Σε πρώτο πλάνο η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, η ανακύκλωση και η διαλογή στη πηγή
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία 4 χρόνια, επί κυβερνήσεως Κυριάκου Μητσοτάκη, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ειδικότερα η Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Αποβλήτων, κάλυψε σημαντικά το χαμένο έδαφος στη διαχείριση των αποβλήτων, λειτουργώντας πάντα με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.
Η χώρα πλέον έχει επαρκές θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση των αποβλήτων
Την τελευταία 4 ετία η χώρα έκανε σημαντικά θεσμικά βήματα μπροστά στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων και δημιούργησε ένα νέο, σύγχρονο, απολύτως προσαρμοσμένο στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις θεσμικό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα:
- Κατήρτισε ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης αποβλήτων εναρμονισμένο με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας,
- δημιούργησε ένα νέο Σχέδιο πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων
- Με τους νόμους 4819/21 και 4685/20 για την ανακύκλωση και τη διαχείριση των αποβλήτων, ενσωμάτωσε στην ελληνική νομοθεσία τις απαιτήσεις των κοινοτικών οδηγιών.
- Μεγάλη τομή είναι η θεσμοθέτηση του «πληρώνω όσο πετάω», ώστε σε λίγα χρόνια οι πολίτες να πληρώνουν για τη διαχείριση των αποβλήτων τους ανάλογα με το βάρος των απορριμμάτων τους.
Δημιουργούμε λιγότερα απόβλητα, ώστε λιγότεροι να είναι οι αναγκαίοι πόροι για τη διαχείρισή τους
Η πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, είναι η σημαντικότερη δράση που μπορεί να κάνει ο καθένας από εμάς, για να βοηθήσει τη διαχείριση των αποβλήτων στη χώρα μας. Όσο λιγότερα απόβλητα παράγουμε, τόσο λιγότερα θα είναι τα απόβλητα που θα κληθούμε να διαχειριστούμε, τόσο λιγότεροι θα είναι οι πόροι που θα απαιτηθούν για τη διαχείρισή τους. Για αυτό και στην ιεράρχηση των δράσεων για τη διαχείριση των αποβλήτων, η πρώτη που τίθεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι η αυτή της πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων. «Τα μέτρα, όπως η κατάργηση ορισμένων πλαστικών μιας χρήσης, το τέλος στις πλαστικές σακούλες και στους πλαστικά κυπελάκια και καπάκια καφέ, είναι μέτρα που στόχο έχουν να μειώσουν τα απόβλητα που παράγονται. Είναι οι πρώτες έμπρακτες δράσεις, που μάλιστα έχουν ήδη θετικά αποτελέσματα, από την πλευρά μας πάνω σε αυτό το ζήτημα», σημειώνει ο ΓΓ Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Μανώλης Γραφάκος.
Πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στην ανακύκλωση και τη διαλογή στη πηγή
«Δουλεύουμε ώστε να δημιουργήσουμε τις αντίστοιχες υποδομές συλλογής για τους ΟΤΑ, στο ζήτημα αυτό. Δεν έχουμε φέρει ακόμα τα αποτελέσματα που θα θέλαμε, αλλά νομίζω ότι σε λίγο χρονικό διάστημα θα έχουμε καλύψει και αυτό το κενό. Σχεδιάζουμε να αναπτύξουμε υποδομές διαλογής στην πηγή, δηλαδή, κάδους, απορριμματοφόρα και άλλα συστήματα ανακύκλωσης, ενώ για τις νησιωτικές και ορεινές περιοχές εξετάζουμε να βοηθήσουμε τους συγκεκριμένους Δήμους με λύσεις όπως πχ αντίστοιχη της Τήλου, ώστε να αντιμετωπιστεί και η εποχικότητα που παρατηρείται. Θυμίζω ότι η Τήλος είναι το πρώτο νησί με σχεδόν μηδενικά απόβλητα και μπορεί να αποτελέσει καλό παράδειγμα, καλή πρακτική για την εφαρμογή του και σε άλλες περιοχές με ανάλογα χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα, εμείς σαν Υπουργείο Περιβάλλοντος υλοποιούμε και ένα άλλο πιλοτικό πρόγραμμα, το πρόγραμμα «Life», το οποίο έχει πιλοτική εφαρμογή διαχείρισης αποβλήτων σε έξι νησιά, σε μία περιφέρεια για τα επικίνδυνα οικιακά απόβλητα, στο Δήμο της Αθήνας, στο Δήμο της Θεσσαλονίκης, στο Δήμο Βάρης – Βουλιαγμένης, ούτως ώστε μέσα από έξυπνες λύσεις διαλογής στην πηγή να δούμε πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε την καλύτερη δυνατή λύση για τη διαχείριση των αποβλήτων και στα μεγάλα αστικά κέντρα, έχοντας κατά νου και τη μεγάλη αλλαγή που σχεδιάζουμε που είναι η εφαρμογή του πληρώνω όσο πετάω σταδιακά σε όλη τη χώρα», τονίζει ο κύριος Γραφάκος.
Πάνω από 120 έργα σε εξέλιξη στα αστικά λύματα, άνω των 140 σε διαδικασία δημοπράτησης μέχρι τέλους του 2023
Επίσης, σε επίπεδο διαχείρισης αστικών λυμάτων, αναφορικά με τους οικισμούς άνω των 2000 κατοίκων, «έχουμε καταφέρει και αυξήσαμε τον αριθμό αυτών που έχουν συμμορφωθεί με τις Κοινοτικές Οδηγίες μέσω των ανάλογων υποδομών, από 188 το 2020 σε 252 σήμερα σε σύνολο 482 οικισμών. Για την συμμόρφωση των υπολοίπων 230 οικισμών σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη πάνω από 120 έργα, άρα δρομολογούνται προς συμμόρφωση όχι ισάριθμοι οικισμοί, αλλά περισσότεροι απ’ αυτούς γιατί υπάρχουν έργα που καλύπτουν 2 οικισμούς. Άλλα 30 έργα βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία και άλλα 30 θα δημοπρατηθούν το επόμενο διάστημα. Επιπλέον μέχρι τέλους έτους άλλα 85 έργα που χρηματοδοτούνται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να έχουν δημοπρατηθεί. Βλέπετε λοιπόν πόσο σημαντική είναι η προσπάθεια και τα αποτελέσματα που αυτή έχει για τη διαχείριση των αστικών λυμάτων στη χώρα μας την τελευταία τετραετία. Τα έργα αυτά είναι κατεξοχήν έργα που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών και προστατεύουν το περιβάλλον», ολοκληρώνει ο κύριος Γραφάκος.
