Για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη ήταν μια τεράστια απογοήτευση: Ο Ρ.Τ.Ερντογάν υπογράφει την κατεδάφιση της Αγιά Σοφιάς ως μουσείου για να τη μετατρέψει σε τζαμί. Λίγες μέρες μετά την τηλεφωνική τους επικοινωνία που δημιούργησε προσδοκίες για αποκλιμάκωση της έντασης που προκαλεί η Αγκυρα στις διμερείς σχέσεις, ο Τούρκος πρόεδρος ρίχνει μια ζαριά με την οποία προσβάλλει ταυτόχρονα την κεμαλική παρακαταθήκη, τον ορθόδοξο ελληνισμό, το δυτικό πολιτισμό.
Προκειμένου να δώσει χώρο στο πολιτικό ισλάμ, απεμπολεί ακόμη και τα κέρδη που έδινε το μουσείο στην χειμαζόμενη τουρκική οικονομία. Την Κωνσταντινούπολη που έχασε από τον Ιμάμογλου την παίρνει πίσω, συμβολικά, με τη μουσουλμανική άλωση της Αγιά Σοφιάς.
Καταδικαστικές δηλώσεις αθροίστηκαν μέσα σε λίγες ώρες και προέρχονται από όλους τους θεσμούς: ΕΕ, ΟΥΝΕΣΚΟ, Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Παρά το σοκ που προκλήθηκε σε ολόκληρο τον πλανήτη, οι αντιδράσεις είναι μόνο ρητορικές. Τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες θα συζητηθούν οι ευρωτουρκικές σχέσεις που θα απασχολήσουν και την επόμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 17-18 Ιουλίου. Ομως δεν φαίνεται πως θα προκύψει κάτι ουσιαστικό. Κανείς δεν εμποδίζει τον Ρ.Τ.Ερντογάν που αποδεικνύει ότι:
-Υλοποιεί ακόμη και τα πιο ακραία σχέδιά του.
-Η σχέση του με τη Δύση είναι βασικά οικονομική.
-Η επιθυμία του για πολιτική κυριαρχία στο εσωτερικό υπερισχύει κάθε εθνικής αναγκαιότητας.
Πέρα από το βαθύ τραύμα στο ελληνικό ασυνείδητο, δημιουργούνται εύλογες ανησυχίες για το παρακάτω:
- Μπορεί να υπάρξει διάλογος και συνεννόηση με έναν συνομιλητή τόσο αυταρχικό και αλλοπρόσαλλο;
- Τι θα συμβεί αν ο Ερντογάν υλοποιήσει και άλλα ακραία σχέδιά του στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο;
- Ποιες είναι οι πραγματικές συμμαχίες της χώρας μας σε περίπτωση θερμού επεισοδίου;
- Ποιον θα πάρει τηλέφωνο ο πρωθυπουργός;
Η ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ
«Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την απόφαση της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί. Η απόφαση αυτή -και μάλιστα 85 χρόνια από την ανακήρυξή της ως μουσείου- προσβάλλει τον οικουμενικό χαρακτήρα της».
»Πρόκειται για επιλογή που προσβάλλει επίσης όλους όσοι αναγνωρίζουν το μνημείο ως κτήμα του παγκόσμιου πολιτισμού. Και, βεβαίως, επηρεάζει όχι μόνο τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα».
»Αλλά και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Unesco και την παγκόσμια κοινότητα συνολικά. Είναι θλιβερό ότι η τουρκική ηγεσία, που εργάστηκε το 2005 για τη Συμμαχία των Πολιτισμών, επιλέγει σήμερα να κινηθεί στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση».
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΓΓΕΛΜΑ ΤΟΥ ΤΟΥΡΚΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ
«Ακυρώνουμε την πληρωμένη είσοδο, καθώς η Αγιά Σοφιά εγκαταλείπει το μουσειακό καθεστώς. Η κοινή παγκόσμια κληρονομία της Αγιάς Σοφιάς, θα συνεχίσει να αγκαλιάζει όλο τον κόσμο με το νέο της καθεστώς, με τρόπο ειλικρινή και αυθεντικό. Οι πόρτες της Αγιάς Σοφιάς θα είναι ανοιχτές σε όλους, ντόπιους και ξένους, Μουσουλμάνους και μη Μουσουλμάνους. Σχεδιάζουμε να ολοκληρώσουμε σύντομα τις προετοιμασίες και να την ανοίξουμε για προσευχή την Παρασκευή 24 Ιουλίου».
