Ήταν στραβό το κλήμα, το έφαγε και ο γάιδαρος: η σοφή ελληνική παροιμία μοιάζει να ταιριάζει γάντι στον τρόπο με τον οποίο εξελίσσονται οι σχέσεις της Σουηδίας με την Τουρκία, λόγω των «παιχνιδιών» της Άγκυρας με το ζήτημα της ένταξης Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Μετά τη σαφή δήλωση του Σουηδού πρωθυπουργού, Ουλφ Κρίστερσον, ότι «η Τουρκία επιβεβαιώνει ότι έχουμε πράξει όσα είπαμε ότι θα πράξουμε, αλλά αναφέρουν επίσης, ότι κάποια άλλα θέματα είτε δεν μπορούμε είτε δεν θέλουμε να τους τα δώσουμε», τη σκυτάλη στην κριτική κατά της Άγκυρας πήρε ο Τζίμι Άκεσον, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Σουηδοί Δημοκράτες που παρέχει στήριξη στην κυβέρνηση της χώρας, και ο λόγος του δεν ήταν τόσο ήπιος όσο του Κρίστερσον.
Βαριές κουβέντες
Αντιθέτως, ο Άκεσον χαρακτήρισε «ισλαμιστή δικτάτορα» τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με αφορμή το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις μεταξύ Στοκχόλμης και Άγκυρας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και ζήτησε μετ’ επιτάσεως να μην γίνουν υπερβολικές παραχωρήσεις στον Τούρκο πρόεδρο και υποχωρήσεις για να καταστεί εφικτή η ένταξη της Σουηδίας στη βορειοατλαντική συμμαχία.
«Δεν μπορούμε να πάμε πολύ μακριά, γιατί, πριν απ’ όλα, θα πρέπει να συμβιβαστούμε με ένα αντιδημοκρατικό σύστημα και έναν δικτάτορα», είπε ο Άκεσον σε συνέντευξη στην εφημερίδα Dagens Nyheter, προσθέτοντας χαρακτηριστικά ότι «είμαι επικεφαλής του αντιισλαμιστικού κόμματος SD και έχω ισχυρές απόψεις όσον αφορά έναν ισλαμιστή δικτάτορα, όπως ο Ερντογάν. Εξελέγη από τον λαό, ναι. Αλλά αυτό ισχύει και για τον Πούτιν».
Αδιέξοδο
Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο που οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ μοιάζουν να έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο. Η Τουρκία «δεν είναι σε θέση» να επικυρώσει το ενταξιακό πρωτόκολλο, είπε το Σάββατο ο Ιμπραήμ Καλίν, ο σύμβουλος του Τούρκου προέδρου Ερντογάν, έπειτα από μια νέα διπλωματική αντιπαράθεση, η οποία, ωστόσο, φαίνεται ότι φέρνει σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος εκφράζει αισιοδοξία για αίσια έκβαση.
Την περασμένη εβδομάδα μια φιλοκουρδική οργάνωση κρέμασε από τα πόδια ένα ομοίωμα του Ερντογάν μπροστά από το δημαρχείο της Στοκχόλμης, χαρακτηρίζοντάς τον «δικτάτορα». Άγκυρα και Στοκχόλμη καταδίκασαν το περιστατικό, όμως στη Σουηδία ξεκίνησε μια δημόσια συζήτηση γύρω από το δικαίωμα των ανθρώπων να διαδηλώνουν αλλά και την ανάγκη να μην θυσιαστεί η ελευθερία της έκφρασης.
Ορόσημο οι εκλογές
Η κατάσταση αυτή -που σέρνεται εδώ και μήνες- έχει προκαλέσει έντονη δυσφορία σε άλλες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ που έσπευσαν να επικυρώσουν τα πρωτόκολλα ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη συμμαχία, ενώ, παράλληλα, δημιουργεί και μια αίσθηση ότι το ΝΑΤΟ δείχνει υπερβολική ανοχή στον Ερντογάν και το «ανατολίτικο παζάρι» στο οποίο έχει αποδοθεί προκειμένου να πει το «ναι» στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στη συμμαχία.
Πάντως, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, ο Ερντογάν προετοιμάζεται για κρίσιμες εκλογές τον Μάιο και επιθυμεί να εδραιώσει την υποστήριξη των εθνικιστών, οπότε ως τότε είναι εξαιρετικά δύσκολο να εμφανιστεί να υποχωρεί σε κάποιο ζήτημα, πολλώ δε μάλλον για ένα θέμα που, σύμφωνα με την Άγκυρα, αφορά την ασφάλεια της ίδιας της Τουρκίας και την καταπολέμηση της «τρομοκρατίας», όπως την ορίζει η κυβέρνηση της χώρας (δηλαδή, των Κούρδων του ΡΚΚ και των YPG στη Συρία).
