“Δεν αρκεί η διάσωση των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας. Πρέπει να αλλάξει με γρήγορους ρυθμούς το παραγωγικό μοντέλο, ώστε να φύγουμε από την «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού και να δώσουμε τη σημασία που πρέπει στη μεταποίηση, την πρωτογενή παραγωγή και τη βιομηχανία τροφίμων, τις προκλήσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης”
Αυτή είναι, με δυό λόγια, η πρόταση Βενιζέλου για την ανάπτυξη, μετά την παρούσα κρίση, όπως τη διατύπωσε στην συζήτηση με τον κ. Ευάγγελο Μυτιληναίο και συντονιστή τον κ. Αθανάσιο Έλλις, στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, με θέμα «Προκλήσεις για την ελληνική οικονομία».
Τα βασικά σημεία των απόψεων που εξέφρασε ο κ. Βενιζέλος έχουν ως εξής:
Η αντιμετώπιση της κρίσης.Η παρέμβαση για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας πρέπει να είναι διπλή. Αφενός σωστική, αφετέρου αναδιαρθρωτική. Δεν αρκεί η διάσωση των επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας. Πρέπει να αλλάξει με γρήγορους ρυθμούς το παραγωγικό μοντέλο, ώστε να φύγουμε από την «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού και να δώσουμε τη σημασία που πρέπει στη μεταποίηση, την πρωτογενή παραγωγή και τη βιομηχανία τροφίμων, τις προκλήσεις της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Στη διεθνή οικονομία η πανδημία ενεργοποίησε ένα φαινόμενο «αποσπασματοποίησης της παγκοσμιοποίησης», ο περιφερειακός περίγυρος κάθε χώρας ( ο ευρωπαϊκός ή ο μεσογειακός πχ για την Ελλάδα ) αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Ο ανταγωνισμός στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η υποστήριξη της ΕΕ είναι πολύ σημαντική, οι ανισότητες όμως στο εσωτερικό της ΕΕ και της ευρωζώνης διευρύνονται λόγω της απελευθέρωσης των κρατικών ενισχύσεων. Οι μισές κρατικές ενισχύσεις στην ΕΕ λόγω πανδημίας χορηγούνται από τη Γερμανία στις γερμανικές επιχειρήσεις. Η Aegean ενισχύεται με δάνεια περίπου 150 εκατ., αλλά η Lufthansa ενισχύεται με επιχορηγήσεις 9 δισ. ευρώ.
Η χρηματοδότηση του νέου Ταμείου Ανασυγκρότησης με έκδοση κοινού ευρωπαϊκού χρέους με εγγύηση τον ενωσιακό προϋπολογισμό είναι σημαντική εξέλιξη. Αυτό όμως απαλλάσσει τη Γερμανία και τις άλλες χώρες που είναι «καθαροί πληρωτές» από την υποχρέωση να συνεισφέρουν νέα κεφαλαία στον ενωσιακό προϋπολογισμό. Συνεπώς πρέπει να κινηθούμε γρήγορα και ευέλικτα προκριμένου να μη μεγαλώσουν οι ενδοευρωπαϊκές ανισότητες σε βάρος μας.
Τα κρίσιμα θέματα είναι δυο, το μέγεθος των κρατικών ενισχύσεων και το ύψος των εποτοκίων δανεισμού . Αν δεν διασφαλισθούν αυτά τα δυο σημεία, η σχετική θέση των ελληνικών επιχειρήσεων κινδυνεύει να γίνει χειρότερη.
Ο ρόλος των τραπεζών. Ο ρόλος των τραπεζών είναι καθοριστικός προκειμένου η ρευστότητα από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ( PEPP) της ΕΚΤ να φτάσει στις επιχειρήσεις και ιδίως τις μικρομεσαίες. Απαιτούνται πρόσθετες γενναίες κινήσεις ως προς τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και την κεφαλαιακή επάρκεια.
Η ενεργειακή αγορά και οι γεωπολιτικές εξελίξεις. Οι εξελίξεις στη διεθνή ενεργειακή αγορά επηρεάζουν και τη διάσταση του χρόνου στην εξωτερική πολιτική. Ο χρόνος τρέχει πλέον πολύ γρήγορα. Η οικονομική σημασία των κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων στη Μεσόγειο μειώνεται. Αυτό επηρεάζει τις έρευνες και τους αγωγούς.
Οι έρευνες στο βυθό της Μεσογείου είναι πλέον δυο ειδών. Οι επιχειρηματικές που αναστέλλονται λόγω της μείωσης των τιμών. Και οι πολιτικές, όπως αυτές που οργανώνει ή απειλεί ότι θα οργανώσει η Τουρκία. Η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στη Μεσόγειο με τις διαδικασίες και τα κριτήρια του Διεθνούς Δικαίου, δεν μπορεί να περιμένει πλέον επί δεκαετίες με τη σκέψη ότι ο χρόνος τρέχει υπέρ ημών.
