Συνεχίζεται η μεγάλη πτώση διεθνώς στην τιμή του – άλλοτε πολύτιμου ορυκτού – λιθίου, η οποία οφείλεται κυρίως στην επιβράδυνση της ζήτησης ηλεκτρικών οχημάτων στην κολοσσιαία αγορά της Κίνας. Ως γνωστόν, το λίθιο αποτελεί βασικό συστατικό των σύγχρονων επαναφορτιζόμενων μπαταριών, περιλαμβανομένων αυτών που τοποθετούνται παγκοσμίως σε ηλεκτρικά οχήματα, σύμφωνα με την τρέχουσα τεχνολογία αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Η πτωτική τάση της τιμής του λιθίου τον πρώτο μήνα του νέου έτους ακολουθεί τη μεγαλύτερη από 80% υποχώρηση που κατέγραψε το 2023, για να περιοριστεί σε 13.200 δολάρια ΗΠΑ ανά τόνο, επίπεδο που αποτελεί το χαμηλότερο από το 2020. Στο πρώτο τρίμηνο 2023, η τιμή του λιθίου είχε ξεπεράσει τα 80.000 δολάρια ανά τόνο, όμως έκτοτε ακολούθησε τεράστια πτώση. Αυτή, αποδόθηκε στην υπερβολική προσφορά λιθίου στην παγκόσμια αγορά, η οποία “πλημμύρισε” από το απαραίτητο αυτό υλικό για την πράσινη μετάβαση.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η συνεχιζόμενη πτώση στην τιμή του λιθίου εξωθεί τις εταιρείες που το εξορύσσουν να αναζητούν τρόπους μείωσης του κόστους παραγωγής, αλλά ακόμα σημαντικότερα, οδηγεί σε αναβολή των φιλόδοξων σχεδίων τους για νέες επενδύσεις ενίσχυσης της παραγωγικής τους δυναμικότητας.
Το πρόβλημα έχει καταστεί ιδιαίτερα οξύ στην Αυστραλία, όπου παράγεται το 40% του λιθίου παγκοσμίως. Η παραγωγή μειώνεται λόγω της επιβραδυνόμενης ζήτησης για ηλεκτρικά αυτοκίνητα στην Κίνα – η μεγαλύτερη αντίστοιχη αγορά του πλανήτη – αφήνοντας βουνά από ημι-κατεργασμένα πετρώματα στην αλυσίδα παραγωγής λιθίου. Σύμφωνα με τον Γουίλιαμ Άνταμς, επικεφαλής έρευνας εμπορευματικών αγαθών της εταιρείας Fastmarkets, “διανύουμε μια περίοδο κατά την οποία υπερβολικά πολλά νέα έργα (παραγωγής λιθίου) έκαναν την εμφάνισή τους σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα… Μόλις ξεκινήσαμε να βλέπουμε τις εξορυκτικές εταιρείες να κάνουν βήματα προς τα πίσω”.
Όπως εκτιμά η Goldman Sachs για το 2024, εφέτος θα παραχθεί λίθιο που θα ξεπερνά κατά 17% ή κατά 200 χιλ. τόνους την παγκόσμια ζήτηση, εξέλιξη που θα απαιτήσει τεράστια περικοπή παραγωγής διεθνώς για να εξισορροπηθεί εκ νέου η αγορά.
Η κρίση στους μεγάλους παραγωγούς λιθίου είναι τόσο μεγάλη, που επηρεάζει ήδη την κερδοφορία τους σε κρίσιμο βαθμό. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Αυστραλιανής εταιρείας Pilbara Minerals – ιδιαίτερα μεγάλου παραγωγού λιθίου με κεφαλαιοποίηση 10 δισ. Δολάρια Αυστραλίας – η οποία προ ημερών προειδοποίησε, ότι δεν σχεδιάζει να καταβάλει μέρισμα για το πρώτο εξάμηνο 2024, μετά την απογοητευτική πτώση κατά 46% του κύκλου εργασιών της στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, η οποία οφείλεται στην υψηλή μεταβλητότητα της τιμής του λιθίου.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η εταιρεία ορυχείων λιθίου Liontown Resources ανακοίνωσε πως έχασε ένα δάνειο 760 εκατ. Δολαρίων Αυστραλίας που προοριζόταν για την εκκίνηση της παραγωγής λιθίου στο έργο Kathleen Valley, λόγω της υπέρμετρης υποχώρησης της τιμής του ορυκτού. Το πακέτο τραπεζικών χορηγήσεων που θα λάμβανε, βασιζόταν σε προϋπόθεση διατήρησης των τιμών του λιθίου σε πολύ υψηλότερο του τρέχοντος, επίπεδο.
Η επιβράδυνση της ζήτησης ηλεκτρικών οχημάτων στην αχανή αγορά της Κίνας έχει ήδη οδηγήσει τους κατσκευαστές αυτών σε έναν ανηλεή πόλεμο τιμών μέχρις εσχάτων, με τεράστιες προσφερόμενες εκπτώσεις. Η ζήτηση πλήρως εξηλεκτρισμένων οχημάτων – χωρίς κινητήρα εσωτερικής καύσης, που απαιτούν μεγαλύτερες συστοιχίες μπαταριών για την αποθήκευση ενέργειας – στην Κίνα εκτιμάται πως αυξήθηκε μόνον κατά 25% το 2023, μετά την εντυπωσιακή άνοδο 84% του 2022, όταν είχαν πωληθεί 5,4 εκατομμύρια πλήρως ηλεκτρικά οχήματα στην Ασιατική χώρα.
Για τους ίδιους λόγους με το λίθιο – υπερπροσφορά με ταυτόχρονη μείωση της ζήτησης – αξιόλογη υποχώρηση κατά 43% παρουσιάζει και η τιμή του νικελίου, ορυκτού που επίσης χρησιμοποιείται ευρέως από τη βιομηχανία κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων.
