Άσκηση ισορροπίας – και ρίσκου – επιχειρεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού που καταθέτει η κυβέρνηση τη Δευτέρα στη Βουλή. Και αυτό γιατί σε μια εκλογική χρονιά, δίνει μεν αυτά που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, αλλά αποφεύγει τους προεκλογικούς μποναμάδες, όπως διαβεβαιώνουν οι πηγές του οικονομικού επιτελείου.
Ταυτόχρονα, τηρεί την υπόσχεση της χώρας στους θεσμούς να περάσει σε πρωτογενές πλεόνασμα. Δεν θα είναι μεν 1,1% του ΑΕΠ, όπως προέβλεπε το πρόγραμμα Σταθερότητας, αλλά θα είναι πλεόνασμα, κάπου μεταξύ 0,5% και 1% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Για να αντισταθμίσει, μάλιστα, αυτή την υπαναχώρηση, μειώνει το φετινό έλλειμμα κάτω από 2% του ΑΕΠ, που προέβλεπε το πρόγραμμα Σταθερότητας. Ετσι, το μέγεθος της προσαρμογής είναι περίπου το ίδιο.
Οι συστάσεις των ευρωπαϊκών θεσμών
Μειώνοντας το φετινό έλλειμμα, η κυβέρνηση επιχείρησε να ανταποκριθεί κατά κάποιον τρόπο και στις συστάσεις των ευρωπαϊκών θεσμών, που προειδοποίησαν για τις αβεβαιότητες του 2023 και επέστησαν την προσοχή της.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο επικεφαλής της αποστολής του ESM στην Ελλάδα Πάολο Φιορέτι, μιλώντας στο συνέδριο του Economist την περασμένη εβδομάδα, πρότεινε να εξοικονομήσει η κυβέρνηση δημοσιονομικό χώρο από φέτος, ώστε να μπορέσει να πάρει πρόσθετα μέτρα το 2023, αν χρειαστεί, καθώς τότε δεν θα έχει ίσως τα περιθώρια λόγω επιστροφής σε πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και μείωσης του ρυθμού ανάπτυξης ή και ύφεσης.
Η κυβέρνηση ελπίζει να αποφύγει την ύφεση το 2023, μετά την πολύ καλή φετινή επίδοση. Κατ’ ιδίαν τα στελέχη της υποστηρίζουν ότι ο προβλεπόμενος ρυθμός ανάπτυξης για φέτος 5,3% είναι συντηρητικός και πιθανώς θα ξεπεράσει το 6%. Η πρόβλεψη για το 2023 είναι 2,1%. Ομως, τα σύννεφα στον ευρωπαϊκό ορίζοντα είναι πυκνά.
Η Ευρώπη πιθανόν θα περάσει σε ύφεση
Η Ευρώπη είναι πολύ πιθανό να περάσει σε ύφεση, τουλάχιστον ορισμένες μεγάλες οικονομίες της. Το δυσμενές σενάριο της ΕΚΤ προβλέπει μεταβολή του ΑΕΠ κατά -1%, όπως είπε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Αυτό είναι βέβαιο ότι θα κόψει την όρεξη των Ευρωπαίων για νέα τουριστική έφοδο στην Ελλάδα το προσεχές καλοκαίρι. Ο τουρισμός, όμως, ήταν αυτός που έσωσε την παρτίδα στο ΑΕΠ φέτος. Μία στις τρεις θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν προήλθε από τα τουριστικά καταλύματα και την εστίαση.
Τώρα, ακόμη και στη Βρετανία, μια βασική χώρα προέλευσης τουριστών για την Ελλάδα, οι κλυδωνισμοί είναι μεγάλοι και ως εκ τούτου η επανάληψη του φετινού τουριστικού θαύματος, που ξεπερνάει το ρεκόρ του 2019, αμφίβολη.
Ανοδικά τα επιτόκια
Παράλληλα, ενώ η ενεργειακή κρίση φουντώνει τις τιμές σε όλη την Ευρώπη, διαβρώνοντας το εισόδημα των Ευρωπαίων και μειώνοντας ως εκ τούτου την κατανάλωση, η ΕΚΤ βάζει κι αυτή ένα ακόμη λιθαράκι προς την κατεύθυνση της ύφεσης, υιοθετώντας, όπως όλα δείχνουν, την πολιτική των «γερακιών» υπέρ των μεγάλων αυξήσεων των επιτοκίων.
«Θα κάνουμε αυτό που οφείλουμε να κάνουμε», είπε με νόημα την περασμένη εβδομάδα η Κριστίν Λαγκάρντ, προσθέτοντας ότι στόχος της Τράπεζας δεν είναι να προκαλέσει ύφεση, αλλά να διασφαλίσει σταθερές τιμές. «Αν δεν το κάνουμε, τότε η οικονομία θα πληγεί περισσότερο», είπε.
Η νέα άνοδος του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη τον Σεπτέμβριο στο 10% (12,1% στην Ελλάδα), που ανακοινώθηκε την Παρασκευή, αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τη στάση αυτή της ΕΚΤ.
Ετσι, το επιτόκιο στο ελληνικό δεκαετές ομόλογο έφθασε το 5% την περασμένη εβδομάδα, καθώς οι αγορές επιβεβαιώνουν ότι η χώρα με το υψηλότερο χρέος στην Ευρώπη και με ομόλογα εκτός επενδυτικής βαθμίδας θα είναι η πρώτη που θα πληγεί.
Το μικρό, έστω, πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό του 2023 είναι η ελάχιστη άμυνα που χτίζει η κυβέρνηση απέναντι στο δυσμενές αυτό ευρωπαϊκό σκηνικό.
- Με πληροφορίες από την Καθημερινή της Κυριακής
