Λίγα εικοσιτετράωρα προτού συμπληρώσει δύο χρόνια στο Μέγαρο Μαξίμου, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής, ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να ξανακλείσει η χώρα για να προστατευτούν λίγοι ανεμβολίαστοι.
Ο πρωθυπουργός μιλάει για τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετώπισε στο πρώτο ήμισυ της θητείας του, εξηγεί το σχέδιο για την επίτευξη ανοσίας και προαναγγέλλει ριζική αναδιάρθρωση του υγειονομικού χάρτη, με αναθεώρηση του ρόλου των περιφερειακών νοσοκομείων.
«Δεν ήμουν ποτέ νεοφιλελεύθερος», λέει και αναλύει γιατί θεωρεί πως οι παραδοσιακές διαχωριστικές γραμμές έχουν μετατοπιστεί.
Ο κ. Μητσοτάκης αναγνωρίζει τον κίνδυνο εφησυχασμού εξαιτίας του προβαδίσματος που δίνουν στο κόμμα του οι δημοσκοπήσεις και επισημαίνει ότι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θα ήθελε η κυβέρνησή του να διατηρήσει την «αίσθηση του κατεπείγοντος» και μετά την πανδημία.
Οι τζαμπατζήδες πέθαναν
Σε ό,τι αφορά το κρίσιμο στοίχημα των εμβολιασμών, ο κ. Μητσοτάκης σημειώνει ότι “τώρα καλούμαστε να απευθυνθούμε σε αυτούς, οι οποίοι ενδεχομένως να είναι πιο καχύποπτοι, πιο σκεπτικοί για την ανάγκη του εμβολιασμού. Και αυτοί δεν είναι ένα ομοιογενές σύνολο. Υπάρχουν αυτοί, τους οποίους θα έλεγα ότι είναι φιλοσοφικά αρνητές στον εμβόλιο.
Πάρα πολύ δύσκολο να πεισθούν στην πράξη για την ανάγκη του εμβολιασμού. Υπάρχει μια μεγάλη κατηγορία, όμως, ανθρώπων οι οποίοι μπορεί να είναι ακόμα καχύποπτοι, ή κάποιοι, οι οποίοι, κατά την άποψή μου, η συμπεριφορά τους είναι εξαιρετικά κατακριτέα, που είναι αυτοί που σου λένε «δεν βαριέσαι, ξέρω ότι δουλεύει, να το κάνουν οι άλλοι, να ξεπεραστεί η πανδημία, έτσι ώστε να μη χρειαστεί να το κάνω εγώ.
Αυτοί που θα τους αποκαλούσαμε στα αγγλικά οι «free riders». Αυτοί οι οποίοι περιμένουν από τους άλλους να κάνουν τη δουλειά που πρέπει να κάνουν. Οι τζαμπατζήδες. Το τζάμπα πέθανε όμως”.
“Δεν μπορώ να πιάσω κανέναν από τον λαιμό”
Στην ερώτηση πώς μπορεί η πολιτεία να παρακινήσει τη συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών, ο πρωθυπουργός απαντά : “Νομίζω με δύο τρόπους:
Πρώτον, πρέπει να επιμένουμε ειδικά στις μεγαλύτερες ηλικίες, στα σκληρά επιστημονικά δεδομένα και στα στατιστικά στοιχεία, τα οποία έχουμε πια στη διάθεσή μας, σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων.
- Ανέτρεξα και βρήκα τα στοιχεία για τους τρεις μήνες -Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο- για την ηλικιακή κατηγορία 60 με 80. Και πράγματι είναι εξαιρετικά εντυπωσιακά. Εχασαν τη ζωή τους 2.245 συμπολίτες μας σ’ αυτήν την ηλικιακή κατηγορία αυτούς τους τρεις μήνες. Από αυτούς, εμβολιασμένοι ήταν μόλις 22. Οι 2.223 ήταν ανεμβολίαστοι.
Ηταν δηλαδή συμπολίτες μας, οι οποίοι θα μπορούσαν να είχαν εμβολιαστεί, ή είχαν τη δυνατότητα αυτή πια και δεν το έπραξαν.
Αλλά, να πω και κάτι, δεν μπορώ να πιάσω κανέναν από τον λαιμό. Δεν μπορώ να καταστήσω τον εμβολιασμό υποχρεωτικό. Η χώρα δεν θα ξανακλείσει για να προστατευθούν λίγοι ανεμβολίαστοι και να πληρώσει το μάρμαρο η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού πληθυσμού που είναι εμβολιασμένη. Θεωρώ ότι ο εμβολιασμένος απολαμβάνει δικαιώματα, τα οποία απορρέουν…”
Η αυτοκριτική
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο πρωθυπουργός παραδέχεται ότι αν γυρνούσε τον χρόνο πίσω θα στεκόταν στον τρόπο με τον οποίον αντιμετώπισε η κυβέρνηση το δεύτερο κύμα της πανδημίας. “Έπρεπε να είχαμε επιβάλει περιοριστικά μέτρα στη Βόρεια Ελλάδα νωρίτερα από ό,τι το κάναμε”, λέει ο κ. Μητσοτάκης με αυτοκριτική διάθεση.
Προσθέτει, πάντως, ότι μαθαίνουμε από τα λάθη μας και γι αυτό, στο τρίτο κύμα “κινηθήκαμε πάλι πολύ γρήγορα”.
“Δεν υπήρξα ποτέ νεοφιλελεύθερος”
Σε παρατήρηση της “Κ” ότι στην οικονομία αναθεωρείται το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της δεκαετίας του ΄80, ο πρωθυπουργός απαντά ότι δεν υπήρξε ποτέ νεοφιλελεύθερος και η μεγάλη του έννοια αυτή τη στιγμή είναι η ανάπτυξη, η οποία θα έρθει, να μην διευρύνει αλλά να μικρύνει τις ανισότητες που υπάρχουν.
“Η ανάπτυξη που θα έρθει τα επόμενα χρόνια -και πιστεύω ότι θα είναι ισχυρή- δεν μπορεί να είναι ίδια με την ανάπτυξη πριν από την κρίση.
- Πρώτον, διότι η ανάπτυξη πριν από την κρίση ήταν στρεβλή. Στην ουσία ήταν ανάπτυξη με δανεικά.
- Και, δεύτερον, διότι και η πανδημία, αλλά και η κλιματική αλλαγή αναδεικνύουν ως απόλυτη πολιτική προτεραιότητα την προστασία και τις ευκαιρίες στους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Εκεί κατατείνουν και οι πολιτικές μας.
Ριζικές αλλαγές στον υγειονομικό χάρτη της χώρας
Ο πρωθυπουργός σημειώνει ότι υγεία δεν είναι μόνο τα νοσοκομεία μας. “Η υγεία ξεκινάει από την πρόληψη. Επιμένω”.
“Η πολιτική μας για το κάπνισμα θα έχει αποτέλεσμα σε πέντε – δέκα χρόνια. Δεν μπορούμε να αφήσουμε την Ελλάδα να πρωταγωνιστεί στην παιδική παχυσαρκία. Δεν μπορεί η πολιτική μας για την υγεία να είναι μόνο προσλήψεις στα νοσοκομεία. Μα, πόσο ξεπερασμένο είναι αυτό; Φυσικά και προσλήψεις στα νοσοκομεία. Και το έχουμε κάνει. Αλλά δεν μπορεί η πολιτική μας για τη δημόσια υγεία να είναι αυτή.
Πρέπει να λύσουμε το γόρδιο δεσμό της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ώστε να μην πηγαίνει ο κόσμος στα νοσοκομεία. Και ναι, στα νοσοκομεία μας, θα το πω όπως το αισθάνομαι, η πανδημία έδειξε ότι πολύ συχνά έχουμε νοσοκομεία δύο ταχυτήτων.
Εχουμε περιφερειακά νοσοκομεία μερικές φορές περισσότερα από όσα θα πρέπει να έχουμε. Δεν γίνεται να έχουμε τρία νοσοκομεία μέσα σε ακτίνα 20-30 χιλιομέτρων, γιατί όλοι ήθελαν νοσοκομείο στην πόλη τους, και να περιμένουμε να έχουμε τρία καλά νοσοκομεία.
Δεν γίνεται αυτό. Δεν σημαίνει ότι θα κλείσει το νοσοκομείο. Μπορεί να μετατραπεί σε μια μονάδα χρονίως πασχόντων. Αλλά θα τον ξαναφτιάξουμε τον υγειονομικό χάρτη.
Με το πού θα τελειώσει η πανδημία, θα ζητήσω από μια ανεξάρτητη επιτροπή ειδικών να μας κάνει μια συνολική και ειλικρινή αποτίμηση τι πήγε καλά και τι δεν πήγε”.
