Οσο θερμή ήταν η φιλία Ερντογάν – Τραμπ, τόσο θυελλώδης διαγράφεται και η ρήξη στην σχέση τους: Πρόκειται για την ρήξη που, όπως όλα δείχνουν, επέλεξε ο ίδιος ο τούρκος πρόεδρος για να διασώσει όχι μόνον την τουρκική λίρα και την τουρκική οικονομία, αλλά και την ίδια την πολιτική του ύπαρξη που είναι άρρηκτα δεμένη με την ισορροπία στις σχέσεις Αγκυρας-Ουάσιγκτον.

Μιλιέτ: Τα συγχαρητήρια στον Μπάιντεν έφεραν το “διαζύγιο”

Αφετηρία αυτής της ρήξης αποτέλεσε, όπως αποκαλύπτει η «Μιλιέτ», το συγχαρητήριο μήνυμα του Ταγίπ Ερντογάν προς τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Ηταν ένα μήνυμα που καθυστέρησε τρεις μέρες να σταλεί, αλλά σηματοδότησε και την αποδοχή του εκλογικού αποτελέσματος στις ΗΠΑ κόντρα στην επιθυμία του Τραμπ.

Τα συγχαρητήρια του Ερντογάν προκάλεσαν οργή στον Λευκό Οίκο – μια οργή, που το αποτύπωμά της είναι ήδη εμφανές στην επίσκεψη του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στην Τουρκία.

Ο Πομπέο, όπως επιβεβαίωσε χθες το βράδυ και επισήμως το State Department θα συναντηθεί μόνον με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, και δεν θα δει ούτε τον Ταγίπ Ερντογάν, ούτε τον Μεβλούτ Τσαβουσογλου.

Ο Πομπέο ακύρωσε την συνάντηση με τον Τσαβούσογλου

Σύμφωνα με την Μιλιέτ, το πρόγραμμα Πομπέο άλλαξε αμέσως μετά τα συγχαρητήρια Ερντογάν στον Μπάιντεν. Όπως γράφει η εφημερίδα, που επικαλείται διπλωματικές πηγές, το αρχικό πρόγραμμα Πομπέο περιλάμβανε και συνάντησή του με τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Όμως, η επιστολή που απέστειλε στις 10 Νοεμβρίου ο Ταγίπ Ερντογάν στον Τζο Μπάιντεν, αποκαλώντας τον “‘Εκλεγμένε κ. Πρόεδρε» δημιούργησε κρίση στην ομάδα του απερχόμενου αμερικανού Προέδρου Τραμπ. Για τον λόγο αυτό άλλαξε και το πρόγραμμα Πομπέο, και ακυρώθηκε η συνάντηση με τον Τσαβούσογλου,  σύμφωνα με την Μιλιέτ.

Anadolu: Ο Πομπέο παραβιάζει την διπλωματική πρακτική

Την δική του σημασία εδώ έχει και το γεγονός ότι το επίσημο τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Anadolu τονίζει πως η απόφαση του Μάικ Πομπέο να συναντήσει μόνο τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη, παραβιάζει την διπλωματική πρακτική.

Και παραθέτει δηλώσεις του καθηγητή του  Πανεπιστημίου της Αττάλειας, Ταρίκ Ογουζλού , που δηλώνει στο Anadolu:

• “Αντί να συναντηθεί (ο Πομπέο) με την ηγεσία θεωρεί επαρκές το να έχει συνάντηση με τον Πατριάρχη.  Αυτό κατά βάση μπορεί να είναι και σημάδι δυσαρέσκειας προς την Τουρκία.
• Μπορεί επίσης να εκφράζει τη δήθεν δυσαρέσκεια των ΗΠΑ για την εξωτερική πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία το τελευταίο διάστημα. Ωστόσο, η συμπεριφορά αυτή δεν είναι κομψή και ευγενική, βρίσκεται εκτός του πλαισίου της ευγένειας και είναι αντίθετη με τη διπλωματική πρακτική».

Μήνυμα-προειδοποίηση από το State Department για τους S-400

Την ίδια ώρα όμως, το δικό του μήνυμα ρήξης έστελνε και ο Μάικ Πομπέο. Εκπρόσωπος του State Department δήλωσε  πως «το πρόγραμμα (Πομπέο) είναι πολύ σφιχτό και αντιλαμβάνομαι ότι Τούρκοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών, έχουν το δικό τους πρόγραμμα και δεν θα είναι εκεί».

Και πρόσθεσε: «Έχουμε πολλές ευκαιρίες να συζητήσουμε με τους Τούρκους συμμάχους μας, για μια ευρεία γκάμα θεμάτων, που συμπεριλαμβάνουν κι αυτά που μας απασχολούν, όπως του S-400 και άλλα θέματα.

«Ο αμερικανός ΥΠΕΞ και ο Τούρκος ομόλογος του θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν σε μερικές εβδομάδες στην τακτική συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ.»

Εδώ, η ειδική αναφορά στους S-400, ερμηνεύεται από διπλωματικές πηγές και ως πιθανή προειδοποίηση του State Department προς τον Ταγίπ Ερντογάν. Και ως υπενθύμιση πως η διοίκηση Τραμπ ήταν εκείνη που, μέχρι τώρα, ανέκοπτε τις πιέσεις του αμρικανικού Κογκρέσου για την επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία για τους ρωσικούς πυραύλους – μια στάση, που δεν είναι δεδομένο ότι θα συνεχιστεί και μετά τα συγχαρητήρια προς τον Τζο Μπάιντεν.