Τη θέσπιση ενός ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και τους ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει σε συμπληρωματικό φόρο έως 15%, προβλέπει νομοσχέδιο που είχε προαναγγείλει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και κατέθεσε σημέρα στη Βουλή των Ελλήνων προς συζήτηση και ψήφιση.
Το νομοσχέδιο ενσωματώνει στο εθνικό Δίκαιο την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2523/ΕΕ (Pillar II) και περιλαμβάνει, επίσης, διατάξεις που δίνουν τη δυνατότητα στον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές καθώς και διατάξεις για φορολογικά και τελωνειακά ζητήματα και για το καθεστώς λειτουργίας της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου.
Με την ενσωμάτωση της Οδηγίας, που εφαρμόζεται υποχρεωτικά από την 1η Ιανουαρίου 2024 από τα κράτη-μέλη, η Ελλάδα εναρμονίζεται με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και τη σχετική πρωτοβουλία του ΟΟΣΑ που έχει υιοθετηθεί μέχρις στιγμής από 132 χώρες. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της φοροαποφυγής και του “ανταγωνισμού προς τα κάτω”, δηλαδή της εκμετάλλευσης, ιδιαίτερα από πολυεθνικές επιχειρήσεις, της διαφορετικής φορολόγησης από κράτος σε κράτος, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουν τη φορολογική τους επιβάρυνση μέσω “φορολογικής μηχανικής” που δεν είναι απαραίτητα παράνομη, είναι όμως ανήθικη και άδικη. Πλέον, όμως, η φορολογική ποικιλία δεν θα προσφέρει ιδίου μεγέθους φορολογικά πλεονεκτήματα.
Οι αλλαγές που φέρνει το νομοσχέδιο
Με το νέο σύστημα εφαρμόζεται ένα παγκόσμιο ελάχιστο επίπεδο φορολογίας με πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% για πολυεθνικούς ομίλους επιχειρήσεων και ημεδαπούς ομίλους μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 750 εκατ. Ευρώ για τουλάχιστον 2 από τα 4 τελευταία έτη πριν το 2024. Το σύστημα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον συμπληρωματικό φόρο έως 15% επί των κερδών, εφόσον οι επιχειρήσεις αυτές κατέβαλαν σε φόρους ποσοστό μικρότερο αυτού.
Επισημαίνεται, ότι με στοιχεία του 2022, στην Ελλάδα υπάρχουν 19 Ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι και 900-950 θυγατρικές ξένων ομίλων που εντάσσονται στις παραπάνω κατηγορίες. Εκτιμάται ότι, τα επιπλέον φορολογικά έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα ανέρχονται σε έως 80 εκατ. Ευρώ. Είναι σημαντικό να τονιστεί πως ο φορολογικός συντελεστής για τις εταιρείες στην Ελλάδα παραμένει 22% και θα συνεχίσει να επηρεάζεται από μια σειρά άλλων παραμέτρων (φορολογικά κίνητρα, μεταφορές ζημιών κτλ.), που οδηγούν στην αυξομείωσή του.
Συμπληρωματικές διατάξεις
Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται διάταξη ώστε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών να μπορεί, πλέον, με απόφασή του να αναστέλλει για έως 12 μήνες την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο πολιτών που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Επιπρόσθετα, έχουν ενταχθεί ορισμένες συμπληρωματικές διατάξεις για τη βελτιστοποίηση των τελωνειακών και φορολογικών ελέγχων, όπως η δυνατότητα χρήσης ψηφιοποιημένης ιδιόχειρης υπογραφής κατά τη διενέργεια των ελέγχων, η διαχείριση (φύλαξη, εκποίηση, μεταποίηση ή διάθεση) κατασχεθέντων προϊόντων από τις τελωνειακές αρχές, καθώς και η ανάπτυξη διαλειτουργικοτήτων για την υποχρεωτική ηλεκτρονική έκδοση και αποστολή διοικητικών εγγράφων της ΑΑΔΕ.
Τέλος, συμπεριλαμβάνεται διάταξη που προβλέπει την εναρμόνιση του καθεστώτος λειτουργίας και προσλήψεων που διέπει την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤ.Α.Δ.) με εκείνο που διέπει και τις υπόλοιπες άμεσες θυγατρικές της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (Ε.Ε.ΣΥ.Π.).
