Σε μια κίνηση υψηλής γεωπολιτικής σημασίας προχωρά η Βουλγαρία. Με μια ιστορική απόφασή της για τον σταθμό παραγωγής πυρηνικής ενέργειας του Κοζλοντούι, η Ρωσία χάνει τον έλεγχο του ηλεκτρικού δικτύου της χώρας, τον οποίο αναλαμβάνουν οι ΗΠΑ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Politico, η Βουλγαρία, η οποία κατασκεύασε τον μοναδικό πυρηνικό σταθμό της με την υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης πριν από σχεδόν 60 χρόνια, ανακοίνωσε πως περιμένει νέες ποσότητες καυσίμου, αλλά αυτή τη φορά από τις ΗΠΑ. Η Βουλγαρία ευελπιστεί με αυτόν τον τρόπο να γίνει μεταξύ των πρώτων χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπως είχε διαμορφωθεί από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας, που τερματίζουν την επί δεκαετίες εξάρτησή τους από τη Ρωσία.
Ο Τσάνκο Μπατσίσκι, πρόεδρος της βουλγαρικής Ρυθμιστικής Υπηρεσίας για τα Πυρηνικά, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως στο εξής η προμήθεια των πυρηνικών καυσίμων θα γίνεται από την αμερικανική εταιρεία Westinghouse και οι πρώτες ποσότητες, που αναμένεται να παραδοθούν τον επόμενο μήνα, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη μονάδα πέντε του πυρηνικού σταθμού της Κοζλοντούι.
Όπως γράφει το Politico πρόκειται για μια κίνηση που αντανακλά τη «στροφή» της Σόφιας, της οποίας οι άλλοτε στενές σχέσεις με τη Μόσχα περνούν εδώ και καιρό κρίση. Επιπλέον, η απόφαση αποτελεί και ένα πλήγμα για τα ρωσικά έσοδα, που βασίζονται εν μέρει και στο εμπόριο πυρηνικών καυσίμων αξίας πολλών δισεκατομμύριων δολαρίων, κεφάλαια τα οποία χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία.
«Πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή πολιτικής. Για δεκαετίες η Βουλγαρία ήταν κλειδωμένη σε μακροπρόθεσμα συμβόλαια για την εισαγωγή ρωσικού πυρηνικού καυσίμου», δήλωσε ο Μάρτιν Βλαντιμίροφ, διευθυντής του προγράμματος ενέργειας και κλίματος στο Κέντρο Μελέτης της Δημοκρατίας.
Και πρόσθεσε: Η Βουλγαρία έχει «φιλορωσικά ολιγαρχικά δίκτυα» που για χρόνια υποστήριζαν πως τα πυρηνικά σχέδια της χώρας θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μόνο με ρωσικά καύσιμα. «Αυτές οι προειδοποιήσεις αποδεικνύονται ανυπόστατες», σημείωσε. Οι ρυθμιστικές αρχές της Βουλγαρίας έσπευσαν να επισημάνουν πως δεν πρόκειται να υπάρξουν προβλήματα από τη μετάβαση από τα ρωσικά στα αμερικανικά πυρηνικά καύσιμα.
Σύμφωνα με το Politico, η εν λόγω απόφαση φαίνεται να είναι το πρώτο βήμα από μια σειρά κινήσεων που θα μπορούσε να προωθήσει η βουλγαρική κυβέρνηση για να απεξαρτηθεί από τη Μόσχα. Η συνεργασία με την Westinghouse επεκτείνεται και σε σχέδια για κατασκευή δύο νέων αντιδραστήρων με κόστος περίπου 14 δισεκατομμύριων δολαρίων.
Παρότι η εταιρεία αρνήθηκε να σχολιάσει τις πληροφορίες, ο Ταρίκ Τσόχο, πρόεδρος του τμήματος της εταιρείας για τα πυρηνικά καύσιμα, δήλωσε τον Δεκέμβριο πως η Westinghouse «είναι περήφανη που υποστηρίζει τη Βουλγαρία στην πορεία της για τη διασφάλιση της απεξάρτησής της και της ενεργειακής της ασφάλειας».
- Με πληροφορίες από Politico
