Στο οικονομικό επιτελείο έχουν ήδη αρχίσει να ποσοτικοποιούν τους πιθανούς κινδύνους για το οικονομικό αφήγημα της επόμενης χρονιάς.
Από την ενεργειακή κρίση, τα βλέμματα στρέφονται περισσότερο στην τιμή του φυσικού αερίου. Επειδή πρόκειται για καθαρές εισαγωγές, ο υπερδεκαπλασιασμός της τιμής (σ.σ. από τα 15 ευρώ η μεγαβατώρα έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα έως και τα 180 ευρώ) πλήττει κατευθείαν τις εισαγωγές και κατά συνέπεια το ΑΕΠ.
Μέση τιμή του φυσικού αερίου πάνω από τα 80-90 ευρώ για ολόκληρο το 2022 (κάτι που πλέον δεν είναι απίθανο ως σενάριο) μπορεί να προκαλέσει επιβάρυνση των εισαγωγών ακόμη και κατά 4-5 δισ.
Ο κίνδυνος εξουδετέρωσης του οφέλους από την αύξηση των τουριστικών εσόδων
Ενα τέτοιο ποσό μπορεί αυτομάτως να «εξουδετερώσει» το όφελος από όλη την προσδοκώμενη αύξηση των εσόδων από τον τουρισμό, τα οποία λογίζονται ως «εξαγωγές υπηρεσιών».
Η φετινή χρονιά κλείνει με τα τουριστικά έσοδα στα 11 δισ. και ο στόχος για το 2022 είναι να φτάσουμε κοντά στο 80% των εσόδων του 2019, ήτοι στα 15-16 δισ. Αν έχουμε επομένως αύξηση των τουριστικών εσόδων κατά 4-5 δισ. ευρώ, αλλά και αύξηση των εισαγωγών εξαιτίας του φυσικού αερίου κατά 4-5 δισ., η επίπτωση στο ΑΕΠ θα είναι μηδενική.
Η μετάλλαξη «Ομικρον» είναι ο μεγάλος αστάθμητος παράγοντας, καθώς ουδείς γνωρίζει αυτή τη στιγμή ποια θα είναι τα μέτρα με τα οποία θα επιδιωχθεί να αντιμετωπιστούν τα επόμενα κύματα της πανδημίας.
Οι πιο ευάλωτοι κλάδοι
Σίγουρα, κλάδοι όπως η εστίαση, η διασκέδαση κ.λπ. θεωρούνται πιο «ευάλωτοι», καθώς ακόμη κι αν δεν υπάρχει αναστολή λειτουργίας, οι περιορισμοί είναι δεδομένο ότι πλήττουν τα έσοδα.
Προβλέψεις στον προϋπολογισμό για περαιτέρω μέτρα στήριξης μέσα στο 2022 δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή, κάτι που σημαίνει ότι οι όποιες παρεμβάσεις με δημοσιονομικό κόστος χρειαστούν, θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν από τα ταμειακά διαθέσιμα ή την αύξηση του χρέους και φυσικά να επιβαρύνουν το έλλειμμα της χώρας.
Το να αφεθούν κλάδοι ολόκληροι αστήριχτοι δεν αποτελεί επιλογή, καθώς η μείωση της ανεργίας (και όχι η αύξησή της) συνιστά βασικό στοιχείο πάνω στο οποίο στηρίζεται η πρόβλεψη για αύξηση της κατανάλωσης και του ΑΕΠ μέσα στην επόμενη χρονιά.
Οι πιο υψηλές τιμές που έχει γνωρίσει ποτέ η Ελλάδα
Η χρονιά ξεκινάει με πολύ αυξημένες ενεργειακές ανάγκες, αλλά και τις πιο υψηλές τιμές που έχει γνωρίσει ποτέ, όχι η Ελλάδα αλλά ολόκληρος ο πλανήτης τόσο στο ηλεκτρικό ρεύμα όσο και στο φυσικό αέριο.
Στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ότι οι πιο «φουσκωμένοι» λογαριασμοί ακόμη δεν έχουν φτάσει στα νοικοκυριά, όπως επίσης γνωρίζουν ότι το πρόβλημα είναι ήδη τεράστιο στις επιχειρήσεις, που πλέον αρχίζουν μαζικά να μετακυλίουν το κόστος στον τελικό καταναλωτή (σ.σ. γι’ αυτό και το οικονομικό επιτελείο περιμένει πληθωρισμό άνω του 5% για τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο).
Αβέβαιη η ακολουθούμενη “συνταγή”
Η «συνταγή» που ακολουθείται μέχρι τώρα, δηλαδή τα μέτρα στήριξης να χρηματοδοτούνται σχεδόν εξ ολοκλήρου με τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, δεν είναι σίγουρο ότι θα αποδώσει και για το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Ηδη μάλιστα έχει αποφασιστεί η επιδότηση της ηλεκτρικής ενέργειας, ναι μεν να έχει κριτήρια ώστε να ικανοποιηθεί και το σχετικό αίτημα των Βρυξελλών, αλλά τα κριτήρια αυτά να είναι αρκούντως χαλαρά, ώστε να αποκλειστούν ελάχιστα (και τα πιο εύρωστα) νοικοκυριά από τη στήριξη.
