι εκκλήσεις προς τις ΗΠΑ να υποστηρίξουν μια κατάπαυση του πυρός αυξάνονται μεταξύ των κυβερνητικών υπαλλήλων- και άλλοι είναι ταραγμένοι από τις αδιάκοπες εικόνες Παλαιστίνιων αμάχων που σκοτώνονται από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές, σύμφωνα με το CNN.
“Έχει δημιουργήσει μεγάλη ηθική ανησυχία“, δήλωσε ένας ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος. “Αλλά κανείς δεν μπορεί να το πει, επειδή όλοι μας εργαζόμαστε με την ευχαρίστηση του προέδρου και αυτός είναι απόλυτα σύμφωνος“. Αυτή την εβδομάδα, προέκυψε χάσμα μεταξύ των ΗΠΑ και του Ισραήλ σχετικά με το μέλλον της Γάζας, αφού ο πρωθυπουργός Μπένιαμιν Νετανιάχου ανέφερε σε συνέντευξή του ότι το Ισραήλ θα έχει την ευθύνη για την ασφάλεια στη Γάζα για “αόριστο χρονικό διάστημα“.
Την Τετάρτη, ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν επανέλαβε την αντίθεση των ΗΠΑ σε οποιαδήποτε “επανακατάληψη” της Λωρίδας της Γάζας, αλλά σημείωσε ότι “μπορεί να υπάρξει ανάγκη για κάποια μεταβατική περίοδο στο τέλος της σύγκρουσης“. Παρόλα αυτά, η αντίδραση δεν φαίνεται να προμηνύει μεγαλύτερη ρήξη μεταξύ των δύο συμμάχων. Ακόμα και καθώς η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την αυξανόμενη οργή στις τάξεις της, τις εκρήξεις δημόσιας οργής και διαμαρτυριών και την αυξανόμενη καταδίκη μεταξύ των παγκόσμιων συμμάχων της, δεν δείχνει πολλά σημάδια δημόσιας απομάκρυνσης από τον Νετανιάχου ή έκφρασης οποιασδήποτε μορφής καταδίκης της επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα.
Αντιδράσεις
Ορισμένες από τις πιο έντονες αντιδράσεις προέρχονται από το εσωτερικό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, συμπεριλαμβανομένου ενός αξιωματούχου που παραιτήθηκε δημοσίως από την υπηρεσία τον περασμένο μήνα για την προσέγγιση της κυβέρνησης Μπάιντεν στη σύγκρουση. Σε άλλα σημεία της διοίκησης, οι αξιωματούχοι είναι σιωπηλά εξοργισμένοι καθώς ο αριθμός των νεκρών αμάχων αυξάνεται. Μια ανοιχτή επιστολή που υπογράφεται από εκατοντάδες υπαλλήλους της Υπηρεσίας Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ προτρέπει την κυβέρνηση να ζητήσει κατάπαυση του πυρός, κάτι που η κυβέρνηση έχει απορρίψει μέχρι στιγμής.
“Για να είναι αποτελεσματικές οι προσπάθειες της USAID και για να σωθούν ζωές, χρειαζόμαστε άμεση κατάπαυση του πυρός και παύση των εχθροπραξιών“, αναφέρεται στην επιστολή. “Πιστεύουμε ότι η περαιτέρω καταστροφική απώλεια ανθρώπινων ζωών μπορεί να αποφευχθεί μόνο εάν η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών ζητήσει την άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων και την αποκατάσταση της παροχής νερού, τροφίμων, καυσίμων και ηλεκτρικής ενέργειας στο λαό της Γάζας από το κράτος του Ισραήλ“.
Τα στοιχεία περί σοβαρής συναισθηματικής έντασης για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή δεν ήταν δύσκολο να βρεθούν. Ο πρόεδρος ήρθε αντιμέτωπος με έναν διαδηλωτή που ζητούσε κατάπαυση του πυρός σε μια ιδιωτική φιλανθρωπική εκδήλωση την περασμένη εβδομάδα- οι διαδηλώσεις υπέρ των Παλαιστινίων ήταν καθημερινό φαινόμενο κοντά στο συγκρότημα του Λευκού Οίκου- και αυτή την εβδομάδα, μια από τις εισόδους κοντά στη Δυτική Πτέρυγα ήταν καλυμμένη με έντονα κόκκινα αποτυπώματα χεριών – που είχαν σκοπό να μιμηθούν το αίμα – και λέξεις όπως “ο Τζο της γενοκτονίας“.
Απογοήτευση
Ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τρίτη ότι “ο πρόεδρος κατανοεί ότι υπάρχουν έντονα συναισθήματα και αισθήματα εδώ, παντού, σε όλους τους χώρους – και εδώ μέσα στη διοίκηση και την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, αυτό ισχύει σίγουρα επίσης“. Ο Κίρμπι τόνισε ότι “έχουμε συνεργαστεί με εταίρους και οργανισμούς και εμπειρογνώμονες και αναλυτές και ανθρώπους με διαφορετικές απόψεις, για να ακούσουμε τις ανησυχίες τους, να βεβαιωθούμε ότι τις κατανοούμε καθώς σχεδιάζουμε την πολιτική μας”.
Αμέσως μετά τη φονική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, υπήρξε δημόσια και ιδιωτική αναγνώριση ότι το Ισραήλ θα απαντούσε με σφοδρότητα σε αυτό που οι αξιωματούχοι αποκάλεσαν πρωτοφανή επίθεση. Σύμφωνα με πηγές στην Ουάσινγκτον, υπήρχε η αίσθηση μεταξύ των Αμερικανών αξιωματούχων ότι οι Ισραηλινοί ηγέτες δεν ήταν σε θέση να σκεφτούν καθαρά για την επίθεσή τους λόγω του σοκ και του τραύματος της επίθεσης. Παρότι εκτιμάται ότι η ισραηλινή κυβέρνηση έχει βελτιώσει την επίθεσή της, η απογοήτευση στο εσωτερικό της κυβέρνησης Μπάιντεν έχει αυξηθεί.
Στις ΗΠΑ διαπιστώνουν ότι το Ισραήλ έχει με διάφορους τρόπους αποκρούσει τις εκκλήσεις προς τις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις να καταβάλουν επίπονες προσπάθειες για να περιορίσουν τους θανάτους αμάχων, να θεσπίσουν ανθρωπιστικές παύσεις, να αναχαιτίσουν την αυξανόμενη βία στη Δυτική Όχθη και να καταστρώσουν μακροπρόθεσμα σχέδια για τη Γάζα. Αυτή η πραγματικότητα προκαλεί σοβαρό προβληματισμό στην κυβέρνηση Μπάιντεν, καθώς προσπαθεί να υποστηρίξει τον σύμμαχό της και ταυτόχρονα να περιορίσει τις αυξανόμενες διεθνείς αντιδράσεις.
Εκκλήσεις
Σε συνομιλίες με τους Ισραηλινούς ομολόγους τους σε διάφορα επίπεδα, οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν έχουν εντείνει τις εκκλήσεις προς το Ισραήλ να μειώσει τον ανελέητο αεροπορικό βομβαρδισμό της Γάζας, ο οποίος έχει στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες Παλαιστίνιους, δήλωσαν άνθρωποι που γνωρίζουν τις συνομιλίες. “Τους λένε ότι πρέπει να αλλάξουν πορεία εδώ“, δήλωσε μια πηγή. “Να υποχωρήσουν, να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς και να εμπλακούν σε μια πιο χειρουργική, αντιτρομοκρατική επιχείρηση ακριβείας“.
Η ρητορική των κορυφαίων αξιωματούχων της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν έχει επίσης αλλάξει δημοσίως τις εβδομάδες μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, με πιο σαφείς εκκλήσεις για μετριασμό του αριθμού των αμάχων που σκοτώνονται και τραυματίζονται από τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Λωρίδα της Γάζας και αναγνώριση του αντίκτυπου που θα έχουν οι τρομακτικές εικόνες από τη Γάζα στη μακροπρόθεσμη στρατηγική της ισραηλινής κυβέρνησης στην περιοχή.
“Πρέπει να κάνουμε περισσότερα για να προστατεύσουμε τους Παλαιστίνιους πολίτες. Ήμασταν ξεκάθαροι ότι καθώς το Ισραήλ διεξάγει την εκστρατεία του για να νικήσει τη Χαμάς, ο τρόπος που το κάνει έχει σημασία“, δήλωσε ο Μπλίνκεν στο Τελ Αβίβ μετά από συναντήσεις με Ισραηλινούς αξιωματούχους. “Δεν θα υπάρξουν εταίροι για την ειρήνη, εάν αναλώνονται από την ανθρωπιστική καταστροφή και αποξενώνονται από οποιαδήποτε αντιληπτή αδιαφορία για τη δυστυχία τους“.
Αμηχανία
Παρόλα αυτά, τα δημόσια μηνύματα συνέχισαν να τονίζουν το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του και να αποκρούουν οποιεσδήποτε εκκλήσεις για κατάπαυση του πυρός. Υπάρχουν δημόσιες και ιδιωτικές παραδοχές από την κυβέρνηση ότι δεν μπορεί να υπάρξει διακοπή των μαχών αυτή τη στιγμή, καθώς εξελίσσεται η επόμενη φάση της επίθεσης. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, οι ιδιωτικές αμερικανικές εκκλήσεις προς το Ισραήλ να αλλάξει πορεία στην επίθεση αυτή για να αναχαιτιστεί ο βαρύς ανθρωπιστικός φόρος αίματος έχουν απορριφθεί.
Παρόλο που το Ισραήλ “βελτίωσε σημαντικά αυτό που ήταν αρχικά το σχέδιό του“, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της κυβέρνησης, η διευρυμένη επίθεση στη Γάζα θεωρείται εντούτοις από πολλούς Αμερικανούς αξιωματούχους υπερβολικά σοβαρή. Τη Δευτέρα, ο Κίρμπι δήλωσε (πολύ περιφραστικά, είναι αλήθεια…) στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια μιας ενημέρωσης ότι οι αξιωματούχοι “έχουν δει κάποιες ενδείξεις ότι υπάρχουν προσπάθειες που εφαρμόζονται σε ορισμένα σενάρια για να προσπαθήσουν να ελαχιστοποιήσουν (τις απώλειες αμάχων), αλλά δεν θέλω να το υπερτονίσω αυτό“.
Ανώτερος ισραηλινός αξιωματούχος αναγνώρισε την Τρίτη ότι η κυβέρνηση εγείρει τις ανησυχίες της σε ιδιωτικές συζητήσεις, αλλά υποστήριξε ότι ο μετριασμός των θανάτων αμάχων είναι “πολύ περίπλοκος σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή όπου η Χαμάς είναι ενσωματωμένη στον πληθυσμό“. “Γνωρίζουμε πολύ καλά το ενδεχόμενο παράπλευρων ζημιών και γίνονται πολλές προσπάθειες για να γίνει διάκριση μεταξύ αμάχων και τρομοκρατών“, δήλωσε ο αξιωματούχος. “Είναι υποχρέωσή μας να ελαχιστοποιήσουμε τις παράπλευρες απώλειες“, συμπλήρωσε, αν και τα χτυπήματα συνεχίζονται.
Αυξανόμενες πιέσεις
Οι επιπτώσεις γίνονται αισθητές στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Ο Μπάιντεν δέχεται αυξανόμενες πιέσεις από μέλη του Δημοκρατικού Κόμματός του να μιλήσει πιο δυναμικά για τις τακτικές του Ισραήλ, αν και εξακολουθεί να υπάρχει ισχυρή διακομματική υποστήριξη στο Κογκρέσο για την αυτοάμυνα του Ισραήλ. Εν τω μεταξύ, οι σύμμαχοι των ΗΠΑ στον αραβικό κόσμο καθιστούν σαφή τη βαθιά οργή τους για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Ο Μπλίνκεν έφυγε από τη Μέση Ανατολή τη Δευτέρα με πενιχρά αποτελέσματα, παρά τον καταιγισμό συναντήσεών του με ηγέτες σε όλη την περιοχή.
“Όλα αυτά είναι ένα έργο σε εξέλιξη“, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στην Τουρκία. Και ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν την Παρασκευή ότι ανέμεναν ότι η αεροπορική εκστρατεία του Ισραήλ θα μειωθεί αυτή την εβδομάδα, οι σφοδροί βομβαρδισμοί συνεχίζονται στον παλαιστινιακό θύλακα. Ο Μπάιντεν έχει απογοητευτεί από τον αριθμό των θανάτων αμάχων, λένε αξιωματούχοι, και η κυβέρνηση παρακολουθούσε με αυξανόμενη δυσφορία το Ισραήλ να βομβαρδίζει έναν πυκνοκατοικημένο προσφυγικό καταυλισμό και ένα ασθενοφόρο κοντά σε ένα νοσοκομείο, τα οποία, όπως ισχυρίστηκε, στόχευαν τη Χαμάς.
“Οι συνομιλίες μας με τους Ισραηλινούς είναι … πολύ άμεσες“, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα, επικαλούμενος την ομιλία που εκφώνησε ο ίδιος ο Μπάιντεν στο Τελ Αβίβ, προειδοποιώντας τους Ισραηλινούς να μην κάνουν τα ίδια λάθη που έκαναν οι ΗΠΑ μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001. Ο Μπάιντεν υποστήριξε σταθερά το δικαίωμα -και, κατά τα λεγόμενά του, την ευθύνη- του Ισραήλ να απαντήσει στις επιθέσεις της Χαμάς, οι οποίες άφησαν πίσω τους περισσότερους από 1.000 νεκρούς και εκατοντάδες ομήρους.
Μικρές επιτυχίες
Παρόλα αυτά, Αμερικανοί αξιωματούχοι έσπευσαν να επισημάνουν ότι το Ισραήλ λαμβάνει τις δικές του αποφάσεις σχετικά με το ποιον και τι θα στοχεύσει. “Δεν είναι ο στρατός μας. Δεν είναι μια αμερικανική στρατιωτική εκστρατεία. Και έτσι, δεν θέλω να βρίσκομαι εδώ και να κάνω τον κουμανταδόρο της καρέκλας“, πρόσθεσε ο αξιωματούχος. “Αλλά θα πω ότι όταν υπάρχουν περιστατικά, πολύ σίγουρα, έχουμε συζητήσεις με τους Ισραηλινούς“. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε τη Δευτέρα, ο Μπάιντεν έθεσε την ανάγκη για “τακτικές παύσεις” απευθείας στον Νετανιάχου.
Αλλά ο Νετανιάχου και άλλοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν απορρίψει σταθερά την ιδέα μιας μακράς παύσης των μαχών, εκτός αν απελευθερωθούν οι όμηροι. Σε συνέντευξή του στο ABC News τη Δευτέρα, ο Νετανιάχου εξέφρασε την προθυμία του για “μικρές τακτικές παύσεις, μια ώρα εδώ, μια ώρα εκεί“. Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι μια διακοπή των μαχών για να επιτραπεί η απελευθέρωση εκατοντάδων ομήρων θα απαιτήσει περισσότερες από λίγες ώρες. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι είχαν επιτυχία σε ορισμένους τομείς, καθώς εργάζονται για την ανακούφιση της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα.
Αφού ο Μπάιντεν έθεσε προσωπικά τη σημασία της σημαντικής αύξησης του αριθμού των φορτηγών βοήθειας που επιτρέπεται να εισέρχονται στη λωρίδα κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξης με τον Νετανιάχου, το Ισραήλ δήλωσε ότι θα επιτρέπεται η διέλευση έως και 100 φορτηγών την ημέρα από την Αίγυπτο. Η αμερικανική πίεση οδήγησε επίσης στην αποκατάσταση της συνδεσιμότητας του διαδικτύου και της τηλεφωνίας κατά την έναρξη εκτεταμένης επίθεσης του Ισραήλ, αν και έκτοτε διακόπτεται περιοδικά. Ωστόσο, η πίεση της κυβέρνησης Μπάιντεν προς το Ισραήλ να βελτιώσει τα πολεμικά του σχέδια και να καθορίσει τους στόχους του στη Γάζα δεν έχει αποδώσει τα προσδοκόμενα.
Το ζήτημα της κατοχής
Ο Μπάιντεν έχει δηλώσει ρητά ότι πιστεύει ότι η ισραηλινή “επανακατάληψη” της Γάζας θα ήταν “μεγάλο λάθος“. Αλλά στη συνέντευξή του τη Δευτέρα, ο Νετανιάχου δήλωσε στο ABC News ότι η Γάζα θα πρέπει να κυβερνηθεί από “εκείνους που δεν θέλουν να συνεχίσουν τον δρόμο της Χαμάς” πριν προσθέσει: “Νομίζω ότι το Ισραήλ θα έχει, για αόριστο χρονικό διάστημα, τη συνολική ευθύνη για την ασφάλεια, διότι έχουμε δει τι συμβαίνει όταν δεν την έχουμε“. Δεν διευκρίνισε περαιτέρω, ενώ αξιωματούχοι στις ΗΠΑ έχουν δηλώσει απογοητευμένοι από την έλλειψη σαφούς σχεδίου από το Ισραήλ σχετικά με τα μελλοντικά του σχέδια για τη Γάζα, αν καταφέρει να εξουδετερώσει τη Χαμάς.
Ο Μαρκ Ρεγκέβ, ανώτερος σύμβουλος του Νετανιάχου, δήλωσε την Τρίτη στην Κριστιάν Αμανπούρ ότι το Ισραήλ “δεν μιλάει για κανενός είδους συνεχιζόμενη κατοχή της Λωρίδας της Γάζας“. Ερωτηθείς σχετικά με τα σχόλια του Νετανιάχου στο ABC News τη Δευτέρα ότι το Ισραήλ θα έχει τη “συνολική ευθύνη για την ασφάλεια” στη Γάζα για “αόριστο χρονικό διάστημα” μετά το τέλος του πολέμου, ο Ρεγκέβ είπε ότι “πρέπει να κάνουμε διάκριση μεταξύ της παρουσίας σε θέματα ασφάλειας και του πολιτικού ελέγχου“.
Μιλώντας στο Τόκιο την Τετάρτη, ο Μπλίνκεν έθεσε ρητά τους όρους των ΗΠΑ για “διαρκή ειρήνη και ασφάλεια” στη Γάζα μετά τον πόλεμο, τονίζοντας ότι το έδαφός της δεν πρέπει να μειωθεί ή να καταληφθεί. “Οι Ηνωμένες Πολιτείες πιστεύουν ότι τα βασικά στοιχεία θα πρέπει να περιλαμβάνουν τη μη βίαιη εκτόπιση των Παλαιστινίων από τη Γάζα. Όχι τώρα, όχι μετά τον πόλεμο“, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Τόκιο μετά τη σύνοδο υπουργών Εξωτερικών της G7. “Καμία χρήση της Γάζας ως πλατφόρμας για τρομοκρατικές ή άλλες βίαιες επιθέσεις. Όχι, επανακατάληψη της Γάζας μετά το τέλος της σύγκρουσης. Καμία προσπάθεια αποκλεισμού ή πολιορκίας της Γάζας. Καμία μείωση του εδάφους της Γάζας“, τόνισε.
