“Κανείς δεν αμφισβητεί πως το πιστωτικό σύστημα της χώρας παραμένει ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης” , δήλωσε ο Μιχάλης Σάλλας, πρόεδρος της Lyktos Group, μιλώντας σε ημερίδα του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων του Παντείου Πανεπιστημίου με θέμα: “Ελληνικές τράπεζες: Πυλώνας ανάπτυξης ή μεγάλος ασθενής;”
“Οι Ελληνικές τράπεζες προσπαθούν χρόνια τώρα να συνέλθουν από μια κρίση, είπε, την οποία γνωρίζουμε ότι δεν δημιούργησαν αλλά αναγκάζονται να ανακυκλώνουν, επιχειρώντας επί μία δεκαετία την έξοδο απ’ αυτήν, η οποία δυστυχώς δεν έρχεται, κοστίζοντας στην οικονομία ολοένα και περισσότερο”.
Ο ίδιος επισήμανε τη θετική τάση που έχει καταγραφεί το τελευταίο διάστημα, σημειώνοντας ότι η ρευστότητα των τραπεζών βελτιώθηκε, τα σχέδια για τον περιορισμό των κόκκινων δανείων υλοποιούνται σταδιακά και ορισμένες τράπεζες παρουσίασαν μια μικρή και πολύ εύθραυστη κερδοφορία.
Όσον αφορά τις προσπάθειες μείωσης των κόκκινων δανείων, ο κ. Σάλλας σημείωσε ότι μπορεί τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του πιστωτικού συστήματος να μειώνονται σταδιακά, “παραμένουν όμως αυξημένα, και ανέρχονταν σε 81,8 δισ. ευρώ στο τέλος του 2018 σε σύγκριση με το ανώτατο επίπεδο των 107,2 δισ. ευρώ τον Μάρτιο του 2016. Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες διατήρησαν 12 φορές υψηλότερο λόγο NPLs προς το συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιό τους, από το μέσο όρο της Ε.Ε (41,2% έναντι 3,2%). Συνεπώς, παρά τη βελτίωση, ίσως δεν έγιναν όσα έπρεπε να γίνουν και απαιτούνται άμεσες λύσεις.”
Υπενθύμισε ταυτόχρονα τις προηγούμενες προτάσεις για τη δημιουργία μιας “Bad Bank”, ενός δηλαδή ειδικού φορέα για τη διαχείριση των επιχειρηματικών δανείων που ήταν “σε εμπλοκή”.
“Στην περίπτωση της δημιουργίας μιας ‘Bad Bank’, όπως αναφέρω σε άρθρο μου, αυτή θα μπορούσε να συγκεντρώσει όλα τα καταγγελμένα δάνεια σε μια ενιαία πλατφόρμα, έχοντας τη δυνατότητα να τα ξεκαθαρίσει πολύ πιο γρήγορα, πολύ πιο αποτελεσματικά και με μικρότερο κόστος.
Η εκκαθάριση του προβληματικού χαρτοφυλακίου των τραπεζών θα είχε γίνει πολύ νωρίτερα και με μικρότερο κεφαλαιακό κόστος. Η λύση αυτή εφαρμόστηκε σε άλλες χώρες με επιτυχία. Τώρα συζητάται πια η εφαρμογή της και σε εμάς. Μόνον που χάθηκε εξαιρετικά μεγάλο χρονικό διάστημα στις συζητήσεις”.
Παράλληλα επισήμανε ότι άλλες προτάσεις για τα κόκκινα στεγαστικά “όπως αυτή του ‘sales and lease back’ που θα προσέφεραν προστασία στις τράπεζες και κοινωνική αλληλεγγύη, κυρίως προς αυτούς που υπέστησαν βαριές συνέπειες από τη βαθιά και παρατεταμένη κρίση, δεν συζητήθηκαν καν, λόγω μιας αντίληψης που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και τιμωρητική σε ορισμένες περιπτώσεις σε ότι αφορά τη μνημονιακή μας περίοδο.”
“Η Ελλάδα έχει ένα διαφορετικό ευρώ, λόγω κεφαλαιακών περιορισμών”
Μιλώντας για την τραπεζική ενοποίηση ο κ. Σάλλας σημείωσε ότι “η Ελλάδα δυστυχώς έχει ένα διαφορετικό ευρώ λόγω κεφαλαιακών περιορισμών από τις λοιπές οικονομίες και σαφώς υψηλότερων επιτοκίων δανεισμού από αυτά που ισχύουν σε άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες, κάποιες εκ των οποίων πέρασαν και αυτές από τις συμπληγάδες της κρίσης”.
“Όλα τα παραπάνω δημιουργούν ένα τεράστιο κόστος τόσο στην οικονομία όσο και στις τράπεζες”, πρόσθεσε.
Έκανε λόγο για ένα διπλό στοίχημα για τις ελληνικές τράπεζες, σημειώνοντας: από τη μία πλευρά πρέπει να εξυγιανθούν και να ενισχυθούν και από την άλλη να εναρμονισθούν με μεγάλη ταχύτητα στα δεδομένα της νέας εποχής.
Μεγάλη η πρόκληση και δύσκολος ο συνδυασμός. Απαιτούνται όραμα και ειδικές δεξιότητες τις οποίες οι μέτοχοι των τραπεζών θα πρέπει προσεκτικά να αναζητήσουν σε αυτούς που τις διοικούν.
Τόνισε ταυτόχρονα ότι “απαραίτητη προϋπόθεση για το επόμενο βήμα του τόπου είναι ένα σοβαρό επενδυτικό κλίμα και ένα τραπεζικό σύστημα που μπορεί να στηρίξει την αγορά” και πρόσθεσε:
“Αρα, ο μοναδικός δρόμος που έχουν μπροστά τους οι τράπεζες είναι να λειτουργήσουν βάσει των νέων συνθηκών, με όποιες δυνάμεις διαθέτουν και κάτω από οποιεσδήποτε προϋποθέσεις. Είναι περιττό υποθέτω να μιλήσω για το αυτονόητο:
Αν ο δρόμος για το πιστωτικό σύστημα της χώρας δεν είναι τεχνολογικά σύγχρονος και αναπτυξιακός, θα είναι παρακμιακός και σε αυτήν την παρακμή οι τράπεζες θα παρασύρουν ολόκληρο το οικοδόμημα, την εθνική οικονομία.”
