Κάθε βδομάδα με τον Κώστα Μποτόπουλο
Άρκεσε να κάνουμε αναφορά, την προηγούμενη βδομάδα, σε ορισμένες «ιστορίες επιτυχίας», για να μαζευτούν αμέσως πάνω τους τα σύννεφα. Έτσι είναι η δημόσια ζωή: η προσγείωση είναι απαραίτητη, αλλά η διατήρηση της ελπίδας ακόμα περισσότερο.
Ύπουλο υπέδαφος για τις εξελίξεις
Στην Ελλάδα οι καλές ειδήσεις από την οικονομία συνδυάστηκαν –αλλά δεν εξουδετερώθηκαν- από δυσάρεστες εξελίξεις στο πολιτικοκοινωνικό μέτωπο. Τόσο η ελάχιστα σημαντική ως προς το πρόσωπο αλλά αρκετά ενδεικτική ως προς τα ελλείμματα του πολιτικού προσωπικού «υπόθεση Μπογδάνου», όσο και η φαινομενικά αυτονόητη αλλά τελικά συγκρουσιακή επικύρωση της ελληνο-γαλλικής αμυντικής συμφωνίας, καθιστούν εύγλωττο το οξυμμένο κλίμα των ημερών και το λάθος όσων πιστεύουν ότι η πολιτική σταθερότητα είναι δεδομένη.
Μπορεί η κυβέρνηση να μην κινδυνεύει, ούτε καν από τον εαυτό της, και οι εκλογές να μην είναι επισήμως στον ορίζοντα, όμως οι προετοιμασίες, η νευρικότητα, η φθορά και η κόπωση δημιουργούν ένα ύπουλο υπέδαφος.
Τρείς κρίσιμες πρωτοβουλίες ουσιαστικής προόδου
Τρεις αναμενόμενες, και πολύ κρίσιμες πρωτοβουλίες, στο αμιγώς οικονομικό πεδίο, είναι ίσως σε θέση να παράσχουν κάποιου είδους εξασφάλιση και συγχρόνως απόδειξη ότι τα περί ουσιαστικής προόδου δεν είναι γράμμα κενό:
- οι αλλαγές στο ασφαλιστικό, όπου οι ελπίδες, λόγω του αρμόδιου Υφυπουργού, είναι δικαιολογημένες, αλλά το ζήτημα είναι εκρηκτικό από τη φύση του
- το νέο μίγμα φορολογικής πολιτικής, όπου, όμως, δίπλα στις εξαγγελθείσες φοροελαφρύνσεις είναι απαραίτητο να υπάρξουν και μέτρα φορολογικής απλούστευσης και δικαιοσύνης
- τα πρώτα αναπτυξιακά έργα με βάση το σχέδιο «Ελλάδα 2020» και τους πόρους του ευρωπαϊκού «Ταμείου Ανάκαμψης».
Και τα τρία –ευτυχώς αλλά και ωστόσο- συνιστούν και εμπεριέχουν μεταρρυθμίσεις, κάτι που, όπως μας έχει διδάξει η πείρα δεκαετιών ολόκληρων, καθιστά την τύχη τους αβέβαιη.
Περίπλοκα τα πράγματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Ακόμα πιο περίπλοκα αποδεικνύονται τα πράγματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπορεί η μία μετά την άλλη οι χώρες να βγαίνουν από το κόκκινο της πανδημίας (αυτή τη βδομάδα η Ισπανία και η Γαλλία), όμως οι δυσκολίες στα κοινά σχέδια πολλαπλασιάζονται, σχεδόν γιγαντώνονται.
Αυτή τη βδομάδα είχαμε:
- φιλότιμες προσπάθειες αλλά και αδυναμία, που είναι, πάντως, σε μεγάλο βαθμό αντικειμενική, να συντονιστούν τα μέτρα των κρατών-μελών για τη στήριξη των νοικοκυριών και της οικονομίας έναντι της αύξησης των τιμών και γενικώς των προβλημάτων στο πεδίο της ενέργειας. Θετικό είναι πάντως ότι η πρόταση, που υποστηρίζει και η Ελλάδα, για δημιουργία κοινού ταμείου ειδικά γι’ αυτό το σκοπό μένει στο τραπέζι από πλευράς Επιτροπής
- αδιέξοδο στη συζήτηση περί «στρατηγικής αυτονομίας», δηλαδή ενίσχυσης της αμυντικής ικανότητας της Ένωσης, με μεγάλο μπλοκ χωρών (πρώην ανατολικές, Βαλτικές, «σφιχτοχέρηδες») να αντιστέκεται στη γαλλική πρωτοβουλία (την οποία υποστηρίζει, για προφανείς λόγους, η χώρα μας) και τη Γερμανία να μένει προς το παρόν, και ενόψει σχηματισμού της κυβέρνησης Σολτς, σιωπηλή
- ολοένα και μεγαλύτερες αντιστάσεις σε σχέση με την κρισιμότατη όσο και αδήριτη αναθεώρηση της δημοσιονομικής πολιτικής. Οι από κοινού προσπάθειες «ήρεμης αλλά σαφούς αλλαγής πορείας» εκ μέρους της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας πέφτουν πλέον σε τείχος 10 χωρών, με την προσθήκη Σλοβακίας και, ιδίως, «νέας» Γερμανίας στην ήδη εκφρασμένη άποψη περί διατήρησης των περιοριστικών όρων του Συμφώνου Σταθερότητας εκ μέρους Σουηδίας, Φινλανδίας, Δανίας, Ολλανδίας, Τσεχίας, Αυστρίας, Λετονίας και Σλοβενίας
- δυσμενέστατες εξελίξεις στο μέτωπο του κράτους-δικαίου, με Πολωνία και Ουγγαρία να σκληραίνουν τη στάση τους και να απομακρύνονται διαρκώς από κάθε κοινή προσπάθεια. Η απόφαση του (διόλου ανεξάρτητου από την κυβέρνηση) πολωνικού συνταγματικού δικαστηρίου, την Πέμπτη, που κήρυξε αντίθετα στο πολωνικό Σύνταγμα δυο άρθρα των ευρωπαϊκών Συνθηκών, είναι πρωτοφανής και πρωτοφανώς αστήρικτη, αλλά και δυνητική κερκόπορτα, αν δεν αντιμετωπιστεί τάχιστα με τον κατάλληλο νομικό και πολιτικό τρόπο
- περαιτέρω, και, κατά την ταπεινή μου γνώμη, αχρείαστη, δυσχέρανση του ήδη δυσχερούς θέματος της αντιμετώπισης των μεταναστευτικών ροών, με την κοινή επιστολή Υπουργών από 12 χώρες, ανάμεσα στις οποίες και της δικής μας, που ζητούν από τον αρμόδιο (Έλληνα) Επίτροπο μέτρα που ουσιαστικά θα οδηγούσαν σε μια «Ευρώπη-φρούριο» (υπάρχει ρητή αναφορά ακόμα και σε έγερση τειχών).
Μόνο η Ιταλία, από τα success stories της προηγούμενης βδομάδας, τα πήγε καλά και από πολιτική άποψη, με τις τοπικές εκλογές να ενδυναμώνουν τις μετριοπαθείς, κεντρώες, φιλευρωπαϊκές δυνάμεις, και τον ίδιο τον Πρωθυπουργό Ντράγκι. Μόνο την ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας μάτιασα, κι έκανε την Τετάρτη την πρώτη ήττα της μετά από δυόμιση χρόνια.
Κώστας Μποτόπουλος
