Ηχηρό ( και πρωτοφανές ) “χαστούκι” στον Ερντογάν από τη Γερμανία. Ωρες μετά τις νέες προκλητικές δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ για αποστρατικοποίηση 16 ελληνικών νησιών, η νομική υπηρεσία της Γερμανικής Βουλής, σε μία εξαντλητική και εμπειριστατωμένη έκθεση εκφράζει σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης μπορεί να τεθεί σε ισχύ, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι το ίδιο μνημόνιο παραβιάζει το αναγνωρισμένο εθιμικό δίκαιο των ελληνικών νησιών με το να «αρνείται» την ελληνική ΑΟΖ νοτιοανατολικά της Κρήτης και να δημιουργεί (αντιποιείται) μια δική της ΑΟΖ μέχρι τις ακτές της Κρήτης και της Ρόδου.
Σύμφωνα με την Deutsche Welle, η νομική προσέγγιση του μνημονίου κατανόησης ανάμεσα στην Τουρκία και τη Λιβύη σχετικά με τη δικαιοδοσία των θαλασσίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο από την Επιστημονική Υπηρεσία της γερμανικής ομοσπονδιακής βουλής είναι εξαντλητική και καταγράφεται σε 18 σελίδες.
Σε αυτές περιγράφεται με μεγάλη λεπτομέρεια η προβληματική υπό το πρίσμα και των διεκδικήσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ, και από την άλλη των νομικών θέσεων της ελληνικής πλευράς.
Γίνεται συστηματική καταγραφή και παρουσίαση όλων των επιστολών που οι δύο χώρες απέστειλαν στα ΗΕ μετά την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης στις 27 Νοεμβρίου του 2019 ανάμεσα στον Τούρκο πρόεδρο και τον πρωθυπουργό Σαράτζ, η οποία έγινε «χωρίς τη σύμφωνη γνώμη με άλλες μεσογειακές χώρες» και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μνημόνιο παραβιάζει το εθιμικό Δίκαιο Θαλάσσης και κατά συνέπεια είναι παράνομο και λειτουργεί σε βάρος τρίτων.
Σύμφωνα με τα βασικά σημεία, στα οποία καταλήγει η επιστημονική υπηρεσία της γερμανικής βουλής, λόγω της απόρριψης του μνημονίου από το λιβυκό κοινοβούλιο στις 4 Ιανουαρίου του 2020, εγείρονται αμφιβολίες για το κατά πόσο το μνημόνιο μπορεί να τεθεί σε ισχύ σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Από την άλλη πλευρά Ελλάδα και Τουρκία υπό το πρίσμα της διένεξης στο Αιγαίο, υποστηρίζουν διαφορετικές νομικές θέσεις σε ότι αφορά την αναγνώριση, την διεκδίκηση δικαιωμάτων και την οριοθέτηση των θαλασσίων περιοχών, ειδικότερα της ΑΟΖ.
Στο άρθρο 121 παράγραφος 2 της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο Θαλάσσης εμφαίνεται σαφώς ότι οι νήσοι ανεξάρτητα του μεγέθους τους διαθέτουν υφαλοκρηπίδα. Συνεπώς οι θαλάσσιες περιοχές των νήσων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την οριοθέτηση των ΑΟΖ.
Εκτός αυτού η Τουρκία δεν μπορεί να προβάλλει ως νομικά δεσμευτικό τον ισχυρισμό, ότι οι προβλέψεις της Σύμβασης για το Δίκαιο Θαλάσσης, σύμφωνα με το οποίο ακόμη και οι νήσοι διαθέτουν ΑΟΖ, δεν τη δεσμεύουν, αφού η χώρα δεν έχει επικυρώσει τη σύμβαση, επειδή (ακόμη και τρίτα κράτη που δεν έχουν προσχωρήσει και επικυρώσει τη σύμβαση) δεσμεύονται μέσω του εθιμικού δικαίου.
Την ίδια ώρα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν πρότεινε τη διοργάνωση Συνόδου Κορυφής μεταξύ της Ρωσίας, της Κίνας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Γαλλίας και της Βρετανίας εντός του 2020 για να συζητηθούν η σύγκρουση στη Λιβύη και άλλα παγκόσμια προβλήματα.
Ο Πούτιν, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στο Ισραήλ, τόνισε ότι η Μόσχα είναι έτοιμη για μια «σοβαρή συζήτηση» με τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, προσθέτοντας ότι υπάρχουν πολλά θέματα για συζήτηση και ότι η σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να λάβει χώρα οπουδήποτε στον κόσμο.
Η κίνηση αυτή είναι προφανές ότι συντείνει στην περαιτέρω διπλωματική απομόνωση του Ερντογάν, ο οποίος επιδιώκει για τον εαυτό του ρόλο ρυθμιστή των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, μέσω του μνημονίου συνεργασίας που έχει υπογράψει με την κυβέρνηση της Τρίπολης.
Ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε την υποστήριξή του στην πρόταση του Ρώσου Προέδρου για σύνοδο των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
«Σήμερα, πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ φέρουν ιστορική ευθύνη. Αγαπητέ Βλαντιμιρ, υποστηρίζω την πρότασή σας να συγκεντρωθούμε όλοι μαζί», δήλωσε ο Μακρόν και πρόσθεσε: «Θα ήθελα να το επιτύχουμε αυτό, καθώς είμαστε οι εγγυητές της παγκόσμιας ειρήνης».
Να θέσει η Μέρκελ το θέμα του μνημονίου στον Ερντογάν
Ταυτόχρονα με τη δημοσιοποίηση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της γερμανικής ομοσπονδιακής βουλής με την οποία χαρακτηρίζει παράνομο το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης η βουλευτής του κόμματος «Η Αριστερά», τουρκικής καταγωγής Σεβίμ Ντάγκντελεν, η οποία και ζήτησε από την επιστημονική υπηρεσία τη γνωμάτευση πήγαινε ένα βήμα παρακάτω.
Η Σεβίμ Ντάγκντελεν κάλεσε την καγκελάριο Μέρκελ να θέσει θέμα μνημονίου κατά την επικείμενη συνάντησή της με τον πρόεδρο Ερντογάν.
«Όποιος, όπως ο τούρκος πρόεδρος, παραβιάζει το διεθνές δίκαιο στη περιοχή και με επιθετική εξωτερική πολιτική στηρίζει την ισλαμιστική τρομοκρατία στην περιοχή, δεν μπορεί να είναι εταίρος» τόνισε η κυρία Ντάγκντελεν.
Σε ότι αφορά τη γνωμάτευση της επιστημονικής υπηρεσίας, η βουλευτής υποστηρίζει ότι αποτελεί ένα ακόμα στοιχείο για το ότι η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει άμεσα τις πωλήσεις όπλων και τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας στην Τουρκία.
Διαβάστε όλα τα κρίσιμα σημεία του κειμένου των συμπερασμάτων της νομικής υπηρεσίας της γερμανικής βουλής για το “παράνομο μνημόνιο Τουρκίας-Λιβύης”
[more]
Μάλιστα σε ένα άλλο σημείο των συμπερασμάτων επισημαίνεται σαφώς ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο παραβιάζει το αναγνωρισμένο εθιμικό δίκαιο των ελληνικών νησιών με το να «αρνείται» την ελληνική ΑΟΖ νοτιοανατολικά της Κρήτης και δημιουργεί (αντιποιείται) μια δική της ενιαία ΑΟΖ μέχρι τις ακτές της Κρήτης και της Ρόδου. Τέλος, στα συμπεράσματα αναφέρεται ότι η θαλάσσια οριοθέτηση των ΑΟΖ των νήσων είναι σε ορισμένες περιπτώσεις πολύπλοκη. Φαίνεται όμως η οριοθέτηση της ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο, έτσι όπως προβλέπεται από το διμερές μνημόνιο, δεν εναρμονίζεται με τις αρχές της ακριβοδίκαιης οριοθέτησης (equitable delimitation, υπό την έννοια του άρθρου 74 της Σύμβασης του Δικαίου Θαλάσσης.
Ενδιαφέρουσα και μια ακόμη πτυχή από την παρουσίαση των επιχειρημάτων είναι η θέση που εκφράζουν οι νομικοί της γερμανικής βουλής ότι τυχόν διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο μπορεί να γίνει μόνο «λαμβάνοντας υπόψη τις θαλάσσιες περιοχές των ελληνικών νησιών και με τη σύμφωνη γνώμη της Ελλάδας, της Κύπρου και ενδεχομένως άλλων μεσογειακών χωρών.”
Η βουλευτής του κόμματος «Η Αριστερά», τουρκικής καταγωγής Σεβίμ Ντάγκντελεν, η οποία και ζήτησε από την επιστημονική υπηρεσία τη γνωμάτευση, κάλεσε την καγκελάριο Μέρκελ να θέσει θέμα μνημονίου στην συνάντησή με τον πρόεδρο Ερντογάν: «Όποιος, όπως ο Τούρκος πρόεδρος, παραβιάζει το διεθνές δίκαιο στη περιοχή και με επιθετική εξωτερική πολιτική στηρίζει την ισλαμιστική τρομοκρατία στην περιοχή, δεν μπορεί να είναι εταίρος» τόνισε η κυρία Ντάγκντελεν. Σε ότι αφορά τη γνωμάτευση της επιστημονικής υπηρεσίας, η βουλευτής υποστηρίζει ότι αποτελεί ένα ακόμα στοιχείο για το ότι η γερμανική κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει άμεσα τις πωλήσεις όπλων και τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας στην Τουρκία».
Πηγή: Deutsche Welle
[/more]
Περισσότερα νέα, ρεπορτάζ και αναλύσεις: ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ
