Επιπλοκές στην εφαρμογή της αμυντικής πολιτικής που χαράσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση προκαλεί η στάση της Αλβανίας στην υπόθεση του ομογενούς εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη.
Ειδικότερα, όπως γράφει η εφημερίδα “Καθημερινή“, η Ε.Ε. διανύει μια περίοδο επιτάχυνσης των διαδικασιών υπογραφής αμυντικών συμφωνιών με τρίτες χώρες εκτός Ένωσης, στοχεύοντας σε μια αρμονικότερη αμυντική συνεργασία. Σε αυτό το πλαίσιο, προ ημερών πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες σύσκεψη σε τεχνοκρατικό επίπεδο με βασικό αντικείμενο τη σύναψη σειράς συμφωνιών άμυνας και ασφάλειας με χώρες εντός και εκτός Ευρώπης και συγκεκριμένα με τον Καναδά, την Ιαπωνία, την Γκάνα, τη Μολδαβία, τη Νορβηγία και τη Νότιο Κορέα.
Όμως, από την Ελληνική πλευρά εκφράστηκαν ενστάσεις για την στάση της Αλβανίας, καθώς ως χώρα η οποία επιθυμεί να ενταχθεί στην Ε.Ε. οφείλει να συγκλίνει με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο, που περιλαμβάνει ως βασικό στοιχείο τον σεβασμό στο κράτος Δικαίου.
Βόρειος Μακεδονία αντί Αλβανίας
Σε αυτό το πλαίσιο η Ελληνική πλευρά αντιπρότεινε ως πλέον κατάλληλη χώρα να συνάψει συμφωνία άμυνας και ασφάλειας με την Ε.Ε., τη Βόρειο Μακεδονία, η οποία έχει επιδείξει καλύτερες επιδόσεις στον τομέα του κράτους Δικαίου, ενώ η τυποποίηση των ένοπλων δυνάμεών της στα Δυτικά πρότυπα – μέσω της συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ – έχει προχωρήσει με ταχύ βηματισμό.
Ωστόσο, δεν έγινε δεκτή η Ελληνική εισήγηση, αλλά δεν προχώρησε ούτε η περίπτωση της Αλβανίας, παρά την πολύ έντονη υποστήριξή της από τους Ιταλούς, που αποτελούν και τον πλέον στενό εταίρο των Τιράνων στην Ε.Ε., γεγονός που φέρνει τη Ρώμη τακτικά σε τριβές με την Αθήνα, ιδιαίτερα λόγω του αδιεξόδου που δημιουργεί η επιμονή της κυβέρνησης Ράμα στην υπόθεση Μπελέρη.
Οι συμφωνίες συγκρότησης εταιρικής σχέσης της Ε.Ε. με τρίτες χώρες δεν αποτελούν κάποια νέα εξέλιξη, καθώς εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της Στρατηγικής Πυξίδας για το 2030, που αποτελεί και έναν χρονικό ορίζοντα ο οποίος θα κρίνει τη δυνατότητα της Ευρώπης να διαδραματίσει κάποιον ρόλο στις γεωπολιτικές εξελίξεις ή όχι.
Οι εταιρικές αμυντικές σχέσεις της Ε.Ε. είναι τριών επιπέδων:
– Το πρώτο αφορά σε συνεργασία με οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ, ο ΟΗΕ και περιφερειακές ενώσεις όπως ο ΟΑΣΕ, η Αφρικανική Ενωση και η ASEAN (Νοτιο-Ανατολική Ασία)
– Το δεύτερο αφορά σε συνεργασία με στρατηγικούς εταίρους, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Νορβηγία και ο Καναδάς, με τους οποίους η Ε.Ε. ήδη συνεργάζεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο
– Στο τρίτο επίπεδο, στο οποίο εντάσσονται και τα Δυτικά Βαλκάνια (μαζί με την Αφρική και τη Λατινική Αμερική), υφίσταται κατά κύριο λόγο η συνεργασία σε αποστολές της ΚΠΑΑ (Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας) αλλά και η ανάπτυξη κοινών δυνατοτήτων. Αποτελεί, εν ολίγοις, μια προσπάθεια της Ε.Ε. να αποκτήσει εταιρική σχέση στον τομέα της άμυνας με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, έως ότου (και αν) αυτές κατορθώσουν να ενταχθούν πλήρως στις δομές της.
Οι συζητήσεις αυτές βρίσκονται σε αρχικό στάδιο και – λόγω της υφιστάμενης αμυντικής συνεργασίας των περισσοτέρων χωρών της Ε.Ε. με κράτη όπως η Αλβανία μέσω ΝΑΤΟ – δεν δημιουργεί κάποιο πρακτικό πρόβλημα, τουλάχιστον όχι σε αυτήν τη φάση. Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένδειξη της στάσης αρχής που επιθυμεί να κρατήσει η Ελλάδα σε ό,τι αφορά στις χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ε.Ε..
Ως προς καθαυτή την υπόθεση Μπελέρη, μετά το ουσιαστικό “ναυάγιο” της λύσης που επιχείρησε να δρομολογήσει ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Εντι Ράμα, τηρείται στάση αναμονής μέχρι τις 25 Ιανουαρίου, όταν αναμένεται να ξεκινήσει ξανά η δίκη του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας. Παρασκηνιακά, πάντως, οι επαφές εξακολουθούν να συνεχίζονται, πάντα με απαραίτητη προϋπόθεση την ορκωμοσία του κ.Μπελέρη στο αξίωμά του.
