Σε «πονοκέφαλο μακράς διαρκείας» έχει μετατραπεί πλέον για τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ το πρόγραμμα ανάπτυξης και αναβάθμισης των μαχητικών αεροσκαφών πολλαπλών ρόλων 5ης γενιάς F-35.
O «κακός δαίμονας» του προγράμματος, το ανεξάρτητο Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης (Government Accountability Office-GAO), το οποίο πριν από λίγο καιρό είχε εκτιμήσει ότι το κόστος του προγράμματος τείνει να γίνει μη βιώσιμο, με βάση τον αρχικό σχεδιασμό του, ξαναχτύπησε, επικεντρωνόμενο, αυτή τη φορά, στην κρίσιμη αναβάθμιση των αεροσκαφών στον τύπο «Block 4», ο οποίος και θεωρείται ως ο πιο εξελιγμένος και επιχειρησιακά ικανός για τα μαχητικά.
Τεχνολογικά προβλήματα
Σύμφωνα, λοιπόν, με την έκθεση του GAO, το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-35 θα καθυστερήσει για τρία χρόνια, ενώ το εκτιμώμενο κόστος αυξήθηκε κατά 741 εκατομμύρια δολάρια. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ότι το πρόγραμμα θα ολοκληρωνόταν το 2026, όμως το GAO αναφέρει ότι θα ολοκληρωθεί στο οικονομικό έτος 2029 και ότι το κόστος αυξήθηκε από τα 14,4 δισεκατομμύρια δολάρια στα 15,1 δισεκ. δολάρια.
Σύμφωνα με το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης, δύο είναι οι λόγοι που προκαλούν αυτή την αύξηση του κόστους. Ο πρώτος λόγος είναι η διαδικασία Technology Refresh 3 (TR-3), η οποία αφορά την εγκατάσταση νέων τεχνολογιών στα F-35 με την ενσωμάτωση, μεταξύ άλλων, νέου λογισμικού, αναβαθμισμένου πυρήνα επεξεργαστή, νέας μονάδας μνήμης και νέου συστήματος πανοραμικής απεικόνισης πιλοτηρίου.
Οι παράγοντες των καθυστερήσεων
Ο δεύτερος λόγος ήταν η αύξηση του κόστους για την διεξαγωγή δοκιμών και εργαστηριακών αναβαθμίσεων που θα επιτρέπουν στους μηχανικούς να κάνουν δοκιμές νέων όπλων στο μέλλον αλλά και να πιστοποιούν σε τακτικά χρονικά διαστήματα την εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων των μαχητικών αεροσκαφών. Με λίγα λόγια, το πρόγραμμα «πάσχει» από τεχνολογικά προβλήματα, τα οποία, όμως, δεν μπορούν να αποτραπούν ή να ξεπεραστούν άμεσα.
Το γραφείο, παράλληλα, εντοπίζει και τρεις παράγοντες που συμβάλλουν στις πρόσφατες καθυστερήσεις του προγράμματος και οι οποίο σχετίζονται με:
- τα συνεχιζόμενα προβλήματα στην ποιότητα του λογισμικού,
- μια παύση στην ανάπτυξη νέου λογισμικού λόγω προβλημάτων χρηματοδότησης και
- την προσθήκη νέων ικανοτήτων στα μαχητικά αεροσκάφη έκδοσης «Block 4».
«Ανεπαρκής, ελλιπής και προβληματική»
Ειδικά για τη διακοπή της χρηματοδότησης για την ανάπτυξη εξ’ ολοκλήρου νέου software, όπως εξηγεί το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης, αυτή οφείλεται στην μεγάλη αύξηση του κόστους της προαναφερθείσας διαδικασίας Technology Refresh 3. Έτσι, οι υπεύθυνοι του προγράμματος αναβάθμισης των F-35 αποφάσισαν ότι προτεραιότητα είναι η TR-3 και όχι η δημιουργία νέου λογισμικού, γεγονός όμως που είχε ως αποτέλεσμα 39 από τις 66 λειτουργικές ικανότητες των F-35 «Block 4» να είναι εκτός χρονοδιαγράμματος.
Ας υπενθυμισετεί εδώ ότι πριν από μερικούς μήνες η αναβάθμιση των F-35 στην έκδοση «Block 4» χαρακτηρίστηκε από αξιωματούχους του αμερικανικού Υπουργείου Άμυνας ως μια διαδικασία «ανεπαρκής, ελλιπής και προβληματική», αναφερόντας περιστατικά όπου οι πιλότοι των μαχητικών εντόπισαν δυσλειτουργίες και προβλήματα σε τομείς όπως στα οπλικά συστήματα, στα συστήματα επικοινωνιών και πλοήγησης, αλλά και στην κυβερνοασφάλεια.
