Κρίση στη Μέση Ανατολή: Η «παγίδα» της Χαμάς, τα λάθη του Νετανιάχου και οι κίνδυνοι ευρύτερης αποσταθεροποίησης

Η οικονομία του Ισραήλ υπέστη τεράστια συρρίκνωση μετά τον πόλεμο ενάντια στη Χαμάς, καθώς οι εχθροπραξίες παρέλυσαν την επιχειρηματικότητα

Κοντεύει ένας μήνας από τότε που όλος ο πλανήτης παρακολουθούσε άφωνος τους μαχητές της Χαμάς να εισβάλλουν στο νότιο Ισραήλ, να σκοτώνουν κατοίκους, να καταστρέφουν περιουσίες, να πραγματοποιούν ωμότητες και να πιάνουν περισσότερους από 200 ομήρους.

Ουδείς αμφιβάλλει έστω και ελάχιστα ότι η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου ήταν εξαιρετικά καλά προετοιμασμένη, από τεχνικής άποψης. Αλλά η επιχείρηση των μαχητών είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς όλο και περισσότεροι αναλυτές ανά τον κόσμο αναρωτιούνται αν το το Ισραήλ έπεσε σε μια δαιδαλώδη παγίδα που έστησε η Χαμάς, η οποία το προκάλεσε να ισοπεδώσει την πόλη της Γάζας και να προκαλέσει χιλιάδες θανάτους αμάχων, πυροδοτώντας τελικά έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.

Το λάθος και ο στόχος

Η κυβέρνηση του Μπένιαμιν Νετανιάχου έκανε το λάθος να παραμελήσει τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει η Χαμάς στη Γάζα. Σύμφωνα, ωστόσο, με όλο και περισσσότερους αναλυτές, η ολομέτωπη στρατιωτική επίθεση στην πόλη της Γάζας ήταν το δεύτερο μεγάλο του λάθος. Θα μπορούσε ο ισραηλινός στρατός να επιτύχει μια στρατιωτική νίκη επί της Χαμάς στη Γάζα, σκοτώνοντας ή συλλαμβάνοντας όλους τους στρατιωτικούς διοικητές και μαχητές της; Αυτό φαίνεται πιθανό, με τα σημερινά δεδομένα.

Αλλά ακόμη και αν η Χαμάς εξαλειφθεί εντελώς από τη Γάζα, θα είναι αυτό η νίκη του Ισραήλ; Αυξανόμενες φωνές στη Δύση – και όχι μόνο – εκτιμούν ότι εκείνοι που σχεδίασαν την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου προέβλεψαν επίσης τη σκληρή ισραηλινή απάντηση, της οποίας το χτύπημα στην Τζαμπάλια είναι ένα παράδειγμα. Επίσης, σκόπευαν να πεθάνουν ως μάρτυρες. Αλλά ο πραγματικός στόχος τους είναι η φωτιά στη Γάζα να εξαπλωθεί σε όλο και περισσότερες περιοχές, προκαλώντας πολλαπλά προβλήματα και κινδύνους για τη Δύση.

Τα πρώτα σημάδια

Για παράδειγμα, η έξαρση του αντισημιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και οι φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Δύσης, αποτελούν σημάδια ότι η Χαμάς μπορεί να χάνει τη μάχη στη Γάζα, αλλά δεν έχει χάσει τον παγκόσμιο πόλεμο. Πλάνα από νεκρούς αμάχους ή η ανθρωπιστική καταστροφή κατά την οποία τα νοσοκομεία μένουν χωρίς φάρμακα και ηλεκτρικό ρεύμα, μπορούν να διχάσουν ακόμα περισσότερο τις δυτικές κοινωνίες και να αυξήσουν τις πιέσεις για παρέμβαση.

Αυτό που επισημαίνεται από πολλούς αναλυτές είναι ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ έχουν μακρά και εξαιρετική παράδοση στο να εξοντώνουν με επιτυχία τους εχθρούς της χώρας ακόμη και σε μακρινές χώρες, έναν προς έναν, όσο σκληρά κι αν προσπαθούσαν να κρυφτούν. Ωστόσο, στην περίπτωση της επίθεσης της Χαμάς, οι υπηρεσίες ασφάλειας της χώρας πιάστηκαν στον ύπνο και η αντίδραση του Νετανιάχου φάνηκε να ξεχνά τις ικανότητες των ισραηλινών πρακτόρων.

Η μάχη της προπαγάνδας

Την ίδια στιγμή, στην Ευρώπη η ΕΕ μοιάζει παγιδευμένη στην αρχική της τοποθέτηση, ότι «το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα». Προσθήκες περί κανόνων πολέμου και σεβασμού στο ανθρωπιστικό Διεθνές Δίκαιο ήρθαν στη συνέχεια και φάνηκαν καθυστερημένες και πιεσμένες και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το Ισραήλ να κινδυνεύει να βρεθεί κατηγορούμενο για εγκλήματα πολέμου και να χάνει τη μάχη της προπαγάνδας.

Ένας λόγος είναι ότι οι φρικαλεότητες της επίθεσης της Χαμάς επισκιάζονται σταδιακά από τις εικόνες ανείπωτου ανθρώπινου πόνου που προκύπτουν από τα ισραηλινά χτυπήματα στη Λωρίδα της Γάζας. Παράλληλα, το Ισραήλ έχει εμποδίσει δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο να κάνουν ρεπορτάζ στη Γάζα, ενώ προσκαλεί τον ξένο Τύπο να περιηγηθεί στα επακόλουθα των επιθέσεων της Χαμάς και να πάρει συνεντεύξεις από θλιμμένες ισραηλινές οικογένειες.

Το Al Jazeera και τα άλλα ΜΜΕ

Έτσι, η πρόσβαση των δημοσιογράφων είναι άνιση, με την κάλυψη να έχει αφεθεί σε μεγάλο βαθμό αποκλειστικά στο Al Jazeera, το οποίο έχει εδώ και καιρό παρουσία στη Γάζα. Το εν λόγω ενημέρωσης έχει έδρα στο Κατάρ είναι ένα καλό παράδειγμα του διφορούμενου -τουλάχιστον- ρόλου που διαδραματίζει η Ντόχα, η οποία φιλοξενεί πολλούς ηγέτες της Χαμάς και χρηματοδοτεί την οργάνωση όλα αυτά τα χρόνια, αλλά ταυτόχρονα παίζει και το ρόλο διαπραγματευτή για την απελευθέρωση των ομήρων.

Υπάρχει επίσης μια χούφτα Παλαιστίνιων δημοσιογράφων που κάνουν απευθείας ρεπορτάζ από τη Γάζα στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης (κυρίως στο Instagram), όπως η Plestia Alaqad ή ο Motaz Azaiza. Ωστόσο, ήδη 26 Παλαιστίνιοι δημοσιογράφοι έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση, σύμφωνα με την ένωση για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης που εδρεύει στις ΗΠΑ, την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων. Ένας δημοσιογράφος  του Reuters σκοτώθηκε επίσης στη Γάζα, ενώ δύο άλλοι δημοσιογράφοι του Reuters, δύο του Al Jazeera και δύο του AFP τραυματίστηκαν επίσης,

Ο ρόλος της Ευρώπης

Επιπλέον, ο πόλεμος στη Γάζα έχει βάλει στο περιθώριο τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος κινδυνεύει να αποδυναμώσει την αποφασιστικότητα της Δύσης να μην επιτρέψει μια ρωσική νίκη. Αν η Ευρώπη έχει υπνοβατήσει σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ακολούθησε τα βήματα των ΗΠΑ, οι οποίες προσπάθησαν να κρύψουν το παλαιστινιακό κάτω από το χαλί. Δεδομένου ότι ο ΟΗΕ είναι αδύναμος και η «νόμιμη» παλαιστινιακή ηγεσία απαξιωμένη, όλα αυτά κάνουν μια σειρά από αρνητικά σενάρια να μοιάζουν όλο και πιο πιθανά, ενώ .

Το μόνο θετικό σενάριο το οποίο μπορεί να υπάρξει αυτή την ώρα, έχει ως επίκεντρο τις Βρυξέλλες και προβλέπει ότι, παρά τις δυσκολίες, η ΕΕ θα ηγηθεί της προσπάθειας για την επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης δύο κρατών, που θα εγγυάται την ασφάλεια των Ισραηλινών και των Παλαιστινίων και, ταυτόχρονα, την ασφάλεια και την ειρήνη στην Ευρώπη. Δεδομένου ότι η ΕΕ κινδυνεύει άμεσα να γίνει στόχος τρομοκρατικών επιθέσεων, οφείλει να έχει, όπως λέει και ο Νασίμ Νίκολας Ταλέμπ, «skin in the game». Και να το κάνει γρήγορα και αποτελεσματικά.

Καμία δημοσίευση για προβολή