Μετά τη Φινλανδία, την Ελβετία, τη Γερμανία και την Ελλάδα, άλλη μια ευρωπαϊκή χώρα θέτει υποψηφιότητα για να αποκτήσει το αμερικανικό stealth μαχητικό πολλαπλών ρόλων 5ης γενιάς, το διαβόητο F-35.
Και η Τσεχία
O λόγος για την Τσεχία, καθώς, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Άμυνας της χώρας, την Δευτέρα 3 Οκτωβρίου 2022 παραδόθηκε στην αμερικανική πλευρά το Letter of Request (LoR), δηλαδή το επίσημο αίτημα για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με σκοπό την προμήθεια των F-35. Μάλιστα, φαίνεται ότι η Πράγα δεν θα περιοριστεί απλώς στην αγορά των αεροσκαφών.
Αντιθέτως, οι υπάρχουσες πληροφορίες αναφέρουν ότι εκπρόσωποι του Υπουργείου Άμυνας της Τσεχίας θα συζητήσουν με τους Αμερικανούς στα μέσα Οκτωβρίου, τις λεπτομέρειες σχετικά με την διαδικασία απόκτησης και επιχειρησιακής λειτουργίας των αεροσκαφών, αλλά και το ενδεχόμενο συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας στο πρόγραμμα ανάπτυξης των αεροσκαφών.
«Γερά πατήματα» στην Ευρώπη
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ο υπουργός Άμυνας της Τσεχίας θα πρέπει να ενημερώσει την κυβέρνηση, το αργότερο μέχρι την 1η Οκτωβρίου 2023, για τις διαπραγματεύσεις με την αμερικανική πλευρά και τις συμφωνημένες, αν τελικά προκύψουν, βασικές παραμέτρους για την απόκτηση και λειτουργία των F-35 και έπειτα η κυβέρνηση θα κληθεί να δώσει το «πράσινο φως» για την προμήθειά τους.
Η εξέλιξη αυτή, προφανώς, ικανοποιεί την Ουάσινγκτον η οποία βλέπει ότι, παρά τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις, το F-35 αποκτά «γερά πατήματα» στην Ευρώπη, καθώς αυξάνονται διαρκώς οι χώρες που επιδιώκουν να εντάξουν το εν λόγω μαχητικό στους πολεμικούς αεροπορικούς στόλους τους (υπενθυμίζεται ότι ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η Πολωνία), ιδίως μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Απογοήτευση στη Σουηδία
Από την άλλη, ωστόσο, η απόφαση της Τσεχίας απογοητεύει την Στοκχόλμη, η οποία εκμίσθωνε τα μαχητικά γενιάς 4++ JAS Gripen στην πολεμική αεροπορία της χώρας και τώρα βλέπει το καμάρι της αμυντικής της βιομηχανίας να χάνει έδαφος, μετά και την απόφαση της Φινλανδίας -παρά τις προσπάθειες που κατέβαλε η Σουηδία- να στραφεί κι εκείνη προς τα αμερικανικά μαχητικά.
Αναλυτές στον χώρο της άμυνας επισημαίνουν ότι, παρά το αίτημα της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο «μεγάλος παίκτης» της συμμαχίας, όσον αφορά στις αμυντικές προμήθειες παραμένουν οι ΗΠΑ, καθώς οι αγορές αμυντικού υλικού συχνά συνοδεύονται και από πολιτικές συμφωνίες και την καλή σχέση των χωρών που τις συνάπτουν με την Ουάσινγκτον, σε αντίθεση με τον «όγκο» της Σουηδίας.
