Η επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν στα Κατεχόμενα ακριβώς 47 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, κατά γενική εκτίμηση, δεν είχε μόνο συμβολικό χαρακτήρα.
Ουσιαστικά τόσο η συγκεκριμένη επίσκεψη όσο και όλη η κινητικότητα γύρω από την Κύπρο εκ μέρους της Άγκυρας, επιβεβαιώνει ότι η Τουρκία έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή και επιδιώκει να αξιοποιήσει τους Τουρκοκύπριους ως βάση “εξόρμησης” προς την περιοχή.
Μικρά τα περιθώρια κινήσεων από την Άγκυρα
Από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας ακολουθείται, εκ των πραγμάτων, η οδός της διπλωματίας, μέσα από την χρήση των γνωστών διαύλων, του ΟΗΕ, της Ε.Ε., των διμερών επαφών με το σύνολο των κρατών-μελών της Ε.Ε. και των ΗΠΑ.
Λίγα πράγματα μπορεί να κάνει η κυβέρνηση Αναστασιάδη για να ανατρέψει ένα αρνητικό τετελεσμένο, όπως η αρχή του ανοίγματος της Αμμοχώστου.
Θα γίνει επίκληση, βεβαίως, στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (550 της 11ης Μαΐου 1984 και 789 της 25ης Νοεμβρίου 1992), ωστόσο είναι απολύτως δεδομένο ότι αυτό ελάχιστα ενδιαφέρει μια κυβέρνηση που έχει εισβάλλει παράνομα σε δύο χώρες (Συρία και Ιράκ), διατηρεί μισθοφόρους και στρατό σε τουλάχιστον δύο (Λιβύη και Αζερμπαϊτζάν) και έχει γενικότερα αποδυθεί σε έναν μαραθώνιο αναθεωρητισμού ανά την Ανατολική Μεσόγειο.
Μαζί με τις ανακοινώσεις για τα Βαρώσια, ο Ερντογάν επανάφερε και την λύση των δύο κρατών στο τραπέζι. Ό
λο αυτό το σκηνικό που δημιουργείται αποτελεί στην πραγματικότητα μια σφήνα την οποία ο Νίκος Αναστασιάδης και οι κυπριακές πολιτικές δυνάμεις δεν μπορεί να αγνοήσουν.
Η Τουρκική πλευρά ανοίγει τα Βαρώσια παρέχοντας τη δυνατότητα επιστροφής περιουσιών στους Ελληνοκύπριους που θα αποφασίσουν να επιστρέψουν στην Αμμόχωστο υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση. Δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι δεν θα εκδηλωθεί ελληνοκυπριακό ενδιαφέρον.
Συντονισμός διπλωματικών ενεργειών κατά της τουρκικής προκλητικότητα
Χθες το βράδυ, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.
Σύμφωνα με πληροφορίες συζήτησαν τον συντονισμό των περαιτέρω διπλωματικών ενεργειών Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας, σε απάντηση της τουρκικής προκλητικότητας ενώ υπενθυμίζεται ότι αύριο θα λάβει χώρα στην Κύπρο έκτακτο Εθνικό Συμβούλιο.
Από την πρώτη στιγμή μετά τις εξαγγελίες του Ταγίπ Ερντογάν για τα Βαρώσια ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε την Άγκυρα να εγκαταλείψει τον αδιέξοδο δρόμο των απειλών κατά της Κύπρου, αλλά και των ίδιων των Τουρκοκυπρίων επισημαίνοντας πως πρόκειται για απειλές και εναντίον της διεθνούς νομιμότητας και σταθερότητας στην περιοχή και γι’ αυτό και δεν θα γίνουν ανεκτές.
Σε ανάρτησή του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνει πως σαράντα επτά χρόνια απ’ την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, τα τετελεσμένα του αίματος απορρίπτονται από τον πολιτισμένο κόσμο και το μήνυμα μιας δίκαιης λύσης, με το νησί ενωμένο και χωρίς στρατό κατοχής, παραμένει ισχυρό, ανθεκτικό και απόλυτα ενεργό.
Παράλληλα, η ελληνική πλευρά έχει ξεκινήσει ένας διπλωματικός μαραθώνιος ώστε να καταδικαστούν διεθνώς οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας που αντιβαίνουν των αποφάσεων του ΟΗΕ.
Πυρ ομαδόν της διεθνούς κοινότητας εναντίον Ερντογάν
Αντιμέτωποι και με τη διεθνή αποδοκιμασία βρίσκονται Αγκυρα και Ερντογάν μετά τις χθεσινές παράνομες ανακοινώσεις για αλλαγή του καθεστώτος των Βαρωσίων μέσα από το άνοιγμα περιοχής της περίκλειστης πόλης.
Την ίδια στιγμή σε χθεσινή τηλεφωνική επικοινωνία, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ενημέρωσε την υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Βικτόρια Νούλαντ για τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στα Βαρώσια.
Η αμερικανική αντίδραση, πάντως, ήταν προκαταβολικά αρνητική. Στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ( ΣΚΑΪ) υπενθύμιζε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν τη βαθιά ανησυχία τους για τη μονομερή απόφαση των Τουρκοκυπρίων, με την υποστήριξη της Τουρκίας, να ανοίξει ξανά μέρος της παραλίας Βαρώσια τον Οκτώβριο του 2020.
«Αυτή η κίνηση ήταν ασυμβίβαστη με τις αποφάσεις 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η θέση μας δεν άλλαξε: τυχόν περαιτέρω βήματα προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν προκλητικά και αντιπαραγωγικά για την επανάληψη των συνομιλιών για διευθέτηση» διαμήνυε ήδη από το βράδυ της Δευτέρας το ίδιο στέλεχος.
Σφυροκόπημα στην Επιτροπή της Γερουσίας
«Χρειάζεται να παραπέμψουμε την κατάσταση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, χρειάζεται να ενθαρρύνουμε τη διεθνή κοινότητα να δώσει ισχυρή απάντηση σ’ αυτή την ενέργεια, ανέφερε η Δρ. Κάρεν Ντόνφριντ, υποψήφια Υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, καταθέτοντας χθες το απόγευμα ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας.
Η Δρ. Ντόνφριντ απαντούσε σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής, Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος αναφέρθηκε στις προκλήσεις της Τουρκίας σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου και τις προκλητικές εξαγγελίες Ερντογάν για συνομιλίες μεταξύ δύο κρατών στην Κύπρο και το άνοιγμα τμήματος των Βαρωσίων.
Η Δρ. Ντόνφριντ χαρακτήρισε την κίνηση ξεκάθαρα ασύμβατη με τα ψηφίσματα του Σ.Α.
«Δεν γνωρίζω αν η αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη εκδώσει ανακοίνωση γι’ αυτό, αλλά είμαι βέβαιη ότι η ενέργεια θα τύχει καταδίκης.
Παρόμοιες ενέργειες είναι προκλητικές, αποσταθεροποιούν την περιοχή και αποτελούν εμπόδιο σε οποιαδήποτε διευθέτηση στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Αν επικυρωθεί ο διορισμός μου, θα εργαστώ στενά μαζί σας σ’ αυτό. Ειδικά για την περίπτωση των Βαρωσίων, νομίζω χρειάζεται να παραπέμψουμε την κατάσταση στο Σ.Α. του ΟΗΕ. Χρειάζεται να ενθαρρύνουμε τη διεθνή κοινότητα να δώσει ισχυρή απάντηση σ’ αυτή την ενέργεια», σημείωσε.
Η Δρ. Ντόνφριντ σημείωσε ακόμη την ανάγκη για αποκλιμάκωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγεια, ενώ σε νέα ερώτηση Μενέντεζ, δεσμεύθηκε το θέμα των Βαρωσίων να αποτελέσει προτεραιότητά της.
Σε επισήμανση του δημοκρατικού γερουσιαστή Κρις Βαν Χόλεν ότι τα 14 μέλη της Γερουσίας στην πρόσφατη επιστολή τους προς τον Πρόεδρο Μπάιντεν ζητούν επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία για τα Βαρώσια, η Δρ. Ντόνφριντ είπε πως οι ΗΠΑ θα δουν το θέμα με τους εταίρους στην ΕΕ.
Μπορέλ: Απαράδεκτη η απόφαση
Για «απαράδεκτη μονομερή απόφαση για αλλαγή του καθεστώτος των Βαρωσίων» έκανε λόγο ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ με γραπτή ανακοίνωσή του, εκφράζοντας τη «βαθιά ανησυχία» για τις ανακοινώσεις που έγιναν από τον Ταγίπ Ερντογάν και τον Ερσίν Τατάρ.
«Η ΕΕ εξακολουθεί να καθοδηγείται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τα Βαρώσια, τα οποία πρέπει να τηρούνται πλήρως – συμπεριλαμβανομένων των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992).
Δεν πρέπει να πραγματοποιηθούν ενέργειες σε σχέση με τα Βαρώσια που δεν είναι σύμφωνες με αυτά τα ψηφίσματα. Η ΕΕ εξακολουθεί να θεωρεί την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για την κατάσταση στα Βαρώσια.
Η ΕΕ θα παρακολουθήσει στενά τη σημερινή κλειστή διαβούλευση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο και θα αποφασίσει σχετικά με τα επόμενα βήματα» σημειώνει ο ύπατος εκπρόσωπος.
«Η ΕΕ ζητεί τον άμεσο τερματισμό των περιορισμών στην ελεύθερη κυκλοφορία της UNFICYP που επιβάλλονται στην περιοχή των Βαρωσίων, έτσι ώστε η αποστολή να μπορεί να περιπολεί και να εκτελεί τις εντολές της» προσθέτει.
