Αμερικανοί αξιωματούχοι και η κυβέρνηση του Κατάρ αποφάσισαν να παγώσουν την πρόσβαση του Ιράν στον λογαριασμό 6 δισ. δολαρίων μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.
Τα χρήματα αυτά μεταφέρθηκαν πρόσφατα στο Ιράν ως μέρος μιας συμφωνίας μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης που οδήγησε στην απελευθέρωση πέντε φυλακισμένων Αμερικανών από το Ιράν τον περασμένο μήνα.
Στη σχετική ανακοίνωση προχώρησε νωρίτερα την Πέμπτη ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Γουόλι Αντεγιέμο.
Η κίνηση έρχεται εν μέσω σκληρής κριτικής, κυρίως από τους Ρεπουμπλικάνους, ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έδωσε στο Ιράν πρόσβαση σε ένα τεράστιο ποσό που απελευθέρωσε κεφάλαια για την Τεχεράνη για να παράσχει υποστήριξη στη Χαμάς πριν από την επίθεσή της στο Ισραήλ το Σαββατοκύριακο.
Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν είχαν δει πληροφορίες ότι το Ιράν έχει εμπλακεί άμεσα στην επίθεση και ότι ακόμα και ορισμένοι ανώτεροι Ιρανοί αξιωματούχοι αιφνιδιάστηκαν.
Ωστόσο, η Τεχεράνη υπήρξε ένας σημαντικός υποστηρικτής της Χαμάς για δεκαετίες, και οι αντίπαλοι της αποδέσμευσης των κεφαλαίων είπαν ότι η δυνατότητα ανταλλαγής των χρημάτων σήμαινε ότι οι περιορισμοί είχαν μικρή σημασία.
Δεν είναι σαφές εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν σκοπεύει να διακόψει οριστικά τα κονδύλια ή μπορεί να κάνει ένα ενδιάμεσο βήμα καθώς συγκεντρώνει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους πιθανούς δεσμούς του Ιράν με τη Χαμάς. Δεν είναι επίσης σαφές εάν η ενέργεια αντικατοπτρίζει οποιαδήποτε νέα ανάλυση της κυβέρνησης σχετικά με τον ρόλο του Ιράν στην επίθεση. Ανεξάρτητα από αυτό, είναι βέβαιο ότι θα εξοργίσει την ηγεσία του Ιράν μετά από μια επίπονη ανταλλαγή κρατουμένων που χρειάστηκε πολλούς μήνες για να κατασκευαστεί και εβδομάδες ακόμη για να ολοκληρωθεί.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Τελ Αβίβ την Πέμπτη, ο υπουργός Εξωτερικών Antony J. Blinken δεν επιβεβαίωσε ότι το Ιράν θα στερηθεί την πρόσβαση στον λογαριασμό. Ωστόσο, σημείωσε ότι «κανένα από τα κεφάλαια που έχουν πάει τώρα στο Κατάρ δεν έχει δαπανηθεί ή υπήρξε πρόσβαση με οποιονδήποτε τρόπο από το Ιράν».
Τι προέβλεπε η συμφωνία
Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας απελευθέρωσης των κρατουμένων τον περασμένο μήνα, τα χρήματα μεταφέρθηκαν από τράπεζες της Νότιας Κορέας, όπου συγκεντρώθηκαν καθώς η Σεούλ αγόραζε ιρανικό πετρέλαιο στο πλαίσιο συμφωνίας με την κυβέρνηση Τραμπ, η οποία έπνιξε το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών ενέργειας του Ιράν. Αλλά το Ιράν παραπονέθηκε ότι αυτές οι τράπεζες, φοβούμενοι ότι θα παγιδευτούν στις αμερικανικές κυρώσεις, κατέστησαν αδύνατη την πρόσβαση στα χρήματα.
Σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση από το Ιράν των Αμερικανών που κρατούνταν για έως και οκτώ χρόνια, τα χρήματα μεταφέρθηκαν σε τράπεζες στο Κατάρ για να επιτραπεί στο Ιράν να αξιοποιήσει τα κεφάλαια.
Η απόφαση για διακοπή των κονδυλίων φαίνεται να είναι μια ανατροπή από την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία μέχρι πρόσφατα επέμενε ότι τα χρήματα δεν είχαν σχέση με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.
Όταν ρωτήθηκε την Κυριακή (8/10) σχετικά με τις επιθέσεις των Ρεπουμπλικανών ότι η παροχή πρόσβασης στο Ιράν στα χρήματα θα μπορούσε να αυξήσει την υποστήριξη προς τη Χαμάς, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ απέρριψε την κατηγορία.
«Όταν δαπανώνται χρήματα από αυτόν τον λογαριασμό, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για ιατρικές προμήθειες, για τρόφιμα, για φάρμακα», είπε ο κ. Blinken στην εκπομπή «Meet the Press» του NBC. «Και όσοι λένε το αντίθετο είτε παραπληροφορούνται είτε παραπληροφορούν, και είναι λάθος, είτε έτσι είτε αλλιώς», ανέφερε.
Το Ιράν αρνείται κάθε εμπλοκή αλλά τους… φιλάει τα χέρια
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ υποστήριξε την Τρίτη (10/10) πως «το σιωνιστικό καθεστώς» υπέστη μια ανεπανόρθωτη ήττα σε στρατιωτικό επίπεδο και σε επίπεδο υπηρεσιών πληροφοριών με την επίθεση μαχητών της Χαμάς στο Ισραήλ το σαββατοκύριακο.
Ο Χαμενεΐ διέψευσε πως η χώρα του βρισκόταν πίσω από την επίθεση της Χαμάς, επαναλαμβάνοντας παράλληλα την υποστήριξη του Ιράν «προς την Παλαιστίνη».
«Οι υποστηρικτές του σιωνιστικού καθεστώτος και άλλα πρόσωπα κυκλοφόρησαν τις δύο-τρεις τελευταίες ημέρες φήμες, μεταξύ των οποίων και ότι το ισλαμικό Ιράν βρίσκεται πίσω απ’ αυτή την ενέργεια. Είναι ψευδείς», τόνισε ο Χαμενεΐ σε ομιλία που εκφώνησε σε στρατιωτική ακαδημία.
Στην πρώτη τηλεοπτική ομιλία του μετά την επίθεση, ο αγιατολάχ δήλωσε: «Φιλάμε τα χέρια αυτών που σχεδίασαν την επίθεση στο σιωνιστικό καθεστώς».
Ayatollah Khamenei
This disaster was brought on by the actions of the Zionists themselves. When the cruelty and crime has passed the limit, when the rapacity has reached its peak, one should wait for the storm. pic.twitter.com/9B6gJRIU4P
— 🇵🇸𝐀𝐢𝐣𝐚𝐳 𝐇𝐮𝐬𝐬𝐚𝐢𝐧🇵🇸 (@Gaxi313) October 10, 2023
- Με πληροφορίες από New York Times
