Επρόκειτο να είναι το πιο θερμό Σαββατοκύριακο από τότε που μπήκε στην ελληνική υφαλοκρηπίδα το Oruc Reis πριν από ενάμιση περίπου μήνα. Η λήξη της τουρκικής NAFTEX και η παρουσία της ΠτΔ Κ. Σακελλαροπούλου στο Καστελόριζο δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις για κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας, όπως προαναγγελλόταν και μέσα από την όλο και πιο εμπρηστική ρητορεία της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας.
- Αλλά το Σάββατο το βράδυ, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, το Oruc Reis διπλασίασε την ταχύτητά του και άρχισε να κατευθύνεται προς τα τουρκικά παράλια.
Τι είχε συμβεί;
Κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια. Είναι ακόμη νωρίς για την αποκάλυψη του πρασκηνίου που όμως σίγουρα υπάρχει και ήταν έντονο. Το βέβαιο είναι ότι υπάρχει αμερικανογερμανικό άρωμα στην αποκλιμάκωση. Ειδικότερα:
- Από τον πρωθυπουργό στην Θεσσαλονίκη την Κυριακή μάθαμε ότι το Σάββατο είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την Γερμανίδα καγκελάριο Α. Μέρκελ για το προσφυγικό. Συζήτησαν μόνο για το προσφυγικό; Και η Μέρκελ δεν επικοινώνησε και με τον Ρ.Τ.Ερντογάν; Δεν το ξέρουμε και δεν θα το μάθουμε.
- Η επίσημη διαρροή από την τουρκική πλευρά συνέδεσε την αποχώρηση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους με τις συνομιλίες που διεξάγονται στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Συνεχίζονται αυτές οι συνομιλίες; Και τι αφορούν; Δεν το ξέρουμε και δεν θα το μάθουμε.
- Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο από την Κύπρο όπου βρισκόταν προανήγγειλε πρώτος τη μη ανανέωση της τουρκικής NAFTEX. Επομένως, η απόφαση αυτή αποτέλεσε αντικείμενο αμερικανοτουρκικής διαπραγμάτευσης. Με ποιο καρότο ή ποιο μαστίγιο μπόρεσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να την επιβάλει; Δεν το ξέρουμε και δεν θα το μάθουμε.
Ποιες είναι οι πιθανές ερμηνείες;
- Η Αγκυρα κάνει έναν τακτικό ελιγμό για να διευκολύνει τη Γερμανία να βάλει στο ράφι τις ευρωπαϊκές κυρώσεις ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 24-5 Σεπτεμβρίου.
- Η διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας και η ετοιμότητα των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων οδήγησαν τον Ρ.Τ.Ερντογάν στην απόφαση αναδίπλωσης προκειμένου να οργανώσει νέο σχέδιο προκλήσεων στο ορατό μέλλον.
- Εχουν συμφωνηθεί στο παρασκήνιο “δώρα” της ΕΕ προς την Τουρκία τα οποία θα φανούν στην πράξη και στην πορεία του χρόνου.
- Εχει συμφωνηθεί η έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου ακόμη και με συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στο Βερολίνο, όπως εδώ και καιρό επιδιώκει η Α. Μέρκελ.
Επανέναρξη των διερευνητικών επαφών
Ο πρωθυπουργός από τη Θεσσαλονίκη προανήγγειλε την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών (που είχαν σταματήσει το 2016 με ευθύνη της Αγκυρας) εφόσον ο Ρ. Τ. Ερντογάν δείξει εμπράκτως βούληση για αποκλιμάκωση. Την ίδια ώρα ο Τούρκος ΥΠΑΜ Χ. Ακάρ διαβεβαίωσε ότι οι έρευνες του Oruc Reis στην ανατολική Μεσόγειο θα συνεχιστούν, ενώ υπενθύμισε την ατζέντα που θέτει η χώρα του και η οποία περιλαμβάνει θέματα, όπως η αποστρατικοποίηση νησιών, που δεν πρόκειται να συζητήσει η ελληνική πλευρά.
Διπλωματικές πηγές σημειώνουν ότι υπάρχει μια πραγματικά θετική εξέλιξη η οποία επιτρέπει αισιοδοξία αλλά όχι εφησυχασμό στην κυβέρνηση, με δεδομένη τη σταθερότητα του τουρκικού αναθεωρητισμού και την εθνικιστική έξαρση της Αγκυρας.
