Πως ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε «κόμμα – καρτέλ» – Από ριζοσπαστικό κίνημα σε αρχηγικό κόμμα κρατικών στελεχών.

Ενώ τρείς δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας (Pulse, MRB,Marc) εκτιμούν (στα όρια της βεβαιότητας) νέα ηχηρή ήττα του κ. Τσίπρα στις εκλογές της 7ης Ιουλίου, αναδεικνύεται κάθε μέρα μία πρωτοφανής επιχείρηση ρουσφετιών και «διευθετήσεων» της απερχόμενης κυβέρνησης.

Οι απαράδεκτες ή τραγελαφικές «τροπολογίες», που παρακολούθησε η  κοινή γνώμη την τελευταία εβδομάδα λειτουργίας της Βουλής, αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου μιας καταδικασμένης παλαιοκομματικής αντίληψης. Πρόκειται για τα ορατά σημάδια της απόπειρας του «συστήματος ΣΥΡΙΖΑ» να αγκιστρωθεί με κάθε τρόπο και σε κάθε επίπεδο στον κρατικό μηχανισμό, διατηρώντας «θύλακες εξουσίας» και επιρροής για την «επόμενη ημέρα».

Ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχτηκε στην εξουσία ως φαινόμενο των καιρών των μνημονίων. Τα χρόνια που κυβέρνησε μεταλλάχθηκε, ωστόσο, από ένα ριζοσπαστικό κόμμα σε κόμμα του κράτους. Οι πολιτικοί αναλυτές περιγράφουν πλέον τον πολιτικό σχηματισμό του Αλέξη Τσίπρα ως μια κλασσική περίπτωση «κόμματος – καρτέλ», που επιχείρησε την αγκίστρωσή του στο κράτος, με επιθετικό τρόπο, προωθώντας μια κομματικοποίηση “παλαιού τύπου”.

Σε μια ενδιαφέρουσα ανάλυσή του, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ερευνών Public Issue, πολιτικός επιστήμων Γιάννης Μαυρής θίγει το θέμα του μετασχηματισμού του ΣΥΡΙΖΑ σε κόμμα του κράτους, αναδεικνύοντας και την απορρόφηση της κεντρικής διεύθυνσης του κόμματος από το τον κρατικό μηχανισμό.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει, η Κεντρική Επιτροπή που εκλέχθηκε στο 2ο Συνέδριο του κόμματος, τον Οκτώβριο του 2016, αριθμεί 151 μέλη.  Από αυτά, τα 104, δηλαδή 7 στα 10 (ποσοστό 68%) ανέλαβαν στην περίοδο 2015-2019 κάποια κυβερνητική/κρατική θέση.

Αναλυτικότερα, με βάση τις εμφανείς ιδιότητές τους, που είναι δημόσια καταγεγραμμένες, προκύπτει ότι στα μέλη της ΚΕ του κόμματος περιλαμβάνονται: 33 Υπουργοί, Υφυπουργοί και Αναπληρωτές Υπουργοί, 6 Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, 8 Διευθυντές πολιτικών γραφείων Υπουργών και στελέχη του Γραφείου του Πρωθυπουργού, 5 Μέλη ΔΣ Δημοσίων Οργανισμών & Επιτροπών Δημοσίου, 5 Πρόεδροι & Αντιπρόεδροι Δημοσίων Οργανισμών, 3 Διευθυντικά Στελέχη ΔΕΚΟ και 8 στελέχη Εταιριών του Δημοσίου, 9 Σύμβουλοι Υπουργών, 4 Διευθυντικά στελέχη της Αυτοδιοίκησης, 22 Βουλευτές και 1 Ευρωβουλευτής. Ας σημειωθεί ότι 23 κυβερνητικά στελέχη διαθέτουν επίσης την βουλευτική ιδιότητα. Η επικάλυψη Κεντρικής Επιτροπής και Κοινοβουλευτικής Ομάδας (ΚΟ) είναι μεγάλη, με δεδομένο ότι το 30,5% των μελών της, σχεδόν 1 στα 3,  είναι και βουλευτές (Συνολικά, ο αριθμός των βουλευτών/ ευρωβουλευτών ανέρχεται σε 46.

Στην 5ετή κομματική ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η ΚΕ ούτε η ΚΟ διαδραμάτισαν ποτέ ουσιαστικό ρόλο στη λήψη των αποφάσεων. Δεν υπήρξαν ποτέ ουσιαστικά κέντρα της εσωκομματικής εξουσίας, με διακριτό ρόλο και κάποια έστω συμμετοχή στη χάραξη της πολιτικής του κόμματος, όπως πχ. είχε συμβεί κατά την πρώτη περίοδο της  μεταπολίτευσης στο ΠΑΣΟΚ.

Η ολοκληρωτική απορρόφηση των κορυφών και της κεντρικής διεύθυνσης του κόμματος από το κράτος, ακύρωσε την (όποια) πολιτική λειτουργία της ΚΕ είχε απομείνει και ουσιαστικά οδήγησε, αθόρυβα, στην de facto κατάργησή της, ως καθοδηγητικού οργάνου του κόμματος, προς όφελος του αρχηγού και της ηγετικής ομάδας.

Ούτε, όμως, και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ “χειραφετήθηκε” ποτέ στα χρόνια του Μνημονίου. Η γνωστή “συμπαγής” στάση της, δεν περιορίσθηκε μόνον στην πειθήνια υπερψήφιση των 100δων εφαρμοστικών νόμων του 3ου Μνημονίου. Ακολούθησε και, κατά τα φαινόμενα, διεύρυνε περαιτέρω την πρακτική των φωτογραφικών τροπολογιών, που ολοκλήρωσαν την ανατροπή των συνταγματικών παραδόσεων του κοινοβουλευτισμού, προς όφελος της εκπροσώπησης ιδιωτικών συμφερόντων.

Σημείο καμπής στον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ αποτέλεσε το Δημοψήφισμα του 2015. Η διάσπαση της ηγετικής και της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, αποδείχθηκε ότι δεν είχε σημαντική απήχηση στην κοινωνική και εκλογική βάση του κόμματος. Προκάλεσε όμως την πλήρη αποσύνθεση του εναπομείναντος κομματικού μηχανισμού του ΣΥΡΙΖΑ, απαλείφοντας κάθε ίχνος μαζικού κόμματος και περιόρισε την ύπαρξη της συγκεκριμένης κομματικής μορφής στον αρχηγό και την ηγετική του ομάδα, μετατρέποντας σε ένα κατεξοχήν αρχηγικό κόμμα κρατικών στελεχών.

Είναι γνωστό, ιστορικά, ότι χωρίς την ύπαρξη κάποιας μορφής οργάνωσης, οποιαδήποτε σχέση εκπροσώπησης καθίσταται εξαιρετικά εύθραυστη. Και η κοινωνική απομάκρυνση από τον ΣΥΡΙΖΑ, που καταγράφηκε στις Ευρωεκλογές και θα επαληθευθεί στις βουλευτικές, έχει προϊστορία.

Με βάση τα διαθέσιμα διαχρονικά στοιχεία από το Πολιτικό Βαρόμετρο της Public Issue, η κομματική ταύτιση της εκλογικής βάσης με τον ΣΥΡΙΖΑ, μετά την κατακόρυφη άνοδο του 2015, επέστρεψε τελικά ήδη από το 2016, στα προ των εκλογών του 2012 επίπεδα.

Η πτωτική τάση στην κοινωνική του επιρροή, που διαπιστώθηκε, πρόκειται να δοκιμαστεί περαιτέρω και στις βουλευτικές εκλογές, που υποχρεώθηκε τελικά να προκηρύξει. Το νέο εκλογικό αποτέλεσμα, θα αποτελέσει μια σοβαρότερη ένδειξη για  το ποιος είναι πραγματικά ο βαθμός κομματικής θεσμοποίησής του, ο οποίος όμως με βάση τα γνωστά θεωρητικά μέτρα κρίνεται ως εξαιρετικά χαμηλός.

Συνοψίζοντας, έχει γίνει φανερό, ότι η επερχόμενη απώλεια της κυβερνητικής εξουσίας έχει αρκετές πιθανότητες να λειτουργήσει, καταλυτικά, εις βάρος του κόμματος του Αλέξη Τσίπρα.

Από το newsrroom του economico με βάση την ανάλυση του Γιάννη Μαυρή

 

Καμία δημοσίευση για προβολή