Ο καταποντισμός της λίρας: Τα μηνύματα από την Αγκυρα μπορεί να δείχνουν ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ετοιμάζεται να απολύσει τον τέταρτο κεντρικό τραπεζίτη μέσα σε έναν χρόνο – τα μηνύματα από τις αγορές όμως δείχνουν πως η εμμονή στην μείωση των επιτοκίων εν μέσω εκρηκτικού πληθωρισμού μπορεί να αποβεί μοιραία για την λίρα και για την τουρκική οικονομία, κι ενδεχομένως και για τον ίδιο τον τούρκο πρόεδρο.
Οικονομικοί και πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η πεποίθηση του Ερντογάν ότι μια ακτιβιστική μείωση επιτοκίων θα ενισχύσει την τουρκική οικονομία και τον ίδιο εν όψει των εκλογών μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ, καθώς ο υψηλός πληθωρισμός και η βουτιά της λίρας απειλούν να εκτροχιάσουν την ανάπτυξη.
Ο καταποντισμός της λίρας
Ηδη, την Παρασκευή το τουρκικο νόμισμα καταποντίστηκε σε νέο ιστορικό χαμηλό και στις 9,97 λίρες ανά δολάριo, μετά τις πληροφορίες που μετέδωσε επίσης το Reuters ο Ερντογάν χάνει την χάνει την εμπιστοσύνη του απέναντι στον διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας Σαχάπ Καβτσιόγλου, λιγότερο από επτά μήνες αφότου τοποθετήθηκε στη συγκεκριμένη θέση.
Χθες, πηγές από το περιβάλλον της τουρκικής προεδρίας που επικαλείτο επίσης το Reuters επιβεβαίωσαν ότι ο Ερντογάνπίεζε την κεντρική τράπεζα για μήνες -τόσο δημοσίως όσο και κεκλεισμένων των θυρών- να προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων για να δώσει ώθηση στον δανεισμό, στις εξαγωγές και στην απασχόληση.
Στις 23 Σεπτεμβρίου, η κεντρική τράπεζα προχώρησε όντως, αιφνιδιαστικά, σε μείωση των επιτοκίων κατά 100 μονάδες βάσης στο 18%, στέλνοντας την τουρκική λίρα σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Η έκρηξη του πληθωρισμού
Ο Σεπτέμβριος ηταν ο μήνας που ο πληθωρισμός είχε εκτοξευτεί στο 19,6% και στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 2,5 ετών.
Tούρκοι οικονομολόγοι τονίζουν στο Reuters ότι η μείωση των επιτοκίων σ’ αυτήν ακριβώς την συγκυρία ήταν μεγάλο λάθος, το οποίο θα εντείνει την οικονομική δυσχέρεια που βιώνουν οι Τούρκοι.
«Το γενικότερο ζοφερό κλίμα και η συναλλαγματική ισοτιμία, καταδεικνύουν ότι η οικονομική διακυβέρνηση είναι άνω κάτω» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ρεφέτ Γκουρκαϊνάκ, επικεφαλής του τμήματος Οικονομικών του Πανεπιστημίου Μπιλκέντ.
Ηκεντρική τράπεζα ανακοίνωσε ότι η νομισματική τόνωση ήταν αναγκαία, επειδή ο πληθωρισμός είναι προσωρινός. Αλλά τα χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα της Τουρκίας, τα υψηλά επίπεδα εισαγωγών και η μείωση των ήδη αρνητικών πραγματικών επιτοκίων σε ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα είναι ανησυχητικά σημάδια για την πορεία του νομίσματος. Εν τω μεταξύ, η υποτίμηση της λίρας δημιουργεί φαύλο κύκλο και οδηγεί τον πληθωρισμό υψηλότερα.
Όλα αυτά , σε συνδυασμό με το υψηλό χρέος των τουρκικών εταιρειών σε ξένο νόμισμα, σημαίνουν ότι οι εξαγωγές δεν θα ωφεληθούν ιδιαίτερα από τη μείωση των επιτοκίων, ενώ οι ιδιωτικές τράπεζες θα επιδιώξουν να συρρικνώσουν παρά να επεκτείνουν την πίστωση, τόνισε ο κ. Γκουρκαϊνάκ, πρώην οικονομολόγος της Fed.
«Αν η κίνηση της κεντρικής τράπεζας βασίζεται στην πεποίθηση ότι θα βοηθήσει την οικονομική δραστηριότητα, τότε στηρίζεται σε λάθος υποθέσεις», πρόσθεσε.
«Η οικονομική πολιτική της Τουρκίας είναι ανεύθυνη»
H Σέλβα Ντεμιράλπ, επικεφαλής του Φόρουμ Οικονομικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Koς, ανέφερε ότι η οικονομική πολιτική της Τουρκίας είναι ανεύθυνη, δεδομένου ότι η Fed και άλλες κεντρικές τράπεζες κινούνται σε κατεύθυνση σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής.
Οι προηγούμενοι κύκλοι σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής της Fed είχαν οδηγήσει σε εκροές κεφαλαίων από την Τουρκία και άλλες αναδυόμενες οικονομίες.
