Όσο κι αν η Τουρκία θέλει να υποδύεται τον… αδέκαστο ενδιάμεσο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, οι στενές σχέσεις Άγκυρας και Μόσχας δεν κρύβονται με τίποτα, όσο κι αν γίνεται προσπάθεια να συγκαλυφθούν πίσω από διπλωματικές εκφράσεις.
«Απέτυχε» η συμφωνία για τα σιτηρά
Έτσι, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ συζήτησε στην Άγκυρα με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου την «αποτυχία» εφαρμογής των όρων της συμφωνίας της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά. Η Ρωσία και η Τουρκία συμφώνησαν ότι πρέπει να αρθούν τα εμπόδια προκειμένου να διασφαλιστούν πιο ελεύθερες εξαγωγές ρωσικών λιπασμάτων και σιτηρών και να καταστεί δυνατή η επέκταση, πέρα από τον επόμενο μήνα, της συμφωνία που επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και διασφαλίζει τη μεταφορά ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Ζήτημα η παράταση
Ο Λαβρόφ δήλωσε πως η Ρωσία θα μπορούσε να εργαστεί εκτός της συμφωνίας, αν οι δυτικές χώρες διατηρήσουν τα εμπόδια, όπως τα χαρακτήρισε, στις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων, για τα οποία είπε πως γίνονται πιο σκληρά. Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε τον περασμένο Ιούλιο, υπό την αιγίδα του γ.γ. του ΟΗΕ, προβλέπει την ασφαλή διέλευση σιτηρών και άλλων αγροτοδιατροφικών προϊόντων από τα ουκρανικά λιμάνια παρά τον ρωσικό ναυτικό αποκλεισμό. Τον περασμένο μήνα η Ρωσία δήλωσε πως θα παρατείνει τη συμφωνία για άλλες 60 ημέρες, παρότι ο ΟΗΕ, η Ουκρανία και η Τουρκία πιέζουν για παράτασή της για άλλες 120.
Συμφωνεί η Άγκυρα
Δίπλα στον Λαβρόφ, ο Τσαβούσογλου δήλωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου πως η Τουρκία είναι δεσμευμένη στην παράταση της συμφωνίας πέρα από τα μέσα Μαΐου. «Προσδίδουμε σημασία στη συνέχιση της συμφωνίας… όχι μόνο για τις εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων της Ρωσίας και της Ουκρανίας, αλλά και για να σταματήσει η παγκόσμια επισιτιστική κρίση», είπε ο Τσαβούσογλου, προσθέτοντας ότι «συμφωνούμε επίσης πως τα εμπόδια στις εξαγωγές ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων πρέπει να απομακρυνθούν. Θέματα πρέπει να αντιμετωπιστούν προκειμένου η συμφωνία για τα σιτηρά να παραταθεί περαιτέρω».
Τι ζητά η Μόσχα
Από την πλευρά του ο Λαβρόφ ανέφερε ότι οι δύο ΥΠΕΞ συζήτησαν τη συμφωνία για τα σιτηρά, την ενδεχόμενη δημιουργία κόμβου φυσικού αερίου στην Τουρκία, τις συγκρούσεις στη Συρία και την Ουκρανία. Αν και οι ρωσικές εξαγωγές τροφίμων και λιπασμάτων δεν υπόκεινται στις σαρωτικές κυρώσεις της Δύσης, η Μόσχα λέει πως οι περιορισμοί στους τομείς των πληρωμών, της υλικοτεχνικής υποστήριξης και της ασφάλισης συνιστούν εμπόδιο. Ο Λαβρόφ είπε χαρακτηριστικά ότι οι εξαγωγές ρωσικών σιτηρών και λιπασμάτων επηρεάστηκαν από την έλλειψη πρόσβασης σε ασφάλιση και στο διατραπεζικό σύστημα SWIFT. Εν ολίγοις, Μόσχα και Άγκυρα, ένα χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία συνεχίζουν να έχουν… συντονισμένο βήμα, φέρνοντας σε δύσκολη θέση τη Δύση.
