Με τη χώρα να εισέρχεται στην τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου, επανέρχεται στο προσκήνιο ο σχεδιασμός για τη φθινοπωρινή διαχείριση της λοίμωξης COVID-19.
Η επιδημιολογική εικόνα της χώρας μετά την έξαρση που καταγράφηκε τον Ιούλιο είναι πολύ καλή, επιτρέποντας ανάλογη πρόγνωση και για τον Σεπτέμβριο.
Σημαντικός ο μήνας για την εξέλιξη της πανδημίας
Ωστόσο, ο μήνας αυτός θα είναι σημαντικός για την εξέλιξη της πανδημίας, καθώς κατά τη διάρκειά του θα αποτυπωθούν η κινητικότητα του κοροναϊού στα σχολεία, αλλά και η δυναμική της υποπαραλλαγής ΒΑ.2.75, γνωστής ως «Κένταυρος», που βρίσκεται ήδη στο μικροσκόπιο των ειδικών.
Ο αγώνας δρόμου των φαρμακευτικών εταιρειών για την ανάπτυξη επικαιροποιημένων, βελτιωμένων εμβολίων που να στοχεύουν στις παραλλαγές του κορωνοϊού συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
Η ανάλυση της βρετανικής MHRA
Την περασμένη Δευτέρα η Ρυθμιστική Αρχή Φαρμάκων του Ηνωμένου Βασιλείου (MHRA) ενέκρινε το διδύναμο εμβόλιο της αμερικανικής φαρμακευτικής Μoderna, το οποίο παρέχει προστασία έναντι του αρχικού στελέχους του κοροναϊού καθώς και έναντι της μετάλλαξης Omicron.
Η εν λόγω Αρχή παρέθεσε επίσης μια πρώτη ανάλυση, σύμφωνα με την οποία το εμβόλιο δημιουργεί καλή ανοσοαπόκριση και έναντι των υποπαραλλαγών BA.4 και BA.5 της Omicron. Πλέον αναμένεται από τη βρετανική Κοινή Επιτροπή για τον Εμβολιασμό και την Ανοσοποίηση (JCVI) η σύσταση για τη χορήγηση του νέου εμβολίου στον πληθυσμό της χώρας – σημειωτέον, είναι η πρώτη χώρα που ενέκρινε επικαιροποιημένο εμβόλιο.
Τα νέα εμβόλια
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) αναμένεται να εγκρίνει τα εμβόλια που θα περιέχουν τη μετάλλαξη Omicron, ενώ έχει ξεκινήσει την κυλιόμενη αξιολόγηση του εμβολίου mRNA των φαρμακευτικών εταίρων Pfizer και BioNTech, που προστατεύει έναντι του αρχικού στελέχους του ιού αλλά και έναντι των BA.4 και ΒΑ.5 της Omicron. «Συνεπώς αναμένονται δύο τύποι επικαιροποιημένων εμβολίων κατά του κορωνοϊού, εφόσον λάβουν έγκριση κυκλοφορίας από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές.
Σε πρώτη φάση, περίπου τον Νοέμβριο, αναμένονται τα εμβόλια για το αρχικό στέλεχος του κορωνοϊού και τη μετάλλαξη Omicron και θα ακολουθήσουν στο τέλος του έτους ή στις αρχές του επόμενου τα ακόμα πιο επικαιροποιημένα εμβόλια για τις υποπαραλλαγές BA.4 και ΒΑ.5 της Omicron», εξηγεί ο καθηγητής. Με βάση το χρονοδιάγραμμα της διάθεσής τους, μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης θα προμηθευτεί τα εμβόλια και η Ελλάδα.
Υψηλή προστασία από τα εμβόλια
Οι επιστήμονες βεβαίως επαναλαμβάνουν σε όλους τους τόνους ότι τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν υψηλή προστασία έναντι της σοβαρής νόσησης και όσοι ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου πρέπει να λάβουν τη δεύτερη αναμνηστική δόση, χωρίς να την παραλείπουν, αναμένοντας τα επικαιροποιημένα εμβόλια.
Ωστόσο, από τον περασμένο Απρίλιο που άνοιξε η πρόσβαση στον εμβολιασμό για τα άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων, έχει εμβολιαστεί λιγότερο από το 20% αυτής της πληθυσμιακής ομάδας.
Τα σχολεία
Η επιστροφή περίπου 1,2 εκατομμυρίου μαθητών στις σχολικές αίθουσες στα μέσα Σεπτεμβρίου, καθώς και η κινητικότητα και αλληλεπίδραση των παιδιών μέσα στο οικογενειακό τους περιβάλλον θεωρείται βέβαιο ότι θα αφήσουν αποτύπωμα στους ευάλωτους λόγω νοσημάτων και στους ηλικιωμένους εάν δεν υψωθεί τείχος ασφαλείας γύρω τους.
«Η μολυσματικότητα και η μεταδοτικότητα του κοροναϊού πιθανότατα θα αυξηθούν από τον Οκτώβριο και λόγω της λειτουργίας των σχολείων και λόγω του συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους. Υπό τον όρο ότι δεν θα υπάρξει νέα μετάλλαξη και θα κινούμαστε στο γνώριμο πεδίο των υποπαραλλαγών της Οmicron, αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων.
Το στοίχημα φέτος
Το στοίχημα και φέτος θα είναι να μη μεταδίδεται ο κοροναϊός από τα παιδιά στους ηλικιωμένους της οικογένειας. Η θωράκιση των ηλικιωμένων με όλες τις δόσεις είναι η βασική γραμμή άμυνας.
Σημαντικό είναι επίσης η επαφή τους με τα παιδιά να γίνεται με προσοχή και με τήρηση των μέτρων προστασίας», σημειώνει ο κ. Τζανάκης και αναφέρει ενδεικτικά ότι μετά την επιστροφή από τις διακοπές καλό είναι να αποφεύγεται για τρεις ημέρες η επαφή των νεότερων με τα μεγαλύτερα σε ηλικία μέλη της οικογένειας, και όταν αυτή γίνεται να προηγείται αρνητικό τεστ.
«Οι ηλικιωμένοι και οι ευάλωτοι αμέσως μόλις μολυνθούν πρέπει να λαμβάνουν αντι-ιική θεραπεία. Να υπενθυμίσω και τη δυνατότητα που έχει δοθεί για την προφυλακτική αγωγή με μονοκλωνικά αντισώματα σε συγκεκριμένες ομάδες ευπαθών, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν μολυνθεί και νοσήσει. Τα εμβόλια και τα φάρμακα μας επιτρέπουν να αντιμετωπίζουμε πια διαφορετικά, πολύ πιο σθεναρά και αποτελεσματικά τον ϊό», λέει ο κ. Τζανάκης.
Το υγειονομικό πρωτόκολλο που θα ισχύσει στα σχολεία αναφορικά με τον κοροναϊό θα επηρεάσει την πορεία της πανδημίας. Η απόφαση για το πρωτόκολλο θα ληφθεί, όπως κάθε φορά, από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και θα συσχετιστεί με την επιδημιολογική εικόνα των επόμενων εβδομάδων.
O «Κένταυρος»
Ενώ η Ελλάδα, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, παρακολουθεί την αποκλιμάκωση της πανδημίας και αναμένει την ύφεση των κρουσμάτων κοροναϊού που προκαλούνται από την υποπαραλλαγή BA.5 της Omicron, οι ειδικοί βρίσκονται σε επιφυλακή παγκοσμίως για το τι θα ακολουθήσει. Η υποπαραλλαγή της Omicron, BA.2.75, ή «Κένταυρος» (Centaurus), αυξήθηκε γρήγορα στην Ινδία, έχει εντοπιστεί σε αρκετές χώρες και παραμένει ακόμη άγνωστος ο ρόλος της τους επόμενους μήνες.
Κάποιοι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ενώ άλλοι λένε ότι ίσως και να μην εξαπλωθεί ευρέως. Ομάδα καθηγητών της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ συνόψισε την περασμένη Τετάρτη τα διαθέσιμα δεδομένα όπως αυτά δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Nature».
Η υποπαραλλαγή BA.2.75 έχει ανιχνευτεί σε περισσότερες από 20 χώρες παγκοσμίως, αυξάνεται όμως γρήγορα, κυρίως στην Ινδία. Ερευνητές εκεί έχουν αναλύσει την αλληλουχία σε περισσότερα από 1.000 δείγματα από τον Μάιο.
Τα δεδομένα καταδεικνύουν ότι περίπου τα 2/3 των νέων κρουσμάτων στη χώρα προκαλούνται τώρα από την «Κένταυρος». Το ερώτημα για το οποίο αναζητούν απάντηση οι ειδικοί είναι αν η ΒΑ.2.75 θα έχει πλεονέκτημα μετάδοσης έναντι της ΒΑ.5 που κυριαρχεί εκτός Ινδίας και αν μπορεί να γίνει η επόμενη κυρίαρχη υποπαραλλαγή.
