Το Αφγανιστάν είναι μία από τις χώρες του πλανήτη που διαθέτουν τεράστιο και πολύτιμο απόθεμα σε σπάνιες γαίες: Η αξία του ορυκτού του πλούτου αποτιμάται από 1,5 έως 3 τρις δολάρια. Και, προφανώς, το γεγονός αυτό έλκει καίρια τους μεγάλους παγκόσμιους παίκτες όπως η Κίνα, ακόμη κι εάν τούτο προϋποθέτει την προσέγγιση με τους Ταλιμπάν.
Η εν λόγω προσέγγιση από την πλευρά του Πεκίνου θεωρείται ιδιαιτέρως πιθανή, σύμφωνα τουλάχιστον με ανάλυση του CNBC το οποίο βλέπει «ευθυγράμμιση» της Κίνας με το νέο καθεστώς προκειμένου να διεισδύσει στην πολύτιμη αγορά σπάνιων γαιών του Αφγανιστάν.
Η Σαμάλα Χαν, , διευθύντρια στην AllianceBernstein, δηλώνει στο CNBC πως οι Ταλιμπάν έχουν στη διάθεσή τους ορυκτούς πόρους που αποτελούν “μια πολύ επικίνδυνη παράμετρο σε παγκόσμιο επίπεδο” και τους οποίους μπορούν να αξιοποιήσουν.
Ο κρυφός “θησαυρός” των 3 τρις δολαρίων: Οι σπάνιες γαίες
Η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να ασκήσει πίεση στην Κίνα, εάν η τελευταία επιδιώξει να συμμαχήσει με τους Ταλιμπάν με απώτερο στόχο τις σπάνιες γαίες, πρόσθεσε η Χαν.
Τα συγκεκριμένα κοιτάσματα μετάλλων στο Αφγανιστάν εκτιμάται ότι έχουν αξία μεταξύ 1 και 3 τρισ. δολαρίων, σύμφωνα με δημοσίευμα του ειδησεογραφικού περιοδικού The Diplomat, που επικαλείται τον Αχμάντ Σαχ Καταβαζάι, πρώην διπλωμάτη της αφγανικής πρεσβείας στην Ουάσινγκτον. Εκθεση του αμερικανικού ειδησεογραφικού οργανισμού The Hill ανεβάζει την αξία τους σε περίπου 3 τρισ. δολάρια.
“Θα πρέπει να υπάρξει μια διεθνής πρωτοβουλία για να διασφαλιστεί ότι εάν κάποια χώρα συμφωνήσει να εκμεταλλευτεί τον ορυκτό πλούτο της για λογαριασμό των Ταλιμπάν, θα το κάνει αυστηρά και μόνο υπό τον προϋπόθεση ότι προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και ειδικότερα τα δικαιώματα των γυναικών”, δήλωσε η Χαν.
Το υπέδαφος του Αφγανιστάν διαθέτει σπάνιες γαίες, όπως λανθάνιο και νεοδύμιο, καθώς και φλέβες αλουμινίου, χρυσού, αργύρου, ψευδαργύρου, υδραργύρου και λιθίου, σύμφωνα με τον Καταβαζάι .Οι σπάνιες γαίες έχουν ευρεία χρήση στην υψηλή τεχνολογία, από την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων μέχρι αεροσκαφών και δορυφόρων, αλλά και σε αμυντικά συστήματα.
Η “φιλική συνεργασία” του Πεκίνου με τους Ταλιμπάν
Λίγες μόνο ώρες μετά την κατάληψη της εξουσίας στο Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν, εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι το Πεκίνο είναι έτοιμο για “φιλική συνεργασία με το Αφγανιστάν“.
“Στη βάση του πλήρους σεβασμού της κυριαρχίας του Αφγανιστάν και της βούλησης όλων των παρατάξεων στη χώρα, η Κίνα διατήρησε επαφή και επικοινωνία με τους Ταλιμπάν και έπαιξε εποικοδομητικό ρόλο στην προώθηση της πολιτικής διευθέτησης του αφγανικού ζητήματος”, δήλωσε η εκπρόσωπος Χούα Τσανγίνγκ τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με την Χούα , οι Ταλιμπάν δήλωσαν “σε πολλές περιπτώσεις” ότι “προσβλέπουν στη συμμετοχή της Κίνας στην ανοικοδόμηση και την ανάπτυξη του Αφγανιστάν”.
“Είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε την καλή γειτονία και τη φιλική συνεργασία με το Αφγανιστάν και να διαδραματίσουμε εποικοδομητικό ρόλο στην ειρήνη και στην ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν”, δήλωσε η ίδια.
Η προσέγγιση Πεκίνου και Ταλιμπάν
Στα τέλη Ιουλίου, πριν από την τελευταία επιδρομή των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας Γουάνγκ Γι συναντήθηκε με αντιπροσωπεία υπό τον επικεφαλής της πολιτικής επιτροπής των Αφγανών Ταλιμπάν Μουλά Αμπντούλ Γάνι Μπαράνταρ στο Τιαντζίν.
Τα κινεζικά κρατικά MME τις τελευταίες ημέρες φάνηκε να απηχούν παρόμοια “συναισθήματα” με το υπουργείο Εξωτερικών. Οι Global Times δημοσίευσαν άρθρο στις 15 Αυγούστου, επικαλούμενοι Κινέζους εμπειρογνώμονες, λέγοντας ότι οι εικασίες πως η Κίνα θα μπορούσε να στείλει στρατεύματα για να καλύψει το κενό που άφησαν οι ΗΠΑ ήταν “εντελώς αβάσιμες”.
Ωστόσο, η κρατική εφημερίδα επεσήμανε ότι η χώρα μπορεί να “συμβάλει στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση και ανάπτυξη του Αφγανιστάν, προωθώντας έργα στο πλαίσιο της κινεζικής πρωτοβουλίας “Belt and Road“: ένα επενδυτικό σχέδιο υποδομών-μαμούθ για την κατασκευή σιδηροδρομικών, οδικών, θαλάσσιων και άλλων διαδρομών που εκτείνονται από την Κίνα στην Κεντρική Ασία, στην Αφρική και στην Ευρώπη.
Παγκόσμια κυρίαρχη η Κίνα στις σπάνιες γαίες
Η Κίνα κυριαρχεί στην αγορά σπάνιων γαιών σε παγκόσμιο επίπεδο. Περίπου το 35% των παγκόσμιων αποθεμάτων σπάνιων γαιών βρίσκονται στην Κίνα, το μεγαλύτερο ποσοστό στον κόσμο, σύμφωνα με το Γεωλογικό Ινστιτούτο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η χώρα είναι μια “μηχανή εξόρυξης” παράγοντας 120.000 μετρικούς τόνους ή το 70% του συνόλου των σπάνιων γαιών το 2018, σε σύγκριση με τις ΗΠΑ που εξόρυξαν 15.000 μετρικούς τόνους σπάνιων γαιών το ίδιο έτος, αναφέρεται.
Τα αποθέματα των ΗΠΑ ωχριούν σε σύγκριση με της Κίνας. Οι ΗΠΑ διαθέτουν συνολικά 1,4 εκατομμύρια μετρικούς τόνους αποθεμάτων, έναντι 44 εκατομμυρίων μετρικών τόνων αποθεμάτων που διαθέτει η Κίνα.
Η Κίνα χρησιμοποίησε τις σπάνιες γαίες ως “όπλο” κατά τη διάρκεια του εμπορικού της πολέμου με την Ουάσιγκτον το 2019, όταν το Πεκίνο απείλησε να διακόψει τον εφοδιασμό προς τις ΗΠΑ.
Οι ΗΠΑ βρίσκονταν σε μεγάλο βαθμό εξάρτησης από την Κίνα για την προμήθεια σπάνιων γαιών το 2019, όταν το Πεκίνο κάλυπτε το 80% των αμερικανικών αναγκών, σύμφωνα με το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο.
