Με την αιτιολογία της «ανωτέρας βίας» (force majeure), ο κρατικός διαχειριστής του δικτύου φυσικού αερίου στην Ουκρανία GTSOU ανακοίνωσε ότι από τις 11 Μαΐου σταματά η υποδοχή ρωσικού αερίου από τη είσοδο της Σοκρανίβκα και ότι προς το παρόν μεταφέρει την παροχή προς την Ευρώπη μέσω της εισόδου της Σούντζα.
Η πρωτοφανής αυτή κίνηση, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία προκάλεσε μεγάλες αυξήσεις στην τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που ξεπέρασε ακόμα και τα 100 ευρώ ανα Mwh, από 93 ευρώ που ήταν πριν τη σχετική ανακοίνωση.
Οι δυνάμεις κατοχής
Η GTSOU επικαλέστηκε «ανωτέρα βία», καθώς, όπως υποστήριξε, δεν μπορεί να ασκήσει λειτουργικό και τεχνολογικό έλεγχο στον σταθμό συμπίεσης του Νοβοπσκόφ, στην ανατολική Ουκρανία, η οποία βρίσκεται υπό ρωσική κατοχή και, ως εκ τούτου, προκειμένου να συνεχίσει να παρέχει αέριο στην Ευρώπη, θα μεταφέρει τη λειτουργία στην περιοχή της Σούντζα, που βρίσκεται υπό ουκρανικό έλεγχο.
Η εταιρεία ισχυρίστηκε ότι η ρωσική κατοχή του σταθμού συμπίεσης οδήγησε σε αλλαγές στη λειτουργία του και χωρίς άδεια απορρόφηση αερίου από το σύστημα, κάτι που «έθετε σε κίνδυνο τη σταθερότητα και την ασφάλεια του συνόλου του δικτύου μεταφοράς αερίου της Ουκρανίας», οπότε και προχώρησε στην διακήρυξη «ανωτέρας βίας».
Προειδοποίηση στην Gazprom
Μάλιστα, η GTSOU ανέφερε ότι ενημέρωσε για τους κινδύνους την Gazprom και απαίτησε να δωθεί ένα τέλος στις ρωσικές παρεμβάσεις στη λειτουργία των εγκαταστάσεων, αλλά σημείωσε ότι «αυτές οι αναφορές αγνοήθηκαν».
Δεδομένου ότι περίπου το ένα τρίτο του ρωσικού φυσικού αερίου που διέρχεται από την Ουκρανία (μέσω του αγωγού Σογιούζ) περνά από τον σταθμό συμπίεσης του Νοβοπσκόφ, γίνεται προφανές ότι η μεταφορά του αερίου μέσω άλλης πύλης εισόδου ενδέχεται να προκαλέσει μειωμένη εισροή αερίου στην Ευρώπη.
