Η κυβέρνηση Τραμπ επέβαλε τις πολυαναμενόμενες κυρώσεις στην Τουρκία ως αντίποινα για την απόφασή της να αγοράσει το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα των S-400, «χτυπώντας» τον στρατιωτικό οργανισμό προμηθειών της χώρας και τέσσερις ανώτερους αξιωματούχους. Ωστόσο, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, οι κυρώσεις αυτές δεν ήταν όσο σκληρές θα μπορούσαν.
Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν την απαγόρευση όλων των αμερικανικών αδειών εξαγωγής και αδειών προς την Τουρκική Προεδρία Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB), τον κυβερνητικό οργανισμό που χειρίζεται τις στρατιωτικές αγορές και τις αμυντικές εξαγωγές της Τουρκίας, καθώς και το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και τους περιορισμούς μετακινήσεων για τον Ismail Demir, πρόεδρο της SSB, και άλλους αξιωματικούς της SSB, ενώ υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία έχει ήδη αποβληθεί από το πρόγραμμα των F-35 του ΝΑΤΟ ως αποτέλεσμα της εν λόγω αγοράς.
Πιέσεις στον Τραμπ
Ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν ήδη υποχρεωμένος να επιβάλει κυρώσεις σε όσους «εμπλέκονται εν γνώσει τους» σε συναλλαγές με τους ρωσικούς τομείς άμυνας και πληροφοριών, σύμφωνα με έναν νόμο που είναι γνωστός ως Νόμος για την Αντιμετώπιση των Κινδύνων ενάντια στις ΗΠΑ μέσω των Κυρώσεων. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ωστόσο, καθυστέρησε επανειλημμένα να αναλάβει δράση εναντίον της Τουρκίας παρά την πίεση του Κογκρέσου. Οι αμερικανοί νομοθέτες αύξησαν την πίεση στον κ. Τραμπ, συμπεριλαμβάνοντας μια ρήτρα στον φετινό Νόμο για την Εξουσιοδότηση της Άμυνας – ένα νομοσχέδιο για τις αμυντικές δαπάνες που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο την περασμένη εβδομάδα με μεγάλη πλειοψηφία.
«Στο ελαφρύτερο άκρο του φάσματος»
Ο φόβος για αυστηρές κυρώσεις που θα μπορούσαν να καταστρέψουν την τουρκική οικονομία έχει μπει εδώ και χρόνια στο μυαλό ξένων επενδυτών. Αφού έχασε σχεδόν το 25% της αξίας του φέτος, η τουρκική λίρα διαπραγματεύεται σταθερά έναντι του δολαρίου μετά την ανακοίνωση. Ο Ozgur Unluhisarcikli, επικεφαλής του γραφείου της Άγκυρας του German Marshall Fund, μία αμερικανική δεξαμενή σκέψης, δήλωσε ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε η Ουάσινγκτον ήταν «στο ελαφρύτερο άκρο του φάσματος» σε σύγκριση με τις πολύ σκληρότερες επιλογές που ήταν διαθέσιμες από τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Η τουρκική οικονομία υπέφερε από καιρό από την αβεβαιότητα σχετικά με τις αμερικανικές κυρώσεις, είπε, προσθέτοντας: «Τώρα τουλάχιστον υπάρχει σαφήνεια για το μέγεθός τους».
Κίνδυνος για την αμυντική βιομηχανία
Άτομο εξοικειωμένο με την απόφαση είπε ότι οι κυρώσεις επιβλήθηκαν για να αποφευχθεί η περαιτέρω βλάβη των δεσμών μεταξύ των ΗΠΑ και του Τουρκικού στρατού. Ωστόσο, η κίνηση θα μπορούσε να χτυπήσει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ και την αναπτυσσόμενη τουρκική αμυντική βιομηχανία, δεδομένου του ρόλου του SSB ως βασικού κόμβου για της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. «Τώρα αυτά τα τέσσερα άτομα και μία οντότητα είναι μολυσμένα», δήλωσε η Άρντα Μεβλουτόγλου, σύμβουλος άμυνας με έδρα την Άγκυρα. «Οι ευρωπαϊκές χώρες και εταιρείες μπορεί να διστάσουν να συνεργαστούν με αυτές τις οντότητες. Αυτά είναι κακά νέα».
Ανησυχία για την τακτική Ερντογάν
Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας καταδίκασε την απόφαση, την οποία χαρακτήρισε ως «σοβαρό λάθος» και κάλεσε τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν. Από την άλλη πλευρά, το Πεντάγωνο δήλωσε ότι «Η Τουρκία είναι ένας σημαντικός και πολύτιμος σύμμαχος του ΝΑΤΟ, αλλά αυτό το ζήτημα εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στην πρόοδο της διμερούς μας σχέσης». Παρόλο που τα μέτρα θεωρήθηκαν σχετικά ελαφριά, η απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλουν κυρώσεις σε ένα μέλος του ΝΑΤΟ υπογραμμίζει την έκταση της έντασης μεταξύ της Τουρκίας και των παραδοσιακών δυτικών συμμάχων της.
Η επιθυμία του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ακολουθήσει αυτό που βλέπει ως ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και η αυξανόμενη χρήση τακτικών σκληρής ισχύος για την επίτευξη των στόχων του, έχουν προκαλέσει ανησυχία όχι μόνο στους αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον αλλά και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Πληροφορίες: Financial Times
