Της Δάφνης Γρηγοριάδη
-Η Κομισιόν καταθέτει σήμερα την αντιπρόταση της στο Σχέδιο Μέρκελ Μακρόν για τη στήριξη της οικονομίας των κρατών, κυρίως του Ευρωπαίκού Νότου, που πλήττονται από την κρίση του κοροναϊού.
Η άντληση 500 δις. ευρώ μέσω ομολόγων από τις αγορές για την παροχή επιχορηγήσεων και δανείων προς τα κράτη- μέλη της Ε.Ε είναι η αντιπρόταση της Κομισιόν απέναντι στo Γερμανό-Γαλλικό πλάνο που αφορά το περιεχόμενο του Ταμείου Ανασυγκρότησης. Σήμερα, Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να υποβάλει το σχέδιο για την συγκρότηση του Ταμείου, το οποίο θα συνοδεύεται με την παρουσίαση ενός νέου δημοσιονομικού πλαισίου για τον κοινοτικό προϋπολογισμό 2021-2027 εξαιτίας των έκτακτων εξελίξεων.
Η βασική διαφορά με το Γερμανό-Γαλλικό σχέδιο: Τα 500 δις. ευρώ θα εισέλθουν στον κοινοτικό προϋπολογισμό και το ταμείο έπειτα θα χρησιμοποιείται όπως ακριβώς χρησιμοποιούνται τα αναπτυξιακά κονδύλια του προϋπολογισμού. Oι Κυβερνήσεις, θα λαμβάνουν όχι μόνο επιχορηγήσεις αλλά και δάνεια. Οι επιχορηγήσεις θα είναι μη επιστρεπτέες, ενώ τα δάνεια επιστρεπτέα. Δεν προτείνεται κοινή έκδοση χρέους, αλλά κάθε μέλος θα λαμβάνει τα δάνεια (άρα και την αποπληρωμή τους) ξεχωριστά.
Οι Ευρωπαϊκές αλχημείες- ποια η ουσία: Το περιεχόμενο της πρότασης αναιρεί από μόνο του την ιδέα περί ταμείου ανασυγκρότησης, αφού ουσιαστικά πρόκειται για ενίσχυση του κοινοτικού προϋπολογισμού -κατά 500 δις. ευρώ – τα οποία θα μοιραστούν στα κράτη και τα οποία απλά θα βρίσκονται σε έναν ξεχωριστό λογαριασμό (καθώς θα υπάρξει μίγμα επιχορηγήσεων -δανείων) ο οποίος θα φέρει την ονομασία “Ταμείο Ανασυγκρότησης”.
Η αναλογία επιχορηγήσεων – δανείων: Θα είναι 60% – 40% ή 70% – 30%. Αδιευκρίνιστο παραμένει προς το παρόν, αν η συγκεκριμένες αναλογίες αφορούν τον συνολικό τρόπο διαχείρισης των χρημάτων του ταμείου, ή το μίγμα χρηματοδότησης που θα λαμβάνει ξεχωριστά η κάθε χώρα. Από την άλλη, η Γερμανό-Γαλλική πρόταση προβλέπει την κατανομή κονδυλίων ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε χώρας, όχι ισόποση κατανομή όπως το προηγούμενο πακέτο Ευρωπαϊκής στήριξης (Χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Tράπεζα Eπενδύσεων, Πακέτο SURE, Xρηματοδότηση από ESM) το οποίο προέβλεπε ότι κάθε μέλος μπορεί να λάβει βοήθα μόνο μέχρι 2% του ΑΕΠ.
Η Ελλάδα: Aν λάβει επιχορηγήσεις μη επιστρεπτέες, θα μπορέσει να τροφοδοτήσει τις επιχειρήσεις με ρευστότητα χωρίς αυτές να έχουν κάποια υποχρέωση. Όσον αφορά τον δανεισμό που θα δίνεται μέσω του Ταμείου, μας προβληματίζουν οι μη γνωστοί ακόμη όροι, καθώς η όχι κοινή έκδοση δανείων, σημαίνει πως σε περίπτωση μη εξυπηρέτησής τους, θα επιβαρυνθεί αποκλειστικά το Ελληνικό δημόσιο χρέος.
Περί Κοινοτικού Προϋπολογισμού: Το δημοσιονομικό πλάνο της Ε.Ε 2021-2027 θα τροποποιηθεί εξαιτίας των εξελίξεων του κορωνοϊού και ιδιαίτερα λόγω του ταμείου ανασυγκρότησης το οποίο για να συσταθεί (αφού θα επιτευχθεί έξοδος στις αγορές) ο κοινοτικός προϋπολογισμός θα πρέπει να αυξηθεί για ορισμένο διάστημα από το 1,2% που είναι σήμερα, στο 2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.
Η Κομισιόν, προτείνει την θέσπιση νέων φόρων για να “σηκώσουν” το κόστος τα μέλη. Οι νέοι φόροι, αν εγκριθούν από τα κράτη και τους νομοθέτες της Ε.Ε θα επιβαρύνουν εταιρείες οι οποίες δεν υιοθετούν πρακτικές ESG’s* και δεν συμβάλουν στην μετάβαση για μια βιώσιμη οικονομία. Από την μια, αυτό βοηθά την επίσπευση της αειφόρου ανάπτυξης μιας και εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης έχει δοθεί προτεραιότητα στην θωράκιση της κοινωνίας, του περιβάλλοντος και της εταιρικής υπευθυνότητας, από την άλλη όμως, αυτή την δύσκολη περίοδο ο επιχειρηματικός κόσμος θα επιβαρυνθεί με φόρους όταν παράλληλα τα έσοδα του μειώνονται.
Τι πρέπει και γιατί να διεκδικήσει η Ελλάδα: H Eλλάδα τον Ιανουάριο του 2020, στις συζητήσεις για τον καθορισμό του νέου Κοινοτικού Προϋπολογισμού 2021-2027- όπου τέθηκε και το ζήτημα της αναδιανομής των αναπτυξιακών κονδυλίων- δικαίως ζήτησε να λάβει παραπάνω ποσά από την προηγούμενη φορά. Αφενός διότι ακόμη δεν είχε πραγματοποιηθεί η άφιξη του κοροναϊού στην Ελλάδα και βρισκόταν σε τροχιά ανάτασης και αφετέρου διότι μόλις είχε οριστικοποιηθεί η αποχώρηση της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε και υπήρχαν διαθέσιμα κονδύλια. Τα ποσά που μας δόθηκαν, όχι μόνο δεν ήταν περισσότερα αλλά ήταν λιγότερα από όσα περιμέναμε. Αυτή την στιγμή, με αφορμή την επαναφορά του θέματος στο τραπέζι εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, μπορούμε να διεκδικήσουμε περισσότερα.
—
(*)ESG’s: O όρος αναφέρεται στον ρόλο του περιβάλλοντος, της κοινωνικής υπευθυνότητας και της διακυβέρνησης ως παράγοντες για τη μέτρηση της βιωσιμότητας μιας επένδυσης σε επιχείρηση. Αυτά τα κριτήρια βοηθούν στον καλύτερο προσδιορισμό της μελλοντικής οικονομικής απόδοσης των εταιρειών.
