Της Νικόλ Λειβαδάρη
Στην χθεσινή σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών οι μόνες χώρες που φέρονται να στήριξαν την θέση του έλληνα πρωθυπουργό για εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία ήταν η Κύπρος, η Αυστρία και η Σλοβενία.
Ολοι οι υπόλοιποι ευρωπαίοι ηγέτες ήταν από απαθείς έως αρνητικοί. Και ειδικά ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο ιταλός ομόλογός του Τζουζέπε Κόντε ήταν εκείνοι που δεν μπήκαν καν σε συζήτηση.
Το γεγονός δεν είναι τυχαίο, όπως δεν είναι τυχαίες και οι αιχμές που άφησε λίγο αργότερα, στην συνέντευξη Τύπου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης για επιλεκτική αντιμετώπιση της Τουρκίας σε ό,τι αφορά τους εξοπλισμούς – αιχμές, οι οποίες έδειξαν εμμέσως προς την πλευρά της Μαδρίτης και της Ρώμης, αλλά και του Βερολίνου.
Τα μεγάλα εξοπλιστικά deals της Τουρκίας με την Ευρώπη
Ο λόγος είναι απλός και κυνικός – τα μεγάλα εξοπλιστικά και αμυντικά deals που «τρέχουν», και ενισχύονται τα τελευταία χρόνια, ανάμεσα στην Αγκυρα και τις τρεις ευρωπαϊκές χώρες.
Η Ισπανία κατ’ αρχάς είναι μάλλον η τελευταία χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης που θα συναινούσε σε κυρώσεις και σε οποιοδήποτε πλήγμα στην οικονομία της Τουρκίας.
Είναι γνωστό ότι οι τράπεζές της έχουν τα μεγαλύτερα ανοίγματα σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα στην τουρκική αγορά – ανοίγματα, που φθάνουν τα 82,8 δις ευρώ. Μόνον η ισπανική BBVA είναι η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα στην Τουρκία, με 17 εκατομμύρια πελάτες και 920 υποκαταστήματα, ενώ και η ασφαλιστική MAPFREE έχει επενδυτικά ανοίγματα 13 δις ευρώ.
Βασικός πελάτης της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας η Αγκυρα
Εξίσου ισχυροί όμως είναι και δεσμοί Μαδρίτης – Αγκυρας στην αμυντική βιομηχανία, γεγονός που δείχνει και το γιατί η κυβέρνηση Σάντσεθ είναι κάτι περισσότερο από απρόθυμη να συζητήσει εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία.
Ο Ερντογάν είναι ο καλύτερος πελάτης της Ισπανίας του Σάντσεθ
Η κρατική ισπανική εταιρεία NAVANTIA έχει πουλήσει στην Αγκυρα φρεγάτες και ελικοπτεροφόρο πλοίο, Ισπανοί αξιωματικοί βρίσκονται στην Τουρκία και στη βάση του Ιντσιρλίκ για την διαχείριση των συστοιχιών Patriot, ενώ το 2019 η Τουρκία ήταν ένας από τους πέντε μεγαλύτερους πελάτες της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας παγκοσμίως, αγοράζοντας μεταγωγικά αεροσκάφη και κλείνοντας συμβόλαια ναυπήγησης πολεμικών σκαφών.
Τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας ιταλικών οπλικών συστημάτων
Η Ιταλία επίσης είχε το 2019 εξαγωγές 9,3 δις δολαρίων προς την Τουρκία, ενώ περίπου 1300 ιταλικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Τουρκία.
Εξίσου κομβικό είναι και το γεγονός ότι η Αγκυρα αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο εισαγωγέα ιταλικών οπλικών συστημάτων στον κόσμο, με εισαγωγές που το 2018 έφθασαν στα 632 εκατ. ευρώ.
Ιταλία και Τουρκία έχουν αναπτύξει πολύ στενή συνεργασία στο σχεδιασμό και παραγωγή της αμυντικής βιομηχανίας που περιλαμβάνει, επιθετικά ελικόπτερα (Τ129 ΑΤΑΚ), κορβέτες ηλεκτρονικής παρακολούθησης, κατασκοπευτικούς δορυφόρους, ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου της θάλασσας VTMS, ραντάρ, και άλλα.
Τα γερμανικά υποβρύχια
Ειδική και «βαριά» σχέση σε ό,τι αφορά τους εξοπλισμούς όμως έχει η Τουρκία και με την Γερμανία. Και τούτο, παρά το γεγονός ότι το Βερολίνο εμφανίζεται πιο «ευαίσθητο» πολιτικά στις πωλήσεις όπλων από τις γερμανικές εταιρίες όταν αυτά μπορεί να κατευθυνθούν σε επιθετικές ή τρομοκρατικές ενέργειες – εξ ου και η, βραχύβια έστω, επιβολή εμπάργκο όπλων από το Βερολίνο στην Αγκυρα μετά την τουρκική εισβολή στην Συρία.
Η Τουρκία όμως όχι μόνο αγοράζει, ξανά, γερμανικά όπλα αλλά συνάπτει συμβάσεις με γερμανικές εταιρείες για εξαγορά τεχνογνωσίας και βιομηχανική συνεργασία, μέσω της οποίας αναπτύσσει τουρκικά όπλα.
Το 2019 απορρόφησε ένα τρίτο του συνόλου των εξαγωγών της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας, ήτοι 345 εκατ. ευρώ, και παραμένει στην πρώτη θέση του πελατολογίου της για το 2019 και το 2018.
Σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, οι πωλήσεις αφορούσαν σχεδόν αποκλειστικά σε υλικό για τα έξι υποβρύχια Type 214TN (όπως είναι ο «Παπανικολής») που κατασκευάζονται στην Τουρκία σε συνεργασία με τη γερμανική Thyssenkrupp.
