Κάθε εβδομάδα με τον Κώστα Μποτόπουλο
Βάθυναν τα ρήγματα στην παγκόσμια οικονομική τάξη, κι ακούγονται πια οι πλάκες καθώς κινούνται.
Κρακ: η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε άλλη μια στροφή στον αέρα, κι έπεσε με το πρόσωπο στο κράσπεδο. Ενώ στην αρχή της βδομάδας η Πρόεδρος της Επιτροπής «έκλεισε την πόρτα» στην πρόταση 15 χωρών, μεταξύ των οποίων και η δική μας, για την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο, προς το τέλος της, κι ενώ εν τω μεταξύ ο βασικός αντίπαλος του σχεδίου, η Γερμανία, είχε γνωστοποιήσει ότι προχωρούσε με δική της επιδότηση-μπαζούκα 200 δις ευρώ, η πρόταση συζητείται και πάλι, για να νερωθεί και πάλι.
Πλαφόν μόνο στο εκ Ρωσίας φυσικό αέριο είναι μια τρύπα στο νερό, σε αυτό συμφωνούν όλοι, που συμφωνούν επίσης και στο ότι η «επιλογή» να μην υπάρξει κανένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της αλματώδους αύξησης στην τιμή της ενέργειας θα ήταν καταστροφική. Τα ίδια τα μέτρα, δηλαδή η ουσία της πολιτικής, είναι εκείνο στο οποίο δεν μπορούν να συμφωνήσουν ούτε οι δυο «μεγάλοι», Γαλλία και Γερμανία, ούτε οι άλλες χώρες μεταξύ τους, ούτε η Επιτροπή με τις χώρες, εκθέτοντας και τους εαυτούς τους και τον τρόπο λειτουργίας της Ένωσης και, κυρίως, τους πολίτες στον κίνδυνο. Κι όσο αργούν και δολιχοδρομούν, τόσο μειώνονται τα περιθώρια και η αξιοπιστία.
***
Κρακ-κρακ: ο ΟΠΕΚ αντεπιτίθεται, και δείχνει ότι η «διπλωματία», ιδίως του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, δεν έχει καμία ισχύ μπροστά σε οικονομικά συμφέροντα και γεωπολιτικούς συσχετισμούς μέσω αυτών. Η απόφαση, από 23 χώρες -δηλαδή δυο: Σαουδική Αραβία και Ρωσία- που παράγουν το 40% του παγκόσμιου πετρελαίου, για μείωση της παραγωγής κατά δυο εκατομμύρια βαρέλια τη μέρα, έχει πολλαπλή σημασία και δίνει πολλαπλά μηνύματα:
- η τιμή θα αυξηθεί, η υφεσιακή πίεση θα μεγαλώσει, οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες σε πολιτικό επίπεδο «συντάσσονται» με τη Ρωσία αλλά σε οικονομικό αυτοτραυματίζονται, η Κίνα τίθεται προ (ακόμα μεγαλύτερων) διλημμάτων, οι ΗΠΑ, που δεν έχουν πρόβλημα εφοδιασμού αλλά απόδειξης ότι μπορούν να επηρεάζουν τα πράγματα, θα πρέπει να βρουν άλλο τρόπο και η Ευρώπη να επιταχύνει την απεξάρτηση όχι μόνο από τον ΟΠΕΚ αλλά γενικώς από τα ορυκτά καύσιμα. Το αντίθετο, δηλαδή, από αυτό που (αναγκάζεται να) κάνει.
***
Κρακ-κρακ-κρακ: οι Αγορές δεν πέφτουν απλώς, αλλά παρασύρουν γίγαντες και νάνους στην πτώση τους. Γίγαντας (με «περιουσία» 1,6 τρισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα και 50.000 υπαλλήλους) είναι η Credit Suisse, της οποίας καταβαραθρώθηκε αυτή τη βδομάδα η μετοχή, εκτινάχθηκε το κόστος ασφάλισης των ομολόγων (cds) και ταπεινώθηκε το «όνομα» στον τραπεζικό και ευρύτερα χρηματοοικονομικό κόσμο.
Αιτία δεν είναι μόνο οι άστοχες δηλώσεις του τρίτου σε ισάριθμα χρόνια επικεφαλής της τράπεζας, ο οποίος, προσπαθώντας να καθησυχάσει επενδυτικό κοινό και αγορές, αύξησε τον πανικό και επιτάχυνε τη χιονοστιβάδα, ούτε τα σωρευμένα σκάνδαλα και αποτυχίες: απώλειες δισεκατομμυρίων στις υποθέσεις Greensill Capital και Archegos, τεράστια πρόστιμα από τις ελβετικές, αγγλικές και αμερικανικές Αρχές, μαζική υποκλοπή προσωπικών δεδομένων, κακοδιοίκηση και εσωτερικές έριδες (στην πιο κραυγαλέα περίπτωση, δυο πρώην υψηλόβαθμα στελέχη και πρώην φίλοι, συγκρούστηκαν τόσο άγρια, ώστε ο «ερευνητής» που προσέλαβε ο ένας να παρακολουθεί τον άλλον, αυτοκτόνησε).
Αιτία της πτώσης –που μπορεί να εξελιχτεί σε πτώχευση, αν το «σχέδιο ανασυγκρότησης», που θα παρουσιαστεί μέσα στον Οκτώβριο, δεν πείσει τις διψασμένες για αίμα Αγορές- είναι και ο γενικότερος τρόπος λειτουργίας στο πιο υψηλό τραπεζικό επίπεδο, με το κυνήγι του υπερκέρδους όχι απλώς να επιτρέπει όλα τα μέσα αλλά να καταλύει κάθε φραγμό κι αίσθηση ρόλου. Το αντίθετο από ό,τι χρειάζεται, και απαιτεί, η εποχή.
Κώστας Μποτόπουλος
