Σε μια εξαιρετικά δυσοίωνη πρόβλεψη προχώρησε η αποκαλούμενη και ως “κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζιτών”, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών* (BIS), καθώς προέτρεψε τους επενδυτές να προφυλαχθούν για μια παρατεταμένη περίοδο απρόβλεπτων παγκόσμιων επιτοκίων, καθώς και για αυξανόμενες πιέσεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η πιθανότητα ο πληθωρισμός να παραμείνει επίμονα υψηλός και να απαιτήσει από τις μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, να διατηρήσουν το κόστος δανεισμού στα σημερινά αυξημένα επίπεδα, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί, δήλωσε η BIS. “Είναι σαφές ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κάποιες υπολειμματικές διαφορές μεταξύ αυτού που βλέπουν οι χρηματοπιστωτικές αγορές και της επικοινωνίας που έχει προέλθει από τις κεντρικές τράπεζες“, δήλωσε ο Κλαούντιο Μπόριο, επικεφαλής της νομισματικής και οικονομικής μονάδας της BIS, στο πλαίσιο τριμηνιαίας έκθεσης.
Πληθωρισμός και επιτόκια
Η εκτίμηση αυτή έρχεται καθώς οι παγκόσμιες αγορές έχουν σε μεγάλο βαθμό αποτινάξει την κατάρρευση ορισμένων μεσαίων αμερικανικών τραπεζών φέτος που προκλήθηκε από την απότομη άνοδο των επιτοκίων, καθώς και την έκτακτη εξαγορά της Credit Suisse από την UBS. Ο Μπόριο δήλωσε ότι μετά από χρόνια προβλεψιμότητας -όταν οι διαδοχικές κρίσεις ώθησαν τα επιτόκια σε επίπεδα κάτω του μηδενός σε ορισμένα μέρη του κόσμου, ακολουθούμενα από ραγδαίες αυξήσεις τους τελευταίους 18 μήνες- η κατευθυντικότητα των κεντρικών τραπεζών δεν είναι πλέον δεδομένη. “Ο κίνδυνος ο πληθωρισμός να αποδειχθεί πιο επίμονος από ό,τι αναμενόταν είναι κάτι που δεν πρέπει να αποκλείσουμε“, πρόσθεσε.
“Ως εκ τούτου, τα επιχειρηματικά μοντέλα, οι στρατηγικές διαπραγμάτευσης, που βασίζονταν σε αυτή την υπόθεση (σ.σ. της γρήγορης μείωσης των επιτοκίων) είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις τρέχουσες συνθήκες“, υπογράμμισε, ενώ υπήρξε και μια προειδοποίηση ότι η πίεση του υψηλότερου κόστους δανεισμού θα μπορούσε να αφήσει τις επιχειρήσεις και τους ενυπόθηκους δανειολήπτες να μην μπορούν να ανταπεξέλθουν και να προκαλέσει πιστωτικές απώλειες για τις τράπεζες και άλλους δανειστές. Ενώ υπήρξαν κάποια σημάδια σταθεροποίησης σε ορισμένες αγορές ακινήτων σε όλο τον κόσμο, οι απώλειες δανείων τόσο εκεί όσο και σε άλλους τομείς θα συνεχίσουν να προκαλούν προβλήματα καθώς οι οικονομίες τώρα αποδυναμώνονται, εκτίμησε ο Μπόριο.
Κίνδυνος κρίσης
“Το ερώτημα είναι πόσο ανθεκτικό θα είναι το συνολικό χρηματοπιστωτικό σύστημα προκειμένου να απορροφήσει αυτές τις απώλειες“, πρόσθεσε, “και κυρίως πόσο μεγάλες και επίμονες θα είναι αυτές οι απώλειες“. Η έκθεση της BIS επανέλαβε επίσης τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις στα τμήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα με υψηλή μόχλευση που είχαν ποντάρει στο ότι τα επιτόκια των ΗΠΑ θα παραμείνουν χαμηλότερα από ό,τι τελικά ήταν. “Η τρέχουσα συσσώρευση μοχλευμένων ανοικτών θέσεων στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αμερικανικού δημοσίου είναι μια χρηματοπιστωτική ευπάθεια που αξίζει να παρακολουθείται“, ανέφερε η BIS, αναφέροντας τον κίνδυνο “κρίση οριακών περιθωρίων“.
Οι κρίσεις περιθωρίου είναι οι περιπτώσεις όπου τα ιδρύματα πρέπει ξαφνικά να βρουν μετρητά για να καλύψουν πιθανές απώλειες όταν οι τιμές της αγοράς κινούνται εναντίον τους. Πρόσφατα παραδείγματα παρατηρήθηκαν τον Μάρτιο του 2020, όταν χτύπησε η πανδημία COVID-19, και τον Σεπτέμβριο του 2019 στην αγορά δανεισμού “ρέπος” μεταξύ τραπεζών. “Η απομόχλευση των περιθωρίων, εάν είναι άτακτη, έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει διαταραχές στις βασικές αγορές σταθερού εισοδήματος“, υπογραμμίζει η BIS.
—-
(*) Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών είναι διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που ανήκει σε κεντρικές τράπεζες, το οποίο “υποβοηθά τη διεθνή νομισματική και χρηματοοικονομική συνεργασία και δρα ως μια τράπεζα για τις κεντρικές τράπεζες”. Δεν βρίσκεται υπό τον έλεγχο καμίας εθνικής κυβέρνησης
