Η Κίνα είναι έτοιμη να κάνει προσφορά της για την κατασκευή ενός πυρηνικού εργοστασίου στη Σαουδική Αραβία, αναφέρει η Wall Street Journal, αυξάνοντας την πίεση στην κυβέρνηση Μπάιντεν να χαλαρώσει τους δικούς της όρους για την πυρηνική συνεργασία με το Βασίλειο του Κόλπου.
Η Σαουδική Αραβία επιθυμεί μια εκτεταμένη σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας. Και αυτό αποτελεί προϋπόθεση για να εξετάσει το ενδεχόμενο εξομάλυνσης των σχέσεών της με το Ισραήλ. Το Βασίλειο επιδιώκει επίσης μια ισχυρή “συμφωνία ασφαλείας” με την Ουάσινγκτον και πρόσβαση σε ακόμη πιο προηγμένα Αμερικανικά όπλα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάθε λόγο να διεκδικούν συνεργασία στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας με το Βασίλειο, ακόμη και χωρίς την προοπτική ομαλοποίησης της σχέσης Ισραήλ-Σαουδικής Αραβίας. Για τη Σαουδική Αραβία, η πυρηνική ενέργεια έχει κεντρική σημασία για τη φιλόδοξη, μετά τον άνθρακα, επέκταση του φιλόδοξου “Οράματος 2030″*. Η πυρηνική ενέργεια θα έχει μεγαλύτερη, όχι μικρότερη, ζήτηση τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες, και όχι μόνο στη Μέση Ανατολή.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα και η Σαουδική Αραβία
Οι συμφωνίες για πυρηνικούς αντιδραστήρες είναι μακροπρόθεσμες, προσοδοφόρες και βαθιά πολιτικές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν το προβάδισμα στην πυρηνική τεχνολογία, αλλά αυτό συνοδεύεται από όρους και περιορισμούς που αποτρέπουν τις διαδρομές προς την κατασκευή πυρηνικών όπλων.
- Οι Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένου του Κογκρέσου, θα προτιμούσαν πιθανώς η Σαουδική Αραβία να απέχει από τον εγχώριο εμπλουτισμό ουρανίου και το Βασίλειο να συμμορφωθεί με τη “διευρυμένο έλεγχο” στο πλαίσιο του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.
- Η Κίνα δεν θα έθετε τέτοιους όρους, και μάλιστα θα πρόσφερε τη συνεργασία της σε φθηνότερη τιμή, ακόμη και αν η τεχνολογία και η υποστήριξη της δεν είναι αντίστοιχη τψν Ηνωμένων Πολιτειών.
Ενώ η Σαουδική Αραβία μπορεί να μην ενδιαφέρεται να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αυτή τη στιγμή, η ιδιότητα του Ιράν ως κράτος που κατέχει πυρηνικά όπλα πρέπει να αποτελεί μέρος του υπολογισμού, για την Ουάσινγκτον, το Ριάντ, αλλά και όλους στην περιοχή. Σημειώνεται ότι το Ιράν έχει αποκηρύξει το Πρόσθετο Πρωτόκολλο, απότοκο της κατάρρευσης του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA).
Οι ανησυχίες των ΗΠΑ για τον ρόλο της Κίνας
Η όλη συζήτηση για πιο εκτεταμένους ενεργειακούς δεσμούς και δεσμούς ασφαλείας με τη Σαουδική Αραβία και τον Κόλπο είναι ζωτικής σημασίας, και όχι μόνο λόγω του Ιράν ή ακόμη και του Ισραήλ.
Οι χώρες του Κόλπου δεν πρόκειται να τα βάλουν με την Κίνα – οι δεσμοί της Μέσης Ανατολής με το Πεκίνο ισχυροποιούνται και αυτό ίσως οδηγήσει σε τριβές με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιχειρεί να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις. Μια σαφής κόκκινη γραμμή για τις ΗΠΑ είναι η στρατιωτική ή τεχνολογική συνεργασία της Σαουδικής Αραβίας με την Κίνα που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ευαίσθητη Αμερικανική τεχνολογία. Οι κινεζικές βάσεις και η στρατιωτική συνεργασία γενικότερα αποτελούν επίσης σημείο τριβής.
Η Κίνα, ωστόσο, εξακολουθεί να μην μπορεί να ανταγωνιστεί τις Ηνωμένες Πολιτείες στη Μέση Ανατολή, ιδίως αν ληφθεί υπόψη το εύρος και το βάθος των στρατιωτικών και διπλωματικών δεσμών των ΗΠΑ.
Η οικονομία των ΗΠΑ κινείται επίσης με μια ασφαλέστερη μακροπρόθεσμη οικονομική προοπτική από ό,τι η Κίνα, και αυτό ανεξάρτητα από την πολιτικοστρατιωτική ισχύ των ΗΠΑ στην περιοχή λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν σε μακροπρόθεσμες οικονομικές συνεργασίες. Η πράσινη ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της εξαγωγής ασφαλούς πυρηνικής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, μπορεί επίσης να αποτελέσει πηγή νέας ισχύος των ΗΠΑ. Συνεπώς, όλα όσα αφορούν τη συνεργασία ΗΠΑ- Σαουδικής Αραβίας και στην πυρηνική ενέργεια είναι θέμα πολιτικής και διπλωματικής ευελιξίας.
—
(*)«Όραμα για το 2030». Πρόκειται για το σχέδιο αναμόρφωσης της οικονομίας της Σαουδικής Αραβίας, που αναζητεί νέες πηγές εσόδων, υπό την πίεση του φθηνότερου πετρελαίου.Το σχέδιο αποτελεί έργο του νέου ισχυρού άντρα της χώρας, αντιβασιλέως Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν.
(**)Tο Cooperation Council for the Arab States of the Gulf – GCC είναι μια περιφερειακή πολιτική και οικονομική ένωση στην οποία συμμετέχουν τα Βασίλεια: Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabi και United Arab Emirates.
