Τα λιπαντικά είναι τα υγρά που συντηρούν τον κινητήρα του αυτοκινήτου. Συμβάλλουν στη μείωση των τριβών ανάμεσα στα κινούμενα μηχανικά μέρη ώστε να μη δημιουργούνται φθορές και ταυτόχρονα, απορροφούν μέρος της υψηλής θερμοκρασίας που αναπτύσσεται στο εσωτερικό του κινητήρα.
Επιπλέον, τα λιπαντικά:
- προστατεύουν τα εσωτερικά μέταλλα του κινητήρα από τη διάβρωση
- ενισχύουν τη στεγανοποίηση στον χώρο καύσης
- έχουν ισχυρή απορρυπαντική ιδιότητα.
Τα περισσότερα λιπαντικά διαθέτουν χημικά πρόσθετα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της παραγωγής προκειμένου να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και τις προδιαγραφές των κινητήρων για τους οποίους έχουν παρασκευαστεί.
Οι κατηγορίες
Ορυκτέλαια: χαμηλό κόστος αλλά μέτρια λίπανση και χαμηλή διάρκεια ζωής.
Ημισυνθετικά: πολύ καλύτερη λίπανση από τα ορυκτέλαια και έχουν αρκετά μεγαλύτερο χρόνο ζωής. Συνήθως, αποτελούνται από 20% ορυκτέλαιων και 80% συνθετικού λιπαντικού.
Συνθετικά λιπαντικά: υψηλότερο κόστος με ιδιαίτερα μεγάλη απόδοση. Είναι αποτέλεσμα εργαστηριακών συνθηκών και αποτελούνται συνήθως από εστέρες ή άλλες ενώσεις και εμπλουτίζονται με υψηλής ποιότητας χημικά πρόσθετα. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες τα συνιστούν για τους σύγχρονους κινητήρες, προτείνοντας την αλλαγή τους σε μεγάλα χιλιομετρικά διαστήματα.
Σημαντικό χαρακτηριστικό των λιπαντικών
Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστικό τους είναι ο βαθμός ρευστότητας (ιξώδες) ή απλά η αντίσταση του λιπαντικού στις μεγάλες θερμοκρασίες που αναπτύσσονται μέσα στον κινητήρα. Όσα λιπαντικά έχουν μεγάλο ιξώδες είναι παχύρευστα και έχουν αργή ροή μέσα στον κινητήρα, ενώ αντίθετα όποια έχουν μικρό ιξώδες είναι λιγότερο παχύρευστα και έχουν γρήγορη ροή μέσα στον κινητήρα.
Το ιξώδες των λιπαντικών συμβολίζεται με δύο αριθμούς και το γράμμα W (π.χ. 5w-30, 10w-40, 15w-40, 0w-30). Στην πράξη, όσο πιο χαμηλός είναι ο πρώτος αριθμός τόσο καλύτερη ρευστότητα έχει σε κρύες συνθήκες, ενώ όσο πιο υψηλός είναι ο δεύτερος αριθμός τόσο λιγότερο λεπταίνει το λάδι όταν υπερθερμαίνεται. Σημειώνεται, ότι η ένδειξη «w» προέρχεται από τη λέξη winter (χειμώνας) και συνοδεύει τον πρώτο αριθμό που συναντάμε στον δείκτη, ενώ ο δεύτερος αριθμός εκφράζει το κινηματικό ιξώδες που καταγράφεται σε υψηλή θερμοκρασία.
Όλα τα λιπαντικά πολλαπλής ρευστότητας είναι εφοδιασμένα με ειδικά πρόσθετα που επιτρέπουν πολύ μικρές μεταβολές του ιξώδους τους στις εναλλαγές της θερμοκρασίας που συναντάμε τον χειμώνα ή το καλοκαίρι.
Πως θα επιλέξουμε το κατάλληλο λιπαντικό
Οι σύγχρονοι κινητήρες λειτουργούν με λεπτόρρευστο λιπαντικό και συνήθως είναι 0W-30, 5W-30 και 10W-40, οπότε για να διαλέξουμε το καταλληλότερο λιπαντικό για το αυτοκίνητό μας, θα πρέπει να δούμε το “εγχειρίδιο χρήσης” του κατασκευαστή του αυτοκινήτου μας. Αν δούμε τις ετικέτες στο πίσω μέρος της συσκευασίας ενός λιπαντικού, εντοπίζονται οι προδιαγραφές που προτείνουν για ποιες μάρκες αυτοκινήτου είναι ιδανικές για τη χρήση τους.
Τα χρησιμοποιημένα λάδια ενός κινητήρα είναι καρκινογόνα και κάνουν τεράστιο οικολογικό κακό όταν δεν ανακυκλωθούν. Οι οδηγοί που πιθανόν αλλάζουν μόνοι τους λάδια πρέπει να προσέχουν κατά τον χειρισμό τους και να τα δίνουν σε ειδικούς σταθμούς ανακύκλωσης, γιατί σε αντίθετη περίπτωση η οικολογική ζημιά είναι ανεπανόρθωτη, καθώς μόλις ένα λίτρο από χρησιμοποιημένο λιπαντικό είναι ικανό να δηλητηριάσει 1.000.000 λίτρα πόσιμου νερού.
Από την άλλη πλευρά, με τη σωστή επιλογή των λιπαντικών ο οδηγός μπορεί να εξοικονομήσει χρήματα από τη σωστή λειτουργία του κινητήρα, ενώ αυτός θα έχει καλύτερη λίπανση, άρα και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ
