Ο πρόεδρος του Εκουαδόρ, Ντανιέλ Νομπόα, διέταξε τις ένοπλες δυνάμεις να αποκαταστήσουν την τάξη στη χώρα, μετά από ημέρες αναταραχών, κατά τις οποίες δύο αρχηγοί συμμοριών καρτέλ απέδρασαν από τη φυλακή, αστυνομικοί κρατήθηκαν όμηροι και εκρηκτικοί μηχανισμοί πυροδοτήθηκαν σε διάφορες πόλεις της χώρας.
Στην πιο σοκαριστική επίθεση, μια ομάδα ενόπλων εισέβαλε στα στούντιο της τηλεόρασης TLC στο Γκουαγιακίλ, τη μεγαλύτερη πόλη του Ισημερινού, και προσπάθησε να εξαναγκάσει έναν από τους παρουσιαστές να διαβάσει ένα μήνυμα ζωντανά στον αέρα.
Οι ένοπλοι τελικά εξουδετερώθηκαν από τους στρατιώτες και συνελήφθησαν, αλλά το περιστατικό που έγινε σε live μετάδοση έχει τρομοκρατήσει τους κατοίκους του Εκουαδόρ.
Γιατί τώρα;
Η πιο πρόσφατη έξαρση της βίας ξεκίνησε στις 7 Ιανουαρίου, όταν η αστυνομία εισήλθε στη La Regional, μια φυλακή στην πόλη-λιμάνι Guayaquil, όπου κρατούνταν ο διαβόητος αρχηγός της συμμορίας Adolfo Macías Villamar, πιο γνωστός ως «Fito».
Το σχέδιο ήταν να μεταφερθεί ο Fito στη La Roca, μια μικρότερη φυλακή στον ίδιο χώρο, η οποία θεωρείται ασφαλέστερη καθώς κρατά λιγότερους κρατούμενους.
Αλλά όταν η αστυνομία μπήκε στο κελί του Fito, το βρήκε άδειο.
Ένας κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο Fito είχε ενημερωθεί για την επικείμενη μεταφορά του ήδη από τα Χριστούγεννα και απέδρασε πριν προλάβει να μεταφερθεί.
Δεν είναι σαφές πότε ακριβώς δραπέτευσε ή πώς, αλλά δύο δεσμοφύλακες κατηγορούνται ότι τον βοήθησαν να αποδράσει.
Γιατί οι μεταγωγές στις φυλακές πυροδοτούν τη βία
Πολλές από τις πτέρυγες των φυλακών που φιλοξενούν τα πιο διαβόητα μέλη συμμοριών του Ισημερινού δεν ελέγχονται από το κράτος, τους φύλακες ή τις δυνάμεις ασφαλείας, αλλά από τους ίδιους τους κρατούμενους.
Τα μεμονωμένα κελιά μπορούν να ενοικιαστούν από τους κρατούμενους που διοικούν την πτέρυγα, ενώ τα τρόφιμα, τα ποτά και τα ναρκωτικά που εισάγονται λαθραία στη φυλακή μπορούν επίσης να αγοραστούν από τους υπεύθυνους.
Ένα μουσικό βίντεο που ηχογράφησε η κόρη του Fito τον Σεπτέμβριο περιλαμβάνει πλάνα που δείχνουν τον πατέρα της στο προαύλιο της φυλακής και δίνουν μια ιδέα για τον λόγο που δεν ήθελε να φύγει από τη La Regional.
Ο Fito ηγείται των Los Choneros, μιας από τις πιο ισχυρές συμμορίες φυλακών του Εκουαδόρ. Yπάρχουν όμως και άλλες συμμορίες που ελέγχουν άλλες φυλακές.
Σε ορισμένες φυλακές, μεμονωμένες πτέρυγες ελέγχονται από αντίπαλες συμμορίες με τις αντιμαχόμενες πλευρές να χωρίζονται μερικές φορές μόνο με συρματόπλεγμα.
Οποιαδήποτε αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων μεταξύ των συμμοριών – ή ακόμη και μια εσωτερική διαμάχη μεταξύ συμμοριών – μπορεί να αποβεί θανατηφόρα.
Αυτό κατέστη σαφές όταν η δολοφονία το 2020 του προηγούμενου αρχηγού των Los Choneros, του Jorge Luis Zambrano, οδήγησε σε διάσπαση της συμμορίας, με τα παρακλάδια της να μετατρέπονται σύντομα σε θανάσιμους εχθρούς των πρώην «συντρόφων» τους.
Στις 21 Φεβρουαρίου 2021, ξέσπασαν ταυτόχρονες μάχες σε τέσσερις φυλακές μεταξύ των αντίπαλων φατριών και 79 κρατούμενοι σκοτώθηκαν.
Αν και ο αριθμός των νεκρών ήταν συγκλονιστικός εκείνη τη στιγμή, ξεπεράστηκε αργότερα το ίδιο έτος, όταν 123 κρατούμενοι δολοφονήθηκαν σε συμμοριτοπόλεμο στη φυλακή Litoral, η οποία αποτελεί μέρος του ίδιου συγκροτήματος στη Γκουαγιακίλ από το οποίο απέδρασε ο Fito.
Σε συνέντευξη που έδωσε ο Fito στους δημοσιογράφους του Εκουαδόρ, Andersson Boscán και Mónica Velásquez, το 2021 για τη σειρά «Paz o Plomo», ο αρχηγός της συμμορίας προειδοποίησε ότι τυχόν απόπειρες μεταφοράς του ίδιου ή άλλων αρχηγών της συμμορίας στη La Roca θα προκαλούσαν «ταραχές σε όλες τις φυλακές».
Τι σημαίνει η κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Ο πρόεδρος Ντανιέλ Νομπόα κήρυξε τη Δευτέρα κατάσταση έκτακτης ανάγκης διάρκειας 60 ημερών και απαγόρευση κυκλοφορίας σε όλη τη χώρα από τις 23:00-05:00 κάθε βράδυ.
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιτρέπει στον πρόεδρο να στείλει στρατιώτες στις φυλακές για την αποκατάσταση της τάξης και μπορεί επίσης να τους αναπτύξει σε όλη τη χώρα για να βοηθήσουν την αστυνομία στα καθήκοντά της.
Επίσης η αστυνομία μπορεί να σταματά ανθρώπους στους δρόμους για να τους ψάξει για όπλα και έχει επίσης την εξουσία να διεξάγει έρευνες στα σπίτια των ανθρώπων, αν υποπτεύεται ότι μέσα σε αυτά κρύβονται όπλα ή εκρηκτικά.
- Με πληροφορίες από BBC
