Η εφιαλτική κατάσταση με την οποία βρίσκονται ήδη αντιμέτωπα πολλά ευρωπαϊκά νοικοκυριά είναι θέμα χρόνου να έρθει και στην Ελλάδα, αφού οι τιμές του φυσικού αερίου και του πετρελαίου θέρμανσης έχουν ήδη εκτοξευτεί.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι τον Οκτώβριο η σεζόν ξεκίνησε με τιμή πετρελαίου θέρμανσης στα 1,16 ευρώ ανά λίτρο και τώρα κινδυνεύουμε να ξεκινήσουμε να το πληρώσουμε 1,7 ευρώ, ενώ το φυσικό αέριο είχε πέρυσι τον Οκτώβριο 6 λεπτά η κιλοβατώρα και φέτος μπορεί να εκτοξευτεί και πάνω από τα 24 λεπτά.
Το κρίσιμο δίλημμα
Οπως εκτιμούν αρμόδιες πηγές, αν παραμείνουν οι τιμές στα τωρινά επίπεδα και το επόμενο χρονικό διάστημα, τότε τα νοικοκυριά θα βρεθούν αντιμέτωπα με το δίλημμα ή να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας ή να πληρώσουν πολύ περισσότερα σε σχέση με πέρυσι. Και κατά τις ίδιες πηγές, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει κανένα ευοίωνο σημάδι στον ορίζοντα.
Το οικονομικό επιτελείο, το οποίο αυτή την περίοδο γράφει και σβήνει για να καταρτίσει τη λίστα των μέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης στη ΔΕΘ, αναγνωρίζει ότι φέτος θα υπάρξει ανάγκη για αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και της επιδότησης της τιμής του φυσικού αερίου.
Η εξίσωση, ωστόσο, δεν είναι εύκολη, αφού ήδη η κυβέρνηση έχει δαπανήσει ένα πολύ μεγάλο πακέτο για τη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα τα δημοσιονομικά περιθώρια – παρά την εξαιρετική πορεία των τουριστικών εσόδων – να είναι περιορισμένα.
Εφιάλτης το φυσικό αέριο
Το μεγαλύτερο πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν τα νοικοκυριά που κάνουν χρήση φυσικού αερίου.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα νοικοκυριά καταναλώνουν για θέρμανση περίπου 16 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες. Τον Ιανουάριο του 2021 μια κιλοβατώρα φυσικού αερίου κόστιζε 1,6 λεπτά στο χρηματιστήριο του Αμστερνταμ.
Επειδή η τιμολόγηση γίνεται με βάση τη χρηματιστηριακή τιμή του προηγούμενου μήνα, από τον Σεπτέμβριο τα νοικοκυριά θα αρχίσουν να τιμολογούνται με βάση τα 300άρια που καταγράφονται εδώ και μερικά 24ωρα για την τιμή της μεγαβατώρας.
Ακόμη λοιπόν και αν ληφθούν υπόψη οι εκπτώσεις που γίνονταν μέχρι τώρα (30 ευρώ ανά μεγαβατώρα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης), οι τελικοί καταναλωτές κινδυνεύουν να πληρώσουν μια κιλοβατώρα φυσικού αερίου ακόμη και πάνω από 24-25 λεπτά.
Με δεδομένη την κατανάλωση, ο «λογαριασμός» κινδυνεύει να φτάσει ακόμη και στα 4 δισ. Αν λοιπόν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών το επόμενο διάστημα ή πολύ γενναία επιδότηση από το κράτος (εξελίξεις και οι δύο όχι πολύ πιθανές με βάση τα τωρινά δεδομένα), η «στροφή» σε άλλο καύσιμο θα μπει αναγκαστικά στο τραπέζι.
Το πετρέλαιο θέρμανσης
Ξεκίνησε πέρυσι τον Οκτώβριο να πωλείται προς 1,16 ευρώ το λίτρο. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα οι τιμές ανέβηκαν πολύ και στο τέλος της προηγούμενης χειμερινής σεζόν φτάσαμε στο σημείο ένα λίτρο να κοστίζει 1,6 ευρώ.
Τον Ιούνιο, με την έκρηξη της τιμής του πετρελαίου η τιμή αναρριχήθηκε ακόμη και στα 1,9 ευρώ, ενώ με τα σημερινά δεδομένα βρισκόμαστε κοντά στα 1,7 ευρώ.
Ετσι, το νοικοκυριό που γέμισε τη δεξαμενή πέρυσι τον Οκτώβριο και περιμένει την 15η Οκτωβρίου φέτος για ανεφοδιασμό, θα πληρώσει το λίτρο περίπου 46% ακριβότερα αν δεν υπάρξει αλλαγή σκηνικού όσον αφορά τη διεθνή τιμή του πετρελαίου.
Δεδομένου ότι η ετήσια κατανάλωση ανέρχεται περίπου στα 1,2-1,3 δισεκατομμύρια λίτρα, η επιβάρυνση μπορεί να ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ για τα νοικοκυριά που στρέφονται στο πετρέλαιο για την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης.
Το ηλεκτρικό ρεύμα
Για τα νοικοκυριά που επιλέγουν το ρεύμα για να καλύψουν τις ανάγκες θέρμανσης η φετινή χειμερινή σεζόν ξεκινάει με μια πολύ μεγάλη διαφορά σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή. Η κρατική επιδότηση επεκτείνεται στο σύνολο της κατανάλωσης και δεν περιορίζεται στις 300 κιλοβατώρες ανά μήνα.
Ετσι, για τα νοικοκυριά που θερμαίνονται με ρεύμα –και κατά κανόνα ξεφεύγουν από το όριο των 300 κιλοβατωρών τον μήνα– η τελική χρέωση ανά κιλοβατώρα θα είναι χαμηλότερη σε σχέση με πέρυσι, παρά την έκρηξη της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος που έχει φτάσει να πωλείται σε τιμές λιανικής ακόμη και πάνω από 80 λεπτά η κιλοβατώρα.
Φυσικά, η ελάφρυνση θα ισχύει για όσο ακολουθείται το σημερινό σύστημα κρατικής επιδότησης το οποίο χρηματοδοτείται με 2 δισ. ευρώ ανά μήνα.
Με τα σημερινά δεδομένα η τελική τιμή λιανικής μιας κιλοβατώρας μπορεί να πέσει και κάτω από τα 22 λεπτά του ευρώ και να μετατρέψει το ηλεκτρικό ρεύμα σε φθηνότερη λύση θέρμανσης για τα νοικοκυριά, ειδικά αν χρησιμοποιηθεί συσκευή περιορισμένης κατανάλωσης, όπως είναι τα κλιματιστικά ή οι αντλίες θερμότητας.
Τα ξύλα και τα pellet
Δεδομένου ότι η εγχώρια παραγωγή δεν καλύπτει την ολοένα και αυξανόμενη ζήτηση, η τιμή του ξύλου αλλά και του pellet αναμένεται ότι θα είναι πολύ αυξημένη σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή. Παρά την αύξηση της τιμής η «στροφή» στην καύση αναμένεται να είναι ακόμη πιο μεγάλη φέτος, ειδικά στη Β. Ελλάδα και τις ορεινές περιοχές.
- Με πληροφορίες από την Καθημερινή της Κυριακής
