Καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις εξακολουθούν να επηρεάζουν την παγκόσμια αγορά, οι επενδυτές στρέφουν όλο και περισσότερο την προσοχή τους στον τομέα των εμπορευμάτων το 2024.
Η στροφή αυτή οφείλεται κυρίως στις σημαντικές διακυμάνσεις των τιμών του πετρελαίου και του χρυσού κατά τη διάρκεια του 2023, οι οποίες επηρεάζονται από:
- ένα μείγμα γεωπολιτικών παραγόντων,
- το κλίμα της αγοράς όσον αφορά τις μελλοντικές αποφάσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ για τα επιτόκια
- την κλασική δυναμική της ζήτησης και της προσφοράς.
Προοπτικές της αγοράς χρυσού
Η αγορά χρυσού είναι έτοιμη για μια περιπετειώδη χρονιά το 2024. Οι αναλυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θέτουν υψηλούς στόχους, προβλέποντας νέα υψηλά ρεκόρ για τις τιμές του χρυσού. Η αισιοδοξία αυτή τροφοδοτείται από τις πιθανές μειώσεις των αμερικανικών επιτοκίων και άλλους παγκόσμιους παράγοντες.
Ειδικότερα, ο συνεχιζόμενος πόλεμος στη Μέση Ανατολή, οι πολιτικές αβεβαιότητες που απορρέουν από τις επικείμενες εκλογές στις μεγάλες οικονομίες και οι αυξημένες αγορές από τις κεντρικές τράπεζες με επικεφαλής την Κίνα αναμένεται να ενισχύσουν την ελκυστικότητα του χρυσού ως περιουσιακού στοιχείου ασφαλούς καταφυγίου το επόμενο έτος.
Οι ειδικοί στις παγκόσμιες αγορές, προβλέπουν μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην αγορά χρυσού για το 2024. Παραδοσιακά, οι τιμές του χρυσού παρουσιάζουν αύξηση 2-3% τον Ιανουάριο, η οποία αποδίδεται στις ετήσιες προσαρμογές χαρτοφυλακίου. Η τάση αυτή αναμένεται να διατηρηθεί, ιδίως με τις αναμενόμενες αλλαγές στη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ.
Υποστηρίζοντας την άποψη αυτή, η Saxo Bank προβλέπει το 2024 ως κρίσιμο έτος για τα μέταλλα, με ιδιαίτερη έμφαση στον χρυσό, το ασήμι και τον χαλκό. Η τράπεζα προβλέπει αύξηση των τιμών αυτών των εμπορευμάτων, ιδίως εκείνων με περιορισμένη προσφορά, υποδηλώνοντας ένα δυνητικά δυναμικό έτος για τον τομέα.
Που βλέπουν τον χρυσό οι αναλυτές
Κατά τη συνεδρίασή της τον περασμένο μήνα, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ είχε σηματοδοτήσει το ενδεχόμενο να μειώσει το επιτόκιο αναφοράς τρεις φορές το 2024. Το “dot plot” της επιτροπής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας έδειξε μείωση κατά τρία τέταρτα της ποσοστιαίας μονάδας φέτος σε ένα εύρος από 4,5% έως 4,75%. Το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο αναφοράς του αποθεματικού βρίσκεται σήμερα σε υψηλό 22 ετών.
Η Wells Fargo, θέτοντας στόχο για το τέλος του έτους 2024, εκτιμά ότι οι τιμές του χρυσού θα μπορούσαν να κυμανθούν μεταξύ 2100 και 2200 δολαρίων ανά ουγγιά. Εκφράζουν την πεποίθησή τους για τη συνέχιση της θετικής δυναμικής των τιμών του χρυσού έως το 2024.
Η J.P. Morgan διατηρεί επίσης μια ανοδική άποψη, καθώς προβλέπει “ένα ράλι διάσπασης” για τον χρυσό στα μέσα του 2024, με στόχο την κορυφή των 2300 δολαρίων, υπό την προϋπόθεση των αναμενόμενων μειώσεων των επιτοκίων.
Οι τιμές του χρυσού έχουν καταγράψει την καλύτερη ετήσια επίδοσή τους εδώ και τρία χρόνια. Η προοπτική χαμηλότερων επιτοκίων παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή την τάση, καθώς μειώνει το κόστος ευκαιρίας της διακράτησης μη αποδοτικών ράβδων, καθιστώντας τον χρυσό μια όλο και πιο ελκυστική επένδυση.
Οι προοπτικές της αγοράς πετρελαίου
Η αγορά πετρελαίου ήταν γεμάτη αβεβαιότητα κατά τη διάρκεια του 2023, στιγματισμένη από τις ανησυχίες για μια πιθανή παγκόσμια ύφεση και την ασάφεια όσον αφορά την οικονομική ανάκαμψη της Κίνας – της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο. Στις πολυπλοκότητες αυτές προστέθηκαν οι συνεχιζόμενες γεωπολιτικές εντάσεις, συμπεριλαμβανομένης της ρωσο-ουκρανικής σύγκρουσης, του πολέμου στη Γάζα και των ζητημάτων ασφαλείας στην Ερυθρά Θάλασσα.
Επιπλέον, η αυξημένη προσφορά πετρελαίου από χώρες εκτός του ΟΠΕΚ+ συνέβαλε σε αυτό το αβέβαιο τοπίο.
Αντανακλώντας αυτές τις προκλήσεις, οι περισσότεροι ερευνητικοί φορείς υιοθέτησαν μια προσεκτική στάση στις προβλέψεις τους για τις τιμές του πετρελαίου το 2024, παρουσιάζοντας πιο συντηρητικές εκτιμήσεις σε σύγκριση με τις μέσες προβλέψεις που είχαν γίνει για το 2023 ένα χρόνο νωρίτερα.
Σε μέση ετήσια τιμή τα 83 δολάρια το Brent
Εξετάζοντας το 2024, η Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας των ΗΠΑ προβλέπει μέση τιμή 84 δολαρίων ανά βαρέλι για το αργό τύπου Brent κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, με μέσο ετήσιο όρο 83 δολάρια. Πρόκειται για αναθεώρηση προς τα κάτω από την προηγούμενη εκτίμησή της για 93 δολάρια για το τρέχον έτος. Η Barclays Bank έχει επίσης αναθεωρήσει προς τα κάτω την πρόβλεψή της για την τιμή του μπρεντ στα 93 δολάρια, μια μείωση κατά 4 δολάρια από την προηγούμενη πρόβλεψή της.
Η ING Bank προβλέπει ότι οι τιμές του Brent θα κυμανθούν γύρω στα 80 δολάρια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024, βελτιούμενες στα 91 δολάρια κατά το δεύτερο εξάμηνο, καθώς η αγορά μετατοπίζεται προς ένα έλλειμμα προσφοράς.
Αντίθετα, η J.P. Morgan διατηρεί μια πιο απαισιόδοξη άποψη, αναμένοντας μέση τιμή του Brent στα 83 δολάρια ανά βαρέλι για το 2024.
Και τα δύο συμβόλαια πετρελαίου, Brent και WTI, έχασαν πάνω από το 10% της αξίας τους σε ετήσια βάση το 2023, γεγονός που οδήγησε σε ανησυχίες σχετικά με τα επίπεδα παραγωγής πετρελαίου μεταξύ των μεγάλων παραγωγών σε όλο τον κόσμο. Και τα δύο συμβόλαια έκλεισαν το έτος στα χαμηλότερα επίπεδά τους από το 2020.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί πώς ο ΟΠΕΚ+ συνέβαλε καθοριστικά στη σταθεροποίηση της αγοράς, παρέχοντας περίπου το 40 τοις εκατό της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου.
Οι βασικές δράσεις του ΟΠΕΚ+ το 2023
Οι βασικές δράσεις του ΟΠΕΚ+ το 2023 περιλάμβαναν την ανακοίνωση του συνασπισμού τον Απρίλιο του 2023 για μείωση της παραγωγής κατά 1,65 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, επιπλέον της μείωσης κατά δύο εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2022.
Οι μειώσεις αυτές αφαίρεσαν ουσιαστικά περίπου 3,6 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως από την αγορά, που αντιστοιχεί στο 3% της παγκόσμιας ζήτησης.
Η Σαουδική Αραβία διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο ανακοινώνοντας εθελοντική μείωση κατά ένα εκατομμύριο βαρέλια ημερησίως από την 1η Ιουλίου, γεγονός που οδήγησε σε εθελοντικές μειώσεις μεταξύ των μελών του ΟΠΕΚ+, με τη Ρωσία να ακολουθεί με τις μειώσεις των εξαγωγών της.
Η δέσμευση της Σαουδικής Αραβίας για τη σταθερότητα της αγοράς ήταν εμφανής, καθώς παρέτεινε αρκετές φορές τις εθελοντικές περικοπές της, πιο πρόσφατα μέχρι τον Μάρτιο του 2024.
Παρά τις περικοπές αυτές, η παραγωγή από χώρες εκτός του ΟΠΕΚ+ οδήγησε σε πλεόνασμα στην αγορά, ιδίως με τις ΗΠΑ να φτάνουν σε επίπεδα παραγωγής σχεδόν ρεκόρ, 13,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως το 2023. Οι αυξημένες παραγωγές από το Ιράν, τη Λιβύη και αρκετές αφρικανικές χώρες συνέβαλαν επίσης σε αυτό το πλεόνασμα.
Η S&P Global αναμένει τη συνέχιση αυτού του πλεονάσματος προσφοράς, κυρίως λόγω της ισχυρής παραγωγής από χώρες εκτός του ΟΠΕΚ+.
