Χαμηλό βαρομετρικό επικρατεί για μία ακόμη φορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τις εκτός των διπλωματικών ορίων εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εναντίον του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις διπλωματικών κύκλων, η επίθεση του Τούρκου προέδρου προς τον Έλληνα πρωθυπουργό σχετίζεται σε πρώτη ανάγνωση με τις διερευνητικές επαφές, υπό την έννοια ότι θέλει να καταστήσει σαφές ότι δεν θα υποχωρήσει από την πολιτική του να επιβάλει μια διαπραγμάτευση εφ’ όλης της ύλης, συμπεριλαμβανομένων της αποστρατικοποίησης ελληνικών νησιών και των “γκρίζων ζωνών”. Αναφέρεται, μάλιστα, έμμεσα και στην ΕΕ που θα εξετάσει την επιβολή κυρώσεων στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα γίνει υπό την προεδρία της Πορτογαλίας.
Η δεύτερη ανάγνωση
Κατά τους ίδιους κύκλους, σε δεύτερη ανάγνωση, τα πυρά Ερντογάν έχουν στόχο τις διαβουλεύσεις κατά την επικείμενη άτυπη Πενταμερή Διάσκεψη για το Κυπριακό.
Η δήλωση Μητσοτάκη από την Κύπρο ότι «ο τερματισμός της τουρκικής κατοχής και η εξεύρεση βιώσιμης λύσης αποτελούν κορυφαία προτεραιότητα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και θέμα εθνικό. Πράξη δικαιοσύνης για τον Κυπριακό λαό», ενδεχομένως να αποτέλεσε αιτία για την “έκρηξη” του Ερντογάν.
Και αυτό, γιατί η Τουρκία επιδιώκει τη λύση των δύο κρατών στο Κυπριακό. Οι ελληνοτουρκικές διερευνητικές επαφές συμπεριελήφθησαν και στην ατζέντα της συνεδρίασης του τουρκικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Εξωτερικής Πολιτικής υπό την προεδρία του Ιμπραήμ Καλίν, με στόχο να διερευνηθούν στρατηγικές για μία πιο εποικοδομητική στάση της Τουρκίας.
Όποιος οξύνει, δεν έχει το δίκιο με το μέρος του
Ο Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε στη χθεσινή τηλεοπτική του συνέντευξη (Σκάϊ) ότι «είδα τις δηλώσεις Ερντογάν. Όποιος οξύνει δεν έχει το δίκιο με το μέρος του. Εμείς μένουμε στις θέσεις μας. Υπάρχει πλαίσιο για την Κύπρο, διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία. Έχω ξαναδεί εξάρσεις του Ερντογάν. Εύχομαι η σημερινή έξαρση, να ήταν έξαρση της στιγμής. Έχουμε την Ευρώπη με το μέρος μας. Δεν υπάρχει καμία συζήτηση για αποστρατικοποίηση και γκρίζες ζώνες. Έχουμε περάσει πολλές εντάσεις με την Τουρκία».
Παράλληλα, εξέφρασε την άποψη πως αυτή τη στιγμή οι συνθήκες δεν είναι ακόμα ώριμες για συνάντηση με τον τούρκο πρόεδρο, ενώ έκανε λόγο για στιγμές μεγάλης έντασης, χωρίς ωστόσο να φτάσουμε ένα βήμα πριν το θερμό επεισόδιο.
Δεν υπάρχει ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης ή γκρίζων ζωνών
Όπως είπε, «περιμένουμε τους συνομιλητές μας να έρθουν στην Αθήνα. Έχουμε προτείνει ημερομηνίες και περιμένουμε την απάντησή τους», επαναλαμβάνοντας για ακόμη μια φορά πως υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών.
«Δεν υπάρχει ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης νησιών ή γκρίζων ζωνών, είναι ένα θέμα που δεν συζητάμε» επεσήμανε. «Αποτελεί επιτυχία και για την Ελλάδα και μία ένδειξη ωριμότητας της ελληνικής κοινής γνώμης το γεγονός ότι λέμε ξεκάθαρα ότι αν διαφωνούμε για το θέμα αυτό να πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο.
Όταν πάει κανείς σε ένα Διεθνές Δικαστήριο ξέρει ότι μπορεί να μην πετύχει το μέγιστο των διεκδικήσεών του. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Όμως, το λέμε και το εννοούμε γιατί πιστεύουμε ότι έχουμε το δίκιο με το μέρος μας. Και αποδείξαμε ότι μπορούμε τέτοιες συμφωνίες να τις κάνουμε, όπως κάναμε με την Αίγυπτο, όπως κάναμε με την Ιταλία. Με την Αίγυπτο ήταν πολύ πιο δύσκολη, πιο σύνθετη».
Η Τουρκία απομονώθηκε
Μάλιστα, δήλωσε ικανοποιημένος από τη μέχρι τώρα πολιτική που ακολουθήθηκε. «Η Τουρκία βρέθηκε απομονωμένη με την τακτική της, η πολιτική απειλής των κυρώσεων είχε αποτέλεσμα» υπογράμμισε.
Όπως είπε, σήμερα δεν υπάρχει ένταση σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Τουρκία έκατσε στο τραπέζι των συζητήσεων.
Ερωτηθείς αν Αθήνα και Άγκυρα έφτασαν ένα βήμα πριν το θερμό επεισόδιο, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως «υπήρξαν στιγμές μεγάλης έντασης, ανησυχίας, απόλυτης επαγρύπνησης».
Ωστόσο, όπως είπε, «δεν φτάσαμε ένα βήμα πριν το επεισόδιο, γιατί όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές έκαναν ένα βήμα πίσω όταν έπρεπε».
