Aυτο που ζούμε – στην Ελλάδα, όπως και σε όλο τον κόσμο – είναι ένα γενικευμένο χτύπημα και στην προσφορά και στη ζήτηση, και στις δομές και στην ψυχολογία, και στην πραγματική και στην οιονεί (virtual) οικονομία.
Όταν υποχωρήσει η υγειονομική κρίση, ελπίζουμε στο β’ εξάμηνο του έτους, στην παγκόσμια οικονομία, αλλά κυρίως στις χώρες της Νότιας Ευρώπης θα ακολουθήσουν τα πολύ μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα.Όπως αναφέρει το “Stratfor” (από τις πλέον γνωστές πλατφόρμες γεωπολιτικών αναλύσεων) χώρες περιλαμβανομένης της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ελλάδας και της Πορτογαλίας θα βιώσουν βαθιές υφέσεις και σοβαρά δημοσιονομικά προβλήματα.
Τα δεδομένα για το πρώτο τρίμηνο του 2020 θα είναι αρνητικά, όμως τα δεδομένα για το β’ τρίμηνο θα είναι ακόμα χειρότερα. Είναι αδύνατον να γνωρίζουμε την ακριβή διάρκεια και το βάθος της ύφεσης, σημειώνουν οι αναλυτές, αφού θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της μετάδοσης και την προοδευτική άρση των lockdown. Όμως επειδή πολλές χώρες έχουν σταματήσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της καραντίνας και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν χάσει τη δουλειά τους, η παραγωγή, η κατανάλωση και οι επενδύσεις πιθανότατα θα παραμείνουν αδύναμα το γ’ τρίμηνο και ενδεχομένως ακόμα και το δ’ τρίμηνο του 2020.
Στην τακτική του εβδομαδιαία ανάλυση στο economico ο Κώστας Μποτόπουλος εκτιμά ότι για τους μήνες Απρίλιο έως Ιούνιο του 2020 η πτώση θα είναι διεθνώς της τάξης του 30%, ενώ στο τέλος της χρονιάς πολύ δύσκολα θα είναι μικρότερη από 8 με 10%, με εθνικές διαφοροποιήσεις προς το λίγο καλύτερο (πχ Γερμανία, χώρες Ευρωπαϊκού Βορρά, Αυστραλία) ή το χειρότερο (αδύναμες ευρωπαϊκές οικονομίες, αν αφεθούν στη μοίρα τους, χώρες Λατινικής Αμερικής, ίσως και ΗΠΑ). Σε αυτό πρέπει να προστεθούν μια πτώση των χρηματιστηρίων κατά 30% (στην Ελλάδα 40%) και του πετρελαίου κατά 40%, καθώς και μια σχεδόν πλήρης αναστολή δραστηριοτήτων σε κλάδους όπως η ναυτιλία, ο τουρισμός, οι αερομεταφορές, η εστίαση και η διασκέδαση.
Αν η κατάσταση παραμείνει όπως είναι, και σε αριθμούς και σε κατεύθυνση, πέρα από το τέλος της Άνοιξης, τότε οι χειρότεροι φόβοι των οικονομολόγων θα επαληθευθούν. Η παγκόσμια οικονομία θα οδηγηθεί σε μια σχεδόν καταστροφική εξέλιξη, με διατήρηση της κρίσης επί πολύ και με τη “μηχανή” παραγωγής να δυσκολεύεται να «πάρει μπρος» ανακυκλώνοντας την ύφεση.
Όπως αναφέρει στην ανάλυσή του ο Κ. Μποτόπουλος, τα βασικά βήματα που οδηγούν στο σωστό μονοπάτι είναι σαφή και γνωστά, ακόμα και από εκείνους που, για λόγους συμφέροντος ή φανατισμού, τα αντιμάχονται:
- Διατήρηση της στρόφιγγας της ρευστότητας ανοιχτής, όχι μόνο μέσω «κρατικών» ενέσεων, αλλά και μέσω ευρύτερων σχεδίων δράσης, όπως «ομολόγων για την ανάπτυξη», συντονισμένης τόνωσης της τραπεζικής επάρκειας και της επιβίωσης των κεφαλαιαγορών, εμβάθυνσης και όχι συρρίκνωσης ενός παγκόσμιου «Green Deal», ενίσχυσης, χωρίς τιμωρητικούς μηχανισμούς, των πιο αδύναμων οικονομιών.
- Αποφυγή, όσο είναι δυνατόν, της μαζικοποίησης της ανεργίας, μέσω εγγυήσεων αλλά και κινήτρων, από τα κράτη αλλά και από τις επιχειρήσεις, με χρήση της «ευελιξίας» στην καλύτερη/εγγυητική (πχ διατήρηση της εργασιακής σχέσης με αναστολή και μειωμένο μισθό) και όχι στη πιο άγρια/αγοραία (μαζικές απολύσεις και, αργότερα, μαζικές προσλήψεις με χειρότερους όρους) μορφή της.
- Ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, μέσω των υπαρχόντων μηχανισμών αλλά και με ανάπτυξη νέων διαύλων, με συμμετοχή όχι μόνο των παραδοσιακών δυνάμεων αλλά και της Κίνας, όχι μόνο πολιτικών ηγεσιών, συχνά ξεπερασμένων από τα γεγονότα, αλλά και ειδικών περί την οικονομία και την ανάπτυξη.
