Καλά και κακά νέα «βγήκαν» από το ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που πραγματοποιήθηκε φέτος on line λόγω της πανδημίας.
Ξεκινώντας από τα καλά νέα η επικεφαλής της Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ επέμεινε στην εκτίμηση ότι «ο πληθωρισμός είναι παροδικός και δεν αναμένεται αύξηση των επιτοκίων μέχρι και το 2023. Η επόμενη αναθεώρηση της νομισματικής πολιτικής θα γίνει το 2024».
Η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα θετική για χώρες με ασθενείς οικονομίες, όπως η Ελλάδα, γιατί μπορούν την επόμενη διετία εφόσον σημειώσουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, λόγω και των αυξημένων επενδύσεων με τις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, να περιορίσουν τα ελλείμματα τους και να επιβεβαιώσουν τη βιωσιμότητα του χρέους τους.
ΕΚΤ: “Αποσυνδέστε τις επιχειρήσεις – ζόμπι”
Η ανάπτυξη αυτή όμως δεν φαίνεται να αφορά όλους αφού η ΕΚΤ θεωρεί ότι πρέπει να κλείσει η στρόφιγγα των χρηματοδοτήσεων από το τραπεζικό σύστημα προς τις αποκαλούμενες επιχειρήσεις «ζόμπι». Η κεντρική Τράπεζα εκτιμά ότι αυτές οι ζημιογόνες επιχειρήσεις αποτελούν τροχοπέδη για μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης και ταυτόχρονα απειλούν την ευρωστία του τραπεζικού συστήματος.
Μία στις 5 ελληνικές επιχειρήσεις είναι μη βιώσιμες
Δύο εκθέσεις για την Ελλάδα, που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο, φέρνουν τα «κακά» νέα. Σύμφωνα με αυτές η χώρα μας έχει υψηλό αριθμό επιχειρήσεων “ζόμπι”, κυρίως λόγω του αναποτελεσματικού πτωχευτικού κώδικα (μέχρι το 2019 όταν καθιερώθηκε ο νέος κώδικας) αφού η πτώχευση είναι κοστοβόρα και ασύμφορη. Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης αναφέρει ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με το υψηλότερο ποσοστό επιχειρήσεων “ζόμπι”, και σε βασικούς κλάδους όπως αυτός του λιανικού εμπορίου και των υπηρεσιών, το ποσοστό τους φθάνει το 20%.
Δηλαδή μία στις πέντε επιχειρήσεις είναι ζημιογόνα και σύμφωνα με τις εκθέσεις μη βιώσιμη. Με δεδομένο ότι στη χώρα μας δραστηριοποιούνται 250.000 επιχειρήσεις – δεν υπολογίζονται οι ατομικές και οι ελεύθεροι επαγγελματίες- τότε περίπου 40.000-50.000 επιχειρήσεις είναι ζημιογόνες και σύμφωνα με την ΕΚΤ πρέπει να οδηγηθούν σε πτώχευση και «λουκέτο».
Ποιοι κλάδοι έχουν τις περισσότερες “επιχειρήσεις-ζόμπι”
Μελέτη της Τράπεζας Πειραιώς εκτιμά ότι οι επιχειρήσεις «ζόμπι» κατανέμονται ως εξής στην ελληνική οικονομία
- Λιανικό εμπόριο με ποσοστό 26,8%
- Υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας, διασκέδασης με 23%
- Αγροτικός τομέας (23%)
- Εμπόριο και επισκευή οχημάτων (22,1%)
- Υπηρεσίες που σχετίζονται με διοικητικές δραστηριότητες (19,4%).
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, τα μέτρα στήριξης είχαν ως αποτέλεσμα να μην εμφανιστούν «λουκέτα» στη διάρκεια της κρίσης λόγω της πανδημίας. Η σημαντική ρευστότητα και τα χαμηλά επιτόκια διευκόλυναν το τραπεζικό σύστημα να διατηρήσει εν ζωή επιχειρήσεις “ζόμπι”. Όμως αυτός δεν ήταν ο στόχος των αποφάσεων που ελήφθησαν για τις ενέσεις ρευστότητας. Αντίθετα, αυτές δόθηκαν προκειμένου το τραπεζικό σύστημα να απορροφήσει κραδασμούς και να στηρίξει την πραγματική οικονομία, εστιάζοντας στα νοικοκυριά και τις βιώσιμες επιχειρήσεις.
Γιατί η ΕΚΤ ζητά “αποσύνδεση”
Η ΕΚΤ θεωρεί ότι οι ζημιογόνες επιχειρήσεις που «κρατούνται τεχνητά στη ζωή»
- Απομυζούν την οικονομία, αφού στερούν φθηνά κεφάλαια στις υγιείς επιχειρήσεις. Οι τράπεζες θέλοντας να διατηρήσουν τις επιχειρήσεις “ζόμπι” ζωντανές τους προσφέρουν φθηνή χρηματοδότηση και αναχρηματοδότηση. Έτσι κίνδυνος και το κόστος αποθαρρύνει τις τράπεζες να δανείσουν άλλες επιχειρήσεις.
- Αυξάνουν το κόστος δανεισμού, αφού τα επιτόκια των νέων επιχειρηματικών δανείων είναι υψηλότερα από τον μέσο όρο των επιτοκίων στα υφιστάμενα επιχειρηματικά δάνεια. Και αυτό γιατί με φθηνότερα δάνεια και με φθηνότερες αναχρηματοδοτήσεις κρατούν στη “ζωή” τις επιχειρήσεις “ζόμπι”.
Η κεντρική Τράπεζα ζητεί από τις τράπεζες να οδηγήσουν σε πτώχευση τις επιχειρήσεις “ζόμπι” γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα καθιερώσει ειδικά στρες τεστ στις ευρωπαϊκές τράπεζες για την αποκάλυψη των επιχειρήσεων “ζόμπι”, ώστε να αυξηθούν οι απαιτούμενες προβλέψεις κεφαλαίων, και να γίνει η “απόκρυψη” των “ζόμπι” ασύμφορη.
