Το masterplan της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης στις λιγνιτικές περιοχές παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, με την ιδιότητα του προέδρου της Κυβερνητικής Επιτροπής για την απολιγνιτοποίηση.
O κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι το masterplan έρχεται σε συνέχεια των 12 μέτρων άμεσης δράσης που εξήγγειλε η κυβέρνηση αμέσως μόλις ελήφθη η πολιτική απόφαση για κλείσιμο όλων των εν λειτουργία λιγνιτικών μονάδων έως το 2023, πολλά εκ των οποίων έχουν ήδη υλοποιηθεί. Όπως για παράδειγμα η απόδοση του λιγνιτικού πόρου της ΔΕΗ ύψους 136 εκατ. ευρώ, η εξεύρεση λύσεων για τη θέρμανση των λιγνιτικών περιοχών, η πλήρως αυτοχρηματοδοτούμενη εθελούσια έξοδος υπαλλήλων της ΔΕΗ στις λιγνιτικές περιοχές.
Το masterplan αποτελεί έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη
Το masterplan αποτελεί έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη για την προάσπιση της απασχόλησης και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης καθώς «σβήνουν» οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.
Η Συντονιστική Επιτροπή Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης υπό τον κ Κωστή Μουσουρούλη που το εκπόνησε το έθεσε σε θεσμική ευρεία δημόσια διαβούλευση (μέσω του open.gov και άλλων καναλιών), κατά τη διάρκεια της οποίας οι Περιφέρειες, οι Δήμοι, άλλοι δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς αλλά και απλοί πολίτες από τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη είχαν την ευκαιρία να καταθέσουν απόψεις, σχόλια και προτάσεις που ελήφθησαν υπόψη κατά την κατάρτιση του σχεδίου.
Η υλοποίηση του masterplan θα γίνει εν πολλοίς μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο θα αποτελεί ξεχωριστό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027 και ήδη σχεδιάζεται ώστε να ακολουθεί τις κατευθύνσεις που έχουν δοθεί από την ΕΕ.
Προκειμένου να μην υπάρξει κενό κατά τη μεταβατική περίοδο 2021-2022 έως ότου ενεργοποιηθούν πλήρως τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά «εργαλεία» (με δεδομένη και την καθυστέρηση στην έγκριση των Κανονισμών τόσο για το Ταμείο Ανάκαμψης όσο και για το νέο Προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027), έχει ληφθεί μέριμνα για την άμεση αξιοποίηση των ήδη διαθέσιμων πόρων. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται το κοινωνικό «πακέτο» ύψους 107 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2021-2022 με τέσσερα προγράμματα για στήριξη της απασχόλησης που θα υλοποιήσει ο ΟΑΕΔ, αλλά και τα επτά στοχευμένα προγράμματα που «τρέχει» ήδη το Πράσινο Ταμείο, συνολικού προϋπολογισμού 31 εκατ. ευρώ.
Tο σχέδιο στηρίζεται σε πέντε πυλώνες
Όπως είχε επισημανθεί κατά την πρώτη παρουσίασή του στις αρχές Σεπτεμβρίου, το σχέδιο στηρίζεται σε πέντε πυλώνες:
1.Καθαρή «πράσινη» ενέργεια
2.Βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο
3.«Έξυπνη» αγροτική παραγωγή
4.Βιώσιμος τουρισμός
5.Τεχνολογία και εκπαίδευση
16 εμβληματικές επενδύσεις, προϋπολογισμού άνω των 3,5 δις. ευρώ
Στους πυλώνες αυτούς θα θεμελιωθούν οι επενδύσεις που θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο των λιγνιτικών περιοχών. Από τα πρώτα 80 ιδιωτικά σχέδια που έχουν παρουσιαστεί και βρίσκονται υπό αξιολόγηση ξεχωρίζουν 16 εμβληματικές επενδύσεις, προϋπολογισμού άνω των 3,5 δις. ευρώ. Οι άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν από αυτές και τις άλλες επενδύσεις που θα ακολουθήσουν, θα υπερκαλύψουν αυτές που θα χαθούν λόγω του σβησίματος των λιγνιτικών μονάδων.
Ειδικότερα,
1. Δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων, συνολικής ισχύος 2,3 GW στη Δυτική Μακεδονία από τη ΔΕΗ
2. Ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων ισχύος 0,5 GW στη Μεγαλόπολη, επίσης από τη ΔΕΗ
3. Άμεση έναρξη κατασκευής του φωτοβολταϊκού πάρκου των ΕΛΠΕ στην Κοζάνη
4.Μονάδα παραγωγής πράσινου υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία (Solaris)
5. Εγκατάσταση μονάδας αποθήκευσης ενέργειας στη Δυτική Μακεδονία (Eunice)
6. Δημιουργία πρότυπης φαρμακοβιομηχανίας (Μεγαλόπολη)
7. Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Δυτική Μακεδονία)
8. Ανάπτυξη έξυπνης μονάδας υδροπονίας (Μεγαλόπολη)
9. Βιομηχανικό πάρκο ηλεκτροκίνησης (Δυτική Μακεδονία)
10. Οικοσύστημα οινικού τουρισμού, στα πρότυπα της Βόρειας Ιταλίας στη (Δυτική Μακεδονία)
11. Πεδίο ενεργειακής έρευνας και τεχνολογίας, με φορέα υλοποίησης το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας
